మహాత్మా గాంధీ.. భారత స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో మర్చిపోలేని కొన్ని సంఘటనలు
Gandhi Jayanti: భారత జాతిపిత మోహన్‌దాస్ కరంచంద్ గాంధీ అక్టోబర్ 2, 1869న జన్మించారు. 30 జనవరి 1948న ఆయన మనల్ని విడిచిపెట్టినప్పటికీ, ప్రపంచం ఇప్పటికీ ఆయన జయంతిని ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 2న గాంధీ జయంతిగా, అంత‌ర్జాతీయ అహింసా దినోత్స‌వంగా జరుపుకుంటుంది.
Mahatma Gandhi: దేశంలో బ్రిటీష్ క్రూరమైన పాల‌న కొన‌సాగుతున్న సమయంలో భారత జాతి విముక్తి కోసం జ‌రుగుతున్న పోరాటాన్ని శాంతియుతంగా ముందుకుతీసుకెళ్లి.. భారత స్వాతంత్య్ర కాంక్ష‌ను ముద్దాడించిన స్వాతంత్ర స‌మ‌ర యోధుడు, భారత జాతిపిత మహాత్మా గాంధీ. ఆయన అస‌లు పేరు మోహన్‌దాస్ కరంచంద్ గాంధీ.. అక్టోబర్ 2, 1869న గుజరాత్ లో జన్మించారు. 30 జనవరి 1948న ఆయన మనల్ని విడిచిపెట్టినప్పటికీ, ప్రపంచం ఇప్పటికీ ఆయన జయంతిని ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 2న గాంధీ జయంతిగా, అంత‌ర్జాతీయ అహింసా దినోత్స‌వంగా జరుపుకుంటూ ఆయన చూపిన మార్గాల‌ను స్మ‌రించుకుంటుంది. ఒక్క భారత్ లోనే కాదు యావ‌త్ ప్రపంచం గాంధీ చూపిన మార్గంలో న‌డ‌వాల‌ని కోరుకుంటుంది. ఆయన ప్ర‌పంచంలో అనేక ముఖ్యమైన మార్పులు తీసుకువ‌చ్చారు. అహింసా, స‌త్య మార్గాల్లో న‌డ‌వాల‌ని చెప్పారు. 1947 ఆగస్టు 15న భారతదేశానికి స్వాతంత్య్రం లభించడానికి మార్గం సుగమం చేసిన గాంధీ స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో ఎన్నో గొప్ప క్షణాలు ఉన్నాయి.
బీహార్‌లోని చంపారన్ జిల్లాలో కౌలు రైతులకు జరిగిన అన్యాయాన్ని నిరసిస్తూ భారతదేశపు మొట్టమొదటి శాసనోల్లంఘన ఉద్యమం గాంధీచే ప్రారంభించబడింది. గాంధీ సత్యాగ్రహంలో తన మొదటి ప్రయోగాలు చేసి, వాటిని మరెక్కడా పునరావృతం చేసిన ప్రదేశంగా ఇది విస్తృతంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది ఒక రైతు తిరుగుబాటు, ఇక్కడ రైతులు నీలిమందు పండించటానికి ఎటువంటి చెల్లింపు లేకుండా నిరసన వ్యక్తం చేశారు. చంపారన్‌లో రైతుల పరిస్థితి గురించి విన్న గాంధీ, 1917 ఏప్రిల్‌లో వెంటనే ఈ జిల్లాను సందర్శించారు. శాసనోల్లంఘన ఉద్యమాన్ని అనుసరించి, భూస్వాములను మోకాళ్లపైకి దింపడానికి వ్యతిరేకంగా ప్రదర్శనలు, సమ్మెలను ప్రారంభించారు. ఫలితంగా, వారు రైతులకు నియంత్రణ, నష్టపరిహారం మంజూరు చేసే ఒప్పందంపై సంతకం చేశారు.
గుజరాత్‌లోని ఖేడా గ్రామంలోని రైతులపై బ్రిటిష్ భూస్వాములు చేసిన ఆర్థిక దౌర్జన్యాల పర్యవసానమే ఖేడా ఉద్యమం. వరదలు, కరవుతో గ్రామం అతలాకుతలమైనప్పుడు పన్నులు మాఫీ చేయాలని స్థానిక రైతులు పాలకులకు విజ్ఞప్తి చేసినా అధికారులు నిరాకరించారు. దీంతో గాంధీ, సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ నాయకత్వంలో, రైతులు ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా ధర్మయుద్ధం ప్రారంభించారు. పన్నులు చెల్లించనందుకు ప్రతిజ్ఞ చేశారు. గాంధీ రెవెన్యూ అధికారుల సామాజిక బహిష్కరణను కూడా ఏర్పాటు చేశారు. తత్ఫలితంగా, ప్రభుత్వం రైతులను వారి భూమిని స్వాధీనం చేసుకుంటుందని బెదిరించినప్పటికీ వెన‌క్కి త‌గ్గ‌లేదు. ఐదు నెలల నిరంతర పోరాటం తర్వాత, మే 1918లో, బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం కరువు ముగిసే వరకు ఆదాయపు పన్ను చెల్లింపు షరతులను సడలించింది. స్వాధీనం చేసుకున్న వారి ఆస్తులను కూడా తిరిగి ఇచ్చింది.
ఢిల్లీలో జరిగిన ఆల్ ఇండియా ముస్లిం కాన్ఫరెన్స్‌కు గాంధీ ప్రముఖ ప్రతినిధి అయ్యారు. అతను దక్షిణాఫ్రికాలో బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యం నుండి పొందిన పతకాలను కూడా తిరిగి ఇచ్చాడు. ఖిలాఫత్ ఉద్యమ విజయం ఆయనను జాతీయ నాయకుడిని చేసింది. సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమం (1920) అతను స్వరాజ్ భావనను రూపొందించాడు. ఇది భారత స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో ఒక ముఖ్యమైన అంశంగా మారింది. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత, 15 లక్షల మంది ఆర్మేనియన్ క్రైస్తవుల మారణహోమానికి ఖలీఫా, ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యం బాధ్యులయ్యారు. ముస్లింలు తమ ఖలీఫా భద్రతకు భయపడి, టర్కీలో పతనమైన ఖలీఫా స్థితిని పునరుద్ధరించడానికి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడటానికి గాంధీ మార్గదర్శకత్వంలో ఖిలాఫత్ ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించారు. భారతదేశ స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో వారి రాజకీయ మద్దతు కోసం 1919లో గాంధీ ముస్లిం సమాజాన్ని సంప్రదించారు.
సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమం, శాసనోల్లంఘన ఉద్యమాల‌ను మహాత్మా గాంధీ ప్రారంభించారు. భారతీయుల సహకారం వల్లనే బ్రిటిష్ వారు భారతదేశంలో ఉండగలిగారని గాంధీజీ గ్రహించారు. స్వపరిపాలన కోసం బ్రిటిష్ వారిని ప్రేరేపించే లక్ష్యంతో భారతీయులు బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం నుండి తమ సహకారాన్ని ఉపసంహరించుకోవాలని పిలుపునిచ్చారు. ఉద్యమం ఊపందుకుంది.. వెంటనే ప్రజలు పాఠశాలలు, కళాశాలలు, కోర్టులు, ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు మొదలైన బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తున్న ఉత్పత్తులు, సంస్థలను బహిష్కరించడం ప్రారంభించారు. భారతీయులు విదేశీ వస్తువులు, సేవలు, ఎన్నికలను బహిష్కరించారు. పన్నులు చెల్లించడం కూడా మానేశారు. నవంబర్ 1927లో, బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం వాగ్దానం చేసిన విధంగా రాజ్యాంగ సంస్కరణలను ప్రవేశపెట్టడానికి భారతదేశం రాజ్యాంగ పురోగతిపై నివేదించడానికి షెడ్యూల్ కంటే రెండు సంవత్సరాల ముందుగానే సైమన్ కమిషన్‌ను నియమించింది.
సైమన్ కమిషన్ సభ్యులందరూ ఆంగ్లేయులు కావడంతో గాంధీ, ఇతర నాయకులు ఈ కమిషన్‌ను తీవ్రంగా వ్యతిరేకించారు. కమిషన్‌లో భారతీయ సభ్యులు లేరు. ఇది ఉద్దేశపూర్వకంగా భారతీయుల ఆత్మగౌరవానికి జరిగిన అవమానంగా భావించబడింది. కానీ చౌరీ చౌరా ఘటనలో 23 మంది పోలీసు అధికారులు మరణించిన తర్వాత గాంధీ స్వయంగా ఉద్యమాన్ని ముగించారు. సైమన్ కమిషన్‌ను బహిష్కరించాలని గాంధీ ప్రజలకు పిలుపునిచ్చారు. కమిషన్ బొంబాయికి వ‌చ్చిన‌ప్పుడు భారతదేశం అంతటా హర్తాళ్ పాటించారు. భారతీయ నగరాల గుండా పర్యటన నేప‌థ్యంలో కమిషన్ కు న‌ల్ల జెండాల‌తో స్వాగ‌తం ప‌లికి నిరసన తెలిపారు. సైమన్ గో బ్యాక్ అంటూ నిన‌దించారు. దీని తర్వాత మార్చి 1930లో ఉప్పు పన్నుకు వ్యతిరేకంగా సత్యాగ్రహ ప్రచారాన్ని ప్రారంభించారు. ఉప్పును తయారు చేసేందుకు ఆయన సబర్మతీ ఆశ్రమం నుండి ఆ సమయంలో (ప్రస్తుతం గుజరాత్ రాష్ట్రంలో) నవ్‌సారిగా పిలువబడే దండి వరకు 385 కిలోమీటర్లు నడిచారు. వేలాది మంది ప్రజలు అతనితో చేరి భారతీయ చరిత్రలో అతిపెద్ద కవాతులో ఒకటిగా నిలిచారు. స్వాతంత్య్ర పోరాట చరిత్రలో ఈ యాత్ర ఒక కీలకమైన సంఘటనగా పరిగణించబడుతుంది. బ్రిటీష్ ఉప్పు గుత్తాధిపత్యానికి వ్యతిరేకంగా పన్ను నిరోధకత, అహింసాత్మక నిరసన ప్రత్యక్ష కార్యాచరణ ప్రచారంగా ఇరవై నాలుగు రోజుల మార్చ్ 12 మార్చి 1930 నుండి 6 ఏప్రిల్ 1930 వరకు కొనసాగింది.
క్విట్ ఇండియా ఉద్యమం (1942).. దీనిని 'ఇండియా ఆగస్ట్ ఉద్యమం' లేదా భారత్ చోడో ఆందోళన్ అని కూడా పిలుస్తారు. బొంబాయిలో గోవాలియా ట్యాంక్ మైదాన్‌లో చేసిన క్విట్ ఇండియా ప్రసంగంలో డూ ఆర్ డై కి గాంధీ పిలుపునిచ్చారు. ఆల్-ఇండియా కాంగ్రెస్ కమిటీ భారతదేశం నుండి "క్రమబద్ధమైన బ్రిటిష్ ఉపసంహరణ" అని గాంధీ పిలిచిన దానిని డిమాండ్ చేస్తూ సామూహిక నిరసనను ప్రారంభించింది. పర్యవసానంగా, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ సభ్యులందరినీ బ్రిటీష్ అధికారులు వెంటనే అరెస్టు చేశారు. విచారణ లేకుండా జైలులో పెట్టారు. అయితే దేశవ్యాప్తంగా నిరసనలు కొన‌సాగాయి. రెండ‌డో ప్రపంచ యుద్ధం, దేశవ్యాప్తంగా నిర‌స‌న‌ల క్ర‌మంలో భారత్ కు స్వాతంత్య్రం ల‌భించింది. ఈ పోరాటంలో గాంధీ న‌డిచిన తీరు స్ఫూర్తి దాయ‌కం.
క్లిక్ చేసి ఏసియా నెట్ న్యూస్ తెలుగు వాట్సాప్ చానెల్·ను ఫాలో అవ్వండి
