Independence Day 2025: స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం రోజుస్వేచ్ఛకు చిహ్నంగా ప్రధానమంత్రి భారత జెండాను ఎగురవేస్తారు. అయితే గణతంత్ర దినోత్సవం నాడు, రాజ్యాంగం అమలులోకి వచ్చిన గౌరవార్థం రాష్ట్రపతి దానిని ఆవిష్కరిస్తారు.

Independence Day vs Republic Day : భారతదేశంలో జాతీయ స్థాయిలో జరుపుకునే రెండు ముఖ్యమైన రోజులు స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం (ఆగస్టు 15) , గణతంత్ర దినోత్సవం (జనవరి 26). ఈ రెండు రోజుల్లోనూ జాతీయ జెండా ప్రాముఖ్యత వహిస్తుంది. అయితే వాటి వేడుకల్లో ఒక సూక్ష్మమైన తేడా ఉంటుంది. స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం నాడు ప్రధానమంత్రి జెండాను ఎగురవేస్తే, గణతంత్ర దినోత్సవం నాడు రాష్ట్రపతి జెండాను ఎగురవేశారు. ఎందుకు?

జెండా ఎగురవేయడం అంటే ఏమిటి? 

స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం ఆగస్టు 15న, ప్రధానమంత్రి జాతీయ జెండాను నీలం నుండి స్తంభం పైభాగానికి ఎగురవేస్తారు. దీనిని Flag Hoisting అంటారు. ఇది 1947లో భారతదేశం బ్రిటిష్ వలస పాలన నుండి స్వేచ్ఛ పొందినందకు సంకేతం. జెండాను ఇలా ఎగురవేయడం ద్వారా, దేశం తన స్వతంత్రతను ప్రకటించుకుంది, ప్రజల పాలన అధికారాన్ని స్వీకరించింది. కాబట్టి, జెండా ఎగురవేయడం అంటే ఆవిర్భావం, సాధికారత, నూతన జాతీయతకు గుర్తుగా భావించాలి. 

జెండా ఆవిష్కరణ అంటే ఏమిటి? 

జెండా ఆవిష్కరణ (Flag Unfurling) అనేది జెండా ఇప్పటికే ఉన్న స్తంభం పైభాగంలో ఉండగా ఆవిష్కరించడం. ఇది స్థిరమైన, సార్వభౌమ దేశంగా భారతదేశం నిలబడిన తీరును సూచిస్తుంది. జనవరి 26న గణతంత్ర దినోత్సవ సందర్భంగా భారత రాష్ట్రపతి, గణతంత్ర రాజ్యాధినేతగా, కర్తవ్య పాత్ వద్ద జెండాను ఆవిష్కరిస్తారు. ఇది 1950లో అమలులోకి వచ్చిన భారత రాజ్యాంగం విలువలకు గౌరవంగా, ప్రజాస్వామ్య పాలనను గుర్తుచేస్తూ జరుపుకునే వేడుక ఇది. 

జెండా వేడుకల మధ్య తేడా – ప్రాముఖ్యత 

స్వాతంత్య్ర దినోత్సవంలో జరిగే జెండా ఎగురవేత బ్రిటిష్ వలస పాలనపై సుదీర్ఘ స్వాతంత్య్ర పోరాటానికి విజయ సంకేతం. ఇది నూతన దేశం పుట్టుకను సూచిస్తుంది.

గణతంత్ర దినోత్సవంలో జరిగే జెండా ఆవిష్కరణ — భారత రాజ్యాంగం అమలులోకి వచ్చి, దేశం ప్రజాస్వామ్య పాలనలోకి ప్రవేశించిన ఘట్టాన్ని గుర్తుచేస్తుంది. ఇది స్థిరమైన, పరిపక్వమైన గణతంత్రంగా మన స్థితిని సూచిస్తుంది. ఈ రెండూ కలిపి, భారతదేశం విముక్తి నుండి రాజ్య నిర్మాణం వరకు చేసిన చారిత్రక ప్రయాణంలో రెండు కీలక మైలురాళ్లు.

వేడుకను ఎవరు నిర్వహిస్తారు?

స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం (ఆగస్టు 15): భారత ప్రధానమంత్రి జాతీయ జెండాను ఎగురవేసి, దేశాన్ని ఉద్దేశించి ప్రసంగిస్తారు. ఇది ప్రజల విజయానికి, దేశ స్వాతంత్య్రానికి ప్రతీక.

గణతంత్ర దినోత్సవం (జనవరి 26): భారత రాష్ట్రపతి, దేశ గణతంత్ర ప్రధానుడిగా జెండాను ఆవిష్కరిస్తారు. అంతేకాదు, సాయుధ దళాల కమాండర్-ఇన్-చీఫ్ హోదాలో గ్రాండ్ పరేడ్‌కు అధ్యక్షత వహిస్తారు.

ప్రతీకాత్మక అర్థం: జెండా మార్పులో నిగూఢ సందేశం జెండాను ఎగురవేయడం (Flag Hoisting) నుండి ఆవిష్కరించడం (Flag Unfurling) వరకు ఉండే చిన్న తేడా, భారతదేశ సమున్నత ప్రయాణాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. బలం కోసం బాధపడిన దశ నుండి, బలంగా, రాజ్యాంగ పాలనతో ముందుకెళ్లే దశ వరకు. వలస పాలన నుండి ప్రజాస్వామ్య పరిపక్వత దిశగా భారతదేశం చేసిన పరివర్తనను ఈ తేడా సూచిస్తుంది. ఈ సున్నితమైన వ్యత్యాసాన్ని గుర్తించి, అర్థం చేసుకోవడం మన దేశభక్తిని, జాతీయ అవగాహనను మరింత గాఢతతో నింపుతుంది.