ఏపీలో భయపెడుతోన్న స్క్రబ్ టైఫస్ జ్వరం.. అసలేంటిది? ఎలా వస్తుంది? చికిత్స ఏంటి.?
Scrub Typhus: ఆంధ్రప్రదేశ్లో కొత్త రకం వ్యాధి భయపెడుతోంది. స్క్రబ్ టైఫస్ అనే జ్వరం వేగంగా వ్యాపిస్తోంది. ఇంతకీ స్క్రబ్ టైఫస్ జ్వరం అంటే ఏంటి.? ఈ వ్యాధి ఎందుకు వస్తుంది.? చికిత్స ఏంటి.? లాంటి పూర్తి వివరాలు ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
ఆంధ్రప్రదేశ్లో పెరుగుతున్న స్క్రబ్ టైఫస్ జ్వరం
ఆంధ్రప్రదేశ్లో గత కొన్ని వారాలుగా స్క్రబ్ టైఫస్ జ్వరాలు వేగంగా పెరుగుతున్నాయి. రాష్ట్రం మొత్తం 26 జిల్లాల్లోనూ పాజిటివ్ కేసులు నమోదవుతుండడంతో వైద్య శాఖ హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. ఈ వ్యాధి ప్రధానంగా గడ్డి ప్రాంతాలు, పంట పొలాలు, చెత్త దగ్గర ఉండే సూక్ష్మ కీటకాల కాటుతో వస్తుంది. సమయానికి గుర్తిస్తే చికిత్స సులభం, కానీ ఆలస్యం చేస్తే ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
ఏ జిల్లాల్లో కేసులు ఎక్కువ?
చిత్తూరు: 379 కేసులు
కాకినాడ: 141 కేసులు
విశాఖపట్నం: 123 కేసులు
అలాగే కడప, నెల్లూరు, అనంతపురం, తిరుపతి, విజయనగరం, కర్నూలు, అనకాపల్లి, శ్రీకాకుళం, గుంటూరు, నంద్యాల వంటి జిల్లాల్లోనూ కేసులు పెరుగుతున్నాయి. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసించే ప్రజలు ఎక్కువగా ప్రభావితులవుతున్నారు.
స్క్రబ్ టైఫస్ అంటే ఏమిటి?
స్క్రబ్ టైఫస్ అనేది Orientia tsutsugamushi అనే బ్యాక్టీరియా వల్ల వచ్చే ఇన్ఫెక్షన్. ఇది చిగ్గర్స్ (mites) అనే సూక్ష్మ కీటకాలు కుడితే వ్యాపిస్తుంది. కాటు వేసిన ప్రదేశంలో చిన్న నల్లటి మచ్చ కనిపించడం ఈ వ్యాధికి ప్రత్యేక లక్షణం.
ఈ వ్యాధి ఎలా వ్యాపిస్తుంది?
చిగ్గర్ కాటు
గడ్డి, పొలాలు, తడి నేలలు, చెత్తతో ఉన్న ప్రదేశాల్లో ఈ సూక్ష్మ కీటకాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. వీటి కాటు ద్వారా బ్యాక్టీరియా శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తుంది.
చిన్న జంతువుల ద్వారా వ్యాప్తి
ఎలుకలు, అడవి జంతువులు ఈ బ్యాక్టీరియాకు నిల్వ కేంద్రాలు. వీటి మీద ఉండే కీటకాలు మనుషులపైకి వస్తూ ఇన్ఫెక్షన్ కలిగిస్తాయి.
మనిషి నుంచి మనిషికి వ్యాపించదు
ఈ వ్యాధి వ్యక్తి నుంచి మరొకరికి నేరుగా సోకదు. కీటకం కుడితేనే వ్యాధి వస్తుంది.
స్క్రబ్ టైఫస్ ప్రాథమిక లక్షణాలు:
ఇతర జ్వరాల్లా కనిపించడం వల్ల చాలా మంది దీన్ని మొదట గుర్తించలేరు.
1. అకస్మిక జ్వరం
ఉన్నట్లుండి అధిక జ్వరం వస్తుంది. మందులు వేసినా తగ్గకపోవచ్చు.
2. తలనొప్పి, శరీర నొప్పులు
కండరాలు, కీళ్లు నొప్పితో పాటు తీవ్రమైన తలనొప్పి.
3. కాటు ప్రదేశంలో నల్లటి మచ్చ
అదే ‘ఎస్కార్’. ఇది స్క్రబ్ టైఫస్కు ముఖ్య సూచనం.
4. దద్దుర్లు
శరీరంపై ఎర్రటి దద్దుర్లు వచ్చే అవకాశం.
5. శ్వాస సమస్యలు
దగ్గు, ఛాతిలో బరువు, శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది.
6. జీర్ణ సమస్యలు
వాంతులు, కడుపునొప్పి, విరేచనాలు.
7. తీవ్రమైన దశలో అవయవాల వైఫల్యం
లివర్, కిడ్నీలు, నర్వస్ సిస్టమ్ సమస్యలు రావచ్చు.
ఎందుకు ఆలస్యంగా గుర్తిస్తున్నారు?
రాష్ట్రంలో జరిగే రక్తపరీక్షల్లో మలేరియా, టైఫాయిడ్, డెంగీ వంటి జ్వరాలను తొలుత అనుమానించడం వల్ల స్క్రబ్ టైఫస్ నిర్ధారణ ఆలస్యమవుతోంది. పబ్లిక్ హెల్త్ ల్యాబ్లు అన్ని జిల్లాల్లో లేని కారణంగా పరీక్షలు కూడా అందుబాటులో లేకపోవడం ఒక పెద్ద సమస్య.
ఎక్కడ పరీక్షలు అందుబాటులో ఉన్నాయి?
స్క్రబ్ టైఫస్ ELISA పరీక్ష ప్రధానంగా ఈ ప్రాంతాల్లో జరుగుతోంది:
విశాఖపట్నం
గుంటూరు
విజయవాడ
కాకినాడ
తిరుపతి
అదనంగా 17 జిల్లాల్లో పబ్లిక్ హెల్త్ ల్యాబ్లు ఉన్నాయి. గ్రామాల్లో కేసులు ఎక్కువగా ఉన్నందున అక్కడ ప్రత్యేక శిబిరాలు అవసరం అని వైద్యులు సూచిస్తున్నారు.
స్క్రబ్ టైఫస్ చికిత్స ఎలా ఉంటుంది?
1. యాంటీబయాటిక్స్
డోక్సీసైక్లిన్
అజిత్రోమైసిన్
మొదటి దశలో చికిత్స ప్రారంభిస్తే వ్యాధి పూర్తిగా నయం అవుతుంది.
2. శరీరానికి సహాయక చికిత్సలు
జ్వరం తగ్గించే మందులు
శరీరంలో ద్రవాలు సమతుల్యం చేసేందుకు ట్రీట్మెంట్
3. ఆలస్యం చేస్తే ప్రమాదం
చికిత్స ఆలస్యం అయితే ARDS (శ్వాస సమస్యలు), మెనింజైటిస్, కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్ వంటి సమస్యలు వస్తాయి. మరణాల రేటు 30% వరకు పెరగొచ్చు.
ఎప్పుడు డాక్టర్ను సంప్రదించాలి?
3–4 రోజులు జ్వరం తగ్గకపోతే, తలనొప్పి, తిమ్మిరి, శ్వాస ఇబ్బందులు, శరీరంపై నల్ల మచ్చ లేదా దద్దుర్లతో పాటు..
వాంతులు, విరేచనాలు కనిపిస్తే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించాలి.
ఎలా నివారించుకోవాలి?
1. రక్షణాత్మక దుస్తులు ధరించండి
పోలాలు, పొదల ప్రాంతాలకు వెళ్లేటప్పుడు.. పూర్తి చేతులున్న చొక్కా, ప్యాంటు, సాక్స్, షూస్ తప్పనిసరిగా ధరించాలి.
2. ఇన్సెక్ట్ రిపెలెంట్లు
DEET లేదా సమానమైన రిపెలెంట్లు చిగ్గర్ కాట్లను తగ్గిస్తాయి.
3. ఇంటి పరిసరాలు శుభ్రంగా ఉంచండి
గడ్డి, చెత్త, పాత పరుపులు ఎక్కవ కాలం వాడకండి.
4. పిల్లలు ప్రత్యేక జాగ్రత్త
బయట ఆడేటప్పుడు చేతులు, కాళ్లు కప్పి ఉండే దుస్తులు వేయాలి.
5. ఆగస్టు–ఫిబ్రవరి వరకు ఎక్కువ ముప్పు
ఈ నెలల్లో చిగ్గర్ కీటకాలు ఎక్కువగా సక్రియంగా ఉంటాయి
గమనిక: పైన తెలిపిన విషయాలు కేవలం ప్రాథమిక సమాచారం మేరకు మాత్రమే. ఆరోగ్యానికి సంబంధించి వైద్యుల సూచనలు పాటించడమే మంచిది.
