Mental Health: మీలో ఈ లక్షణాలు కనిపిస్తున్నాయా? మీకు మానసిక సమస్యలు ఉన్నట్లే
Mental Health: ప్రతీ ఏటా అక్టోబర్ 10న ప్రపంచ మానసిక దినోత్సవాన్ని నిర్వహిస్తారు. శారీరక ఆరోగ్యంతో సమానంగా మానసిక ఆరోగ్యానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలనే సందేశాన్ని ఇవ్వడమే దీని ఉద్దేశం. మానసిక ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలు.
మానసిక ఆరోగ్యం కూడా ముఖ్యమే..
సాధారణంగా అనారోగ్యం అంటే.. తలనొప్పి, జ్వరం, కీళ్ల నొప్పి వంటి శారీరక సమస్యలే అనుకుంటాం. ఇలాంటి ఇబ్బందులు వస్తే వెంటనే చికిత్స తీసుకుంటాం. కానీ మనసు బాధపడితే, దానిని నిర్లక్ష్యం చేస్తాం. ఈ నిర్లక్ష్యం తర్వాత పెద్ద సమస్యలకు దారితీస్తుంది. నిరాశ (Depression), ఆందోళన (Anxiety), లేదా ఆత్మహత్య ఆలోచనలు. కాబట్టి, లక్షణాలను ముందుగానే గుర్తించడం చాలా అవసరం. మానసిక సమస్య ఉందని చెప్పే కొన్ని లక్షణాల గురించి ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
నిరంతర నిరుత్సాహం
ఎవరితోనైనా తగాదా పడితే కోపం లేదా బాధ కొన్ని గంటలు మాత్రమే ఉంటుంది. కానీ రోజులు గడిచినా ఆనందం లేకపోవడం, నిరాశలో ఉండడం, విలువలేని భావన కలగడం వంటి పరిస్థితులు ఉంటే అది మానసిక నిరాశ (Depression) ప్రారంభ లక్షణం కావచ్చు. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) 2022 నివేదిక ప్రకారం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా 8 మందిలో ఒకరు ఏదో ఒక రకమైన మానసిక ఆరోగ్య సమస్యతో బాధపడుతున్నారు. కాబట్టి ఈ స్థితి 2 రోజులకంటే ఎక్కువ కొనసాగితే మానసిక నిపుణుడిని సంప్రదించడం అవసరం.
నిత్యం భయం, ఆందోళన
చిన్న విషయానికే భయపడటం, ఎల్లప్పుడూ అశాంతిగా ఉండటం, దైనందిన జీవితాన్ని ప్రభావితం చేసేంత భయం కలగడం ఇవన్నీ ఆందోళన రుగ్మత (Anxiety Disorder) లక్షణాలు. “నేషనల్ అలయన్స్ ఆన్ మెంటల్ ఇల్నెస్ (NAMI)” ప్రకారం, ఇది వ్యక్తి సామాన్య జీవన విధానాన్ని పూర్తిగా మార్చేస్తుంది.
ఆత్మహత్యా భావన
ఇది అత్యంత ప్రమాదకరమైన దశ. “జీవితంపై ఆశ తగ్గడం”, “నేను ఎవరికీ అవసరం లేను” అనే భావనలు, ఇవి తీవ్ర డిప్రెషన్ సంకేతాలుగా చెప్పొచ్చు. “మాయో క్లినిక్” నివేదిక ప్రకారం, అటువంటి ఆలోచనలు వస్తే తక్షణమే వైద్య లేదా మానసిక సలహా తీసుకోవాలి. సమయానికి సహాయం తీసుకుంటే ప్రాణాలను రక్షించుకోవచ్చు.
నిద్ర, ఆకలిలో మార్పులు
నిద్ర సరిగా రాకపోవడం లేదా ఎక్కువగా నిద్రపోవడం, ఆకలి తగ్గిపోవడం లేదా అసాధారణంగా పెరగడం.. ఇవి కూడా మానసిక అస్థిరతకు సంబంధించిన మొదటి లక్షణాలుగా చెప్పాలి. “అమెరికన్ సైకియాట్రిక్ అసోసియేషన్ (APA)” ప్రకారం, నిద్రలో మార్పులు అనేవి మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలకు ప్రాథమిక సంకేతాలు. దీని ప్రభావం ఆహార అలవాట్లు, శక్తి స్థాయిలు, దైనందిన పనితీరుపై ఉంటుంది.
ఒంటరిగా ఉండాలనే కోరిక
“హెల్త్డైరెక్ట్ ఆస్ట్రేలియా” పరిశోధన ప్రకారం, మానసిక సమస్యల సమయంలో వ్యక్తులు స్నేహితులు, కుటుంబ సభ్యుల నుంచి దూరమవుతారు. వారితో మాట్లాడటం మానేసి, ఒంటరిగా ఉండటమే ఇష్టపడతారు. ఈ పరిస్థితి ఎక్కువ కాలం కొనసాగితే, అది సామాజిక ఉపసంహరణ (Social Withdrawal) అనే సంకేతం – ఇది డిప్రెషన్కు సాధారణ సూచన.
శ్రద్ధ, జ్ఞాపకశక్తి తగ్గిపోవడం
మానసిక ఒత్తిడి, ఆందోళన వల్ల మనసు దృష్టి కేంద్రీకరించలేకపోవడం, తరచుగా మతిమరుపు రావడం, నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో అయోమయం ఇవన్నీ మానసిక సమస్యలకు సంకేతాలు. “APA” ప్రకారం, ఈ పరిస్థితి కొనసాగితే వ్యక్తి పనితీరు, విద్య, వ్యక్తిగత జీవితం అన్నీ ప్రభావితమవుతాయి.