ఇజ్రాయెల్–ఇరాన్ మధ్య కాల్పుల విరమణకు ఇరు దేశాలు అంగీకారం తెలిపాయి. అణు ముప్పు తొలగించామని నెతన్యాహు తెలిపారు.
పశ్చిమాసియా ప్రాంతంలో వాతావరణం క్రమంగా సద్దుమణుగుతోంది. ఇరాన్, ఇజ్రాయెల్ మధ్య తీవ్రతరంగా సాగిన సైనిక చర్యలు ఇప్పుడు ముగింపు దశకు చేరుకున్నాయి. ఇరు దేశాలూ ఇప్పుడు కాల్పుల విరమణ ఒప్పందానికి అంగీకరించినట్టు అధికారికంగా ప్రకటించాయి.ఇరాన్ రాజధాని టెహ్రాన్ సాయంత్రం తమ వైపు నుండి కాల్పుల విరమణ అమలు చేస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. ఈ ప్రకటన అనంతరం ఇజ్రాయెల్ కూడా ఇదే మార్గాన్ని అనుసరిస్తున్నట్లు వెల్లడించింది. ఇజ్రాయెల్ ప్రధానమంత్రి బెంజమిన్ నెతన్యాహు కార్యాలయం ఈ మేరకు అధికారిక ప్రకటన విడుదల చేసింది. ఇందులో ప్రధానంగా ఇరాన్ నుండి అణు ప్రమాదాన్ని తొలగించామని పేర్కొనడం గమనార్హం.
"ఆపరేషన్ రైజింగ్ లయన్"…
నెతన్యాహు ప్రకటన ప్రకారం, "ఆపరేషన్ రైజింగ్ లయన్" ద్వారా ఇజ్రాయెల్ తన లక్ష్యాలన్నింటినీ చేరుకున్నట్టు చెప్తోంది. ఇందులో భాగంగా టెహ్రాన్ గగనతలంపై పూర్తి నియంత్రణ సాధించిందని, అనేక కీలక ప్రాంతాల్లో ఇరాన్ సైనిక వ్యవస్థలను దెబ్బతీశామని తెలిపింది. టెహ్రాన్లోని పలు ప్రదేశాల్లో భారీ స్థాయిలో నష్టం కలిగించినట్టు వెల్లడించింది.
అంతేకాదు, ఇరాన్కు చెందిన మరో కీలక అణు శాస్త్రవేత్తను కూడా ఈ ఆపరేషన్లో హతమార్చినట్టు వెల్లడించారు. ఇది టెహ్రాన్ సైనిక సామర్థ్యాన్ని తీవ్రంగా బలహీనపరిచే చర్యగా విశ్లేషించబడుతోంది.ఈ మొత్తానికి నెతన్యాహు తమ విజయాన్ని అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ కృషికి కేటాయించారు. ఆయన మద్దతు, రాజకీయ సమన్వయం వల్లే ఈ దశకు చేరుకోవచ్చని తెలిపారు. ఇజ్రాయెల్కు రక్షణపరంగా కాకుండా, ప్రత్యక్షంగా మద్దతుగా నిలిచి అణు ముప్పును తొలగించడంలో కీలక పాత్ర పోషించినందుకు ట్రంప్కు కృతజ్ఞతలు తెలిపారు.
Related Articles
ఇదిలా ఉండగా, ట్రంప్ ఇప్పటికే సోషల్ మీడియాలో ఈ ఒప్పందాన్ని వెల్లడించారు. టెహ్రాన్ ముందుగా కాల్పుల విరమణను అమలు చేస్తుందని, ఆ తర్వాత ఇజ్రాయెల్ కూడా అదే దారిలో నడుస్తుందని పేర్కొన్నారు. ఆయన ప్రకటన వెలువడిన ఆరున్నర గంటల తరువాత టెహ్రాన్ అధికారికంగా కాల్పుల విరమణను ప్రకటించింది. ఆ తరువాత ఇజ్రాయెల్ కూడా అదే చేస్తుందని స్పష్టమైంది.ఇరు దేశాల మధ్య గత వారం రోజులుగా తీవ్ర స్థాయిలో జరిగిన వాయుసేన దాడులు, క్షిపణి ప్రయోగాలు ఈ ఒప్పందం ద్వారా ఆగనున్నట్లు సంకేతాలు లభిస్తున్నాయి. అయితే ఇజ్రాయెల్ మరోసారి హెచ్చరిక జారీ చేసింది. ఇరాన్ ఈ ఒప్పందాన్ని ఉల్లంఘిస్తే తమ ప్రతిస్పందన మరింత తీవ్రమై ఉంటుందని స్పష్టం చేసింది.
ఈ సమ్మతి దశకు చేరుకోవడంలో మూడో పక్షంగా అమెరికా పాత్ర ఎంతో కీలకమైంది. ట్రంప్ రాజకీయంగా మధ్యవర్తిగా వ్యవహరించి రెండు దేశాలను ఒప్పందం వైపు నడిపించారు. అమెరికా జోక్యం లేకుండా ఈ స్థాయిలో చర్చలు సాధ్యపడేవి కావని ఇజ్రాయెల్ అభిప్రాయపడుతోంది.టెహ్రాన్ వైపు నుండి మొదలైన కాల్పుల విరమణ ప్రక్రియ ఇప్పుడు ఇజ్రాయెల్ అధికారిక అంగీకారంతో పూర్తయినట్లు స్పష్టమైంది. ఇది యుద్ధానికి తిరుగులేని ముగింపు కాకపోయినా, తాత్కాలికంగా అయినా శాంతికి దారి చూపించే అవకాశంగా కనిపిస్తోంది.
తాజాగా చోటుచేసుకున్న పరిణామాల దృష్ట్యా, పశ్చిమాసియా ప్రాంతంలో రాజకీయంగా కొత్త సమీకరణాలు చోటుచేసుకోవచ్చు. ఇరాన్ తాత్కాలికంగా అయినా వెనక్కి తగ్గడాన్ని విశ్లేషకులు సానుకూల సంకేతంగా చూస్తున్నారు. ఇదే సమయంలో ఇజ్రాయెల్ తన సైనిక సామర్థ్యాన్ని తిరిగి ప్రపంచానికి చూపించింది.క్రమంగా ఈ శాంతి ఒప్పందం కొనసాగితే, ఇరు దేశాల మధ్య సంప్రదింపుల దిశగా అడుగులు పడే అవకాశం ఉంది. అయితే ఇలాంటి స్థాయిలో ఎదురుదాడులు జరిపిన తర్వాత నిజమైన శాంతి నెలకొనాలంటే, మరిన్ని డిప్లొమాటిక్ చర్చలు అవసరం అవుతాయి.
సంఘర్షణల మధ్య అమెరికా ప్రధాన పాత్ర పోషించడాన్ని ప్రపంచ దేశాలు గమనించాయి. ఇది ట్రంప్ పునరాగమనం కోసం తీసుకున్న వ్యూహమా, లేక నిజమైన శాంతికి ఊతమిచ్చే చర్యా అనే విషయంలో పలు అభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ఏదేమైనా, యుద్ధంలో చల్లదనం చాటుతున్న ఈ ఒప్పందం కొంత ఊరట కలిగిస్తున్నదనే విషయం మాత్రం స్పష్టంగా చెప్పొచ్చు.ఈ పరిణామాల దృష్ట్యా అంతర్జాతీయ మార్కెట్లపై కూడా ప్రభావం కనిపించొచ్చు. ఇరాన్–ఇజ్రాయెల్ మధ్య ఉద్రిక్తత తగ్గడం వల్ల చమురు ధరలు స్థిరపడే సూచనలున్నాయి. అమెరికా మధ్యవర్తిత్వం కొనసాగితే దీర్ఘకాలికంగా ఈ సమస్యకు శాశ్వత పరిష్కారం దిశగా వెళ్ళే అవకాశం కూడా ఉన్నదని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
ఇకపై ఈ రెండు దేశాలపై ప్రపంచం దృష్టిపెడుతూనే ఉంటుంది. తాత్కాలిక కాల్పుల విరమణ కంటే శాశ్వత పరిష్కారం కోసం ప్రయత్నాలు కొనసాగాలని అంతర్జాతీయ సమాజం ఆశిస్తోంది.ఇజ్రాయెల్, ఇరాన్ మధ్య నెలకొన్న తీవ్రమైన సైనిక ఉధృతత చివరికి తగ్గుముఖం పట్టింది. గత కొన్ని వారాలుగా రెండు దేశాలూ పరస్పర దాడులకు దిగుతూ తీవ్ర ఉద్రిక్తతను చవిచూశాయి. అయితే తాజాగా, ఇరు పక్షాలు కాల్పుల విరమణ ఒప్పందాన్ని అంగీకరించడం వల్ల యుద్ధ భయానికి తాత్కాలిక బ్రేక్ పడినట్టు కనిపిస్తోంది.
ఈ పరిణామానికి అమెరికా కీలక పాత్ర పోషించింది. మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ స్వయంగా రంగంలోకి దిగుతూ ఇరాన్, ఇజ్రాయెల్ నేతల మధ్య మధ్యవర్తిత్వం చేపట్టారు. ట్రంప్ అభిప్రాయంతో టెహ్రాన్ ముందుగా కాల్పులు ఆపాలని నిర్ణయించగా, ఇజ్రాయెల్ దానిని స్వీకరించింది. దీనిని ప్రధానమంత్రి బెంజమిన్ నెతన్యాహు అధికారికంగా ధృవీకరించారు.
ఈ ఒప్పందం కేవలం కాల్పుల విరమణకు మాత్రమే పరిమితం కాకుండా, భవిష్యత్తులో ఉండే అణు ముప్పును కూడా తిప్పికొట్టే చర్యలపై ఆధారపడి ఉంది. ఇజ్రాయెల్ ప్రకటన ప్రకారం, ఇటీవల చేసిన ఆపరేషన్ ద్వారా తమకు వ్యతిరేకంగా ఉన్న ప్రధాన హుమానిటేరియన్ లక్ష్యాలను ఛేదించగలిగారు. టెహ్రాన్ గగనతలాన్ని తాత్కాలికంగా ఐడీఎఫ్ నియంత్రించగలిగిందని ప్రకటించారు. ఇరాన్ కీలక స్థావరాలు, మిలిటరీ వేదికలు లక్ష్యంగా దాడులు జరపడంతో వారి యుద్ధశక్తి బలహీనపడిందని భావిస్తున్నారు.
అణ్వాయుధ శాస్త్రవేత్తలపై ఇజ్రాయెల్ లక్ష్యంగా తీసుకున్న చర్యలు అంతర్జాతీయ దృష్టిని ఆకర్షించాయి. టెహ్రాన్కు చెందిన ఓ సీనియర్ అణు శాస్త్రవేత్త హత్యకు గురయ్యారు. ఇది ఇరాన్ ప్రభుత్వానికి ఒక గట్టి హెచ్చరికగా మారింది. ఈ పరిణామాలతో ప్రపంచం మొత్తం షాక్కు గురైంది.ఇజ్రాయెల్ ప్రభుత్వం ట్రంప్ పాత్రను ప్రముఖంగా గుర్తించింది. కాల్పుల విరమణకు దోహదపడినందుకు ఆయనకు ప్రత్యేక కృతజ్ఞతలు తెలిపారు. ఇరాన్ అణు ప్రోగ్రామ్ పట్ల అమెరికా చూపిన అప్రమత్తత వల్లే ఈ స్థాయికి పరిష్కారం చేకూరిందని నెతన్యాహు అభిప్రాయపడ్డారు.
ఇరాన్ వైపు నుంచీ ముందుగా కాల్పులు ఆపిన తర్వాతా కొన్ని చిన్నచిన్న దాడులు చోటు చేసుకున్నప్పటికీ, రెండు దేశాలూ ఓ సహకార ఒప్పందానికి వచ్చినట్టు ప్రకటించాయి. ఈ ప్రకటనలు ఒకవైపు ఉద్రిక్తత తగ్గించగా, మరోవైపు భవిష్యత్ శాంతి చర్చలకు మార్గం సుగమం చేశాయి. అమెరికా మద్దతుతో ఏర్పడిన ఈ ఒప్పందం కొనసాగితే, పశ్చిమాసియాలో శాంతి బాట సృష్టించేందుకు ఇది తొలి అడుగుగా నిలుస్తుందనే విశ్లేషణలు వినిపిస్తున్నాయి. అయితే ఇజ్రాయెల్ మరోసారి హెచ్చరిక జారీ చేసింది. ఒప్పందాన్ని ఉల్లంఘించే ఎలాంటి చర్యైనా వారు తీవ్రమైన ప్రతిస్పందన ఇస్తామని పేర్కొన్నారు.
టెహ్రాన్ ఈ దశలో వెనక్కి తగ్గడాన్ని, తాత్కాలిక వ్యూహంగా చూచే వారు ఉన్నారు. కానీ అమెరికా మధ్యవర్తిత్వంతో కలిపి చూస్తే, ఇది శాశ్వత మార్గమని కొందరు విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.ఇజ్రాయెల్ ఈ ఆపరేషన్ ద్వారా తమ సైనిక శక్తిని ప్రపంచానికి చూపించినట్టుగా భావిస్తుంది. మిలిటరీ వేదికలపై దాడులతో పాటు టెహ్రాన్ కేంద్రాలకు సమీపంగా నిర్వహించిన దాడులు తమ పరిజ్ఞానానికి ప్రతీకగా చర్చనీయాంశమయ్యాయి.
ఈ పరిణామాల వల్ల ప్రపంచ చమురు ధరలు, స్టాక్ మార్కెట్లు కూడా కొంత ఊపిరిపీల్చుకున్నాయి. పశ్చిమాసియాలో ఉద్రిక్తత తగ్గితే గల్ఫ్ దేశాల ఎగుమతులపై ఒత్తిడి తగ్గుతుందని, అంతర్జాతీయ మార్కెట్లపై దీని ప్రభావం ఉంటుందని అంచనాలు వెలువడుతున్నాయి. ఇరాన్-ఇజ్రాయెల్ కాల్పుల విరమణ తర్వాత ఆ ప్రాంత ప్రజలకు కొంత ఊరట లభించినప్పటికీ, ఈ ఒప్పందం ఎంత కాలం అమలులో ఉంటుంది అనేది సమయమే తేల్చాలి.
ఇది శాశ్వత శాంతికి దారి తీస్తుందా లేదా మరో కొత్త ఘర్షణకు వేదికగా మారుతుందా అనే సందేహం ప్రస్తుతం అంతర్జాతీయ రాజకీయ వర్గాల్లో చర్చనీయాంశమైంది. అమెరికా మరింత పాత్ర తీసుకుని అణు కుదింపుల దిశగా చర్యలు తీసుకుంటే మాత్రమే దీర్ఘకాలిక పరిష్కారం సాధ్యమవుతుందని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.