ప్రతి ఒక్కరూ తమ ఆస్తిని నమోదు చేసుకోవడం చాలా అవసరం. ఆన్‌లైన్‌లో ఆస్తిని ఎలా నమోదు చేయాలి? నమోదు చేసుకోకపోతే ఏమి జరుగుతుంది? పూర్తి వివరాలు ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం..    

ప్రతీ మనిషి తమ జీవితంలో చేసే అత్యంత విలువైన పెట్టుబడుల్లో ఆస్తి కొనుగోలు ఒకటి. అయితే ఆస్తులు కొనుగోలు చేయడం ఎంత ముఖ్యమో సరైన రిజిస్ట్రేషన్‌ కూడా అంతే ముఖ్యం. సరైన రిజిస్ట్రేషన్ లేకపోతే ఆస్తి యాజమాన్యాన్ని చట్టబద్ధంగా గుర్తించలేము. అందుకే ప్రతి ఒక్కరూ తమ ఆస్తిని నమోదు చేసుకోవడం తప్పనిసరి, అలాగే ఇది ఒక ముఖ్యమైన చట్టపరమైన ప్రక్రియ. రిజిస్ట్రేషన్‌ ప్రక్రియ చట్టబద్ధమైన యాజమాన్యాన్ని నిర్ధారించడమే కాకుండా, ఆస్తికి సంబంధించిన ఏవైనా వివాదాలు ఉంటే పరిష్కరిస్తుంది. ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ కూడా ఆన్‌లైన్‌లో చేసుకోవచ్చు. 

భారతదేశంలో ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్‌కు సంబంధించిన కొన్ని చట్టాలు ఉన్నాయి, వాటిలో ఇండియన్ రిజిస్ట్రేషన్ యాక్ట్-1908, ఇండియన్ స్టాంప్ యాక్ట్-1889 ఉన్నాయి. ఇవి ఆస్తిపై యాజమాన్య హక్కులకు భద్రత ఇస్తుంది. ఇది ఆస్తి కొనుగోలుదారులు భవిష్యత్తులో వివాదాలు, ఆర్థిక నష్టాలను నివారించడానికి సహాయపడుతుంది. ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియను సజావుగా పూర్తి చేయడంలో సహాయపడే వివరణాత్మక రోడ్‌మ్యాప్‌ను ఈ గైడ్ అందిస్తుంది.

ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ ఎందుకు ముఖ్యమైంది?

ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ చట్టబద్ధమైన యాజమాన్యాన్ని నిర్ధారిస్తుంది. మోసాల నుంచి రక్షిస్తుంది, అనేక విధాలుగా ఆర్థిక ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది. ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ ఎందుకు తప్పనిసరో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం. 

చట్టపరమైన యాజమాన్యం: యాజమాన్య హక్కులను, ఆస్తి చట్టబద్దంగా కొనుగోలు దారుడిదేనని నిర్ధారిస్తుంది. 

మోసాల నుంచి రక్షణ: అక్రమ అమ్మకాలు, ఆక్రమణలు, ఒకే ల్యాండ్‌ను ఒకరికి మించి కొనుగోల్లు చేయడాన్ని నిరోధిస్తుంది. 

క్రెడిట్‌, కస్టమర్‌ అర్హత: గృహ రుణాలు పొందాలనుకునే వారికి సెక్యూరిటీగా రిజిస్ట్రేషన్‌ సర్టిఫికేట్ ఉపయోగపడుతుంది. 

పన్ను ప్రయోజనాలు: రిజిస్టర్డ్‌ ఆస్తి ఆదాయపు పన్ను చట్టంలోని సెక్షన్లు 80C, 24(b) కింద పన్ను మినహాయింపు లభిస్తుంది. 

ప్రాపర్టీ కన్వర్జేషన్‌: మున్సిపల్‌ అధికారుల రికార్డుల్లో భూమి రికార్డులు అప్‌డేట్‌గా ఉన్నాయని నిర్ధారిస్తుంది. 

వివాద పరిష్కారం: యాజమాన్య వివాదాల విషయంలో రిజిస్టర్డ్ సేల్ డీడ్ చట్టపరమైన సాక్ష్యంగా పనిచేస్తుంది.

మీరు మీ ఆస్తిని నమోదు చేయకపోతే ఏం జరుగుతుంది.?

* యాజమాన్యానికి చట్టపరమైన రుజువు ఉండదు. 

* యాజమాన్య వివాదాల ప్రమాదం పెరుగుతుంది.

* గృహ రుణాలు పొందలేరు. 

* ఆస్తిని ఇతరులకు విక్రయించడం లేదా బదిలీకి చట్టబద్ధంగా మద్ధతు ఉండదు. 

* మోసపూరిత క్లెయిమ్‌ల ప్రమాదం పెరుగుతుంది. 

ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్‌ను నియంత్రించే చట్టపరమైన అంశం: 

1) ఇండియన్ రిజిస్ట్రేషన్ చట్టం- 1908 ప్రకారం రూ. 100 కంటే ఎక్కువ విలువ చేసే ఆస్తి లావాదేవీల నమోదు తప్పనిసరి. చట్టపరమైన గుర్తింపును సృష్టిస్తుంది, ప్రభుత్వ రికార్డులు ఖచ్చితమైన యాజమాన్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయని నిర్ధారిస్తుంది.

2) ఇండియన్ స్టాంప్ చట్టం- 1889 ప్రకారం.. లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి స్టాంప్ డ్యూటీ చెల్లింపును తప్పనిసరి చేస్తుంది. రాష్ట్రం, ఆస్తి రకాన్ని బట్టి స్టాంప్ డ్యూటీ రేట్లు మారుతూ ఉంటాయి. 

భారతదేశంలో రాష్ట్రాల వారీగా స్టాంప్ డ్యూటీ, రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజులు: 

భారతదేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాలలో స్టాంప్ డ్యూటీ, రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజులు మారుతూ ఉంటాయి. ప్రస్తుతం ఈ ఫీజులు ఎలా ఉన్నాయంటే.. 

* మహారాష్ట్రలో స్టాంప్‌ డ్యూటీ పురుషులకు 5 శాతం, మహిళలకు 4 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం (గరిష్టంగా రూ. 30,000), ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో ఉంది. 

* ఢిల్లీలో స్టాంప్‌ డ్యూటీ పురుషులకు 6 శాతం, మహిళలకు 4 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం, ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో ఉంది. 

* కర్ణాటకలో డ్యూటీ పురుషులకు 5 శాతం, మహిళలకు 5 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం, ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో ఉంది. 

* తమిళనాడులో స్టాంప్‌ డ్యూటీ పురుషులకు 7 శాతం, మహిళలకు 7 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం, ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో ఉంది. 

* ఉత్తర ప్రదేశ్‌లో స్టాంప్‌ డ్యూటీ పురుషులకు 7 శాతం, మహిళలకు 6 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం, ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో ఉంది. 

* పశ్చిమబెంగాల్‌లో స్టాంప్‌ డ్యూటీ పురుషులకు 6 శాతం, మహిళలకు 6 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం, ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో ఉంది.

* గుజరాత్‌లో స్టాంప్‌ డ్యూటీ పురుషులకు 4.9 శాతం, మహిళలకు 4.9 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం, ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో లేదు. 

* పంజాబ్‌లో స్టాంప్‌ డ్యూటీ పురుషులకు 6 శాతం, మహిళలకు 4 శాతం, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఆస్తి విలువలో 1 శాతం, ఇక్కడ ఆన్‌లైన్‌ రిజిష్ట్రేషన్‌ అందుబాటులో లేదు. 

భారతదేశంలో ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్‌కు పాటించాల్సిన అంశాలు ఇవే.. 

1)  ఆస్తి వాల్యుయేషన్: మీరు కొనుగోలు చేసే ఆస్తి సర్కిల్ రేటును తనిఖీ చేయండి. కనీస ఆస్తి విలువను నిర్ణయించండి. దీని ఆధారంగా స్టాంప్‌ డ్యూటీ, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఫీజులు ఉంటాయి. 

2) స్టాంప్ పేపర్: ఆన్‌లైన్‌లో లేదా అధీకృత విక్రేత నుంచి నాన్-జ్యుడీషియల్ స్టాంప్ పేపర్‌ను కొనుగోలు చేయాలి. 

3) సేల్ డీడ్: రిజిస్టర్డ్ న్యాయవాది సేల్ డీడ్‌ను రూపొందిస్తారు. ఇది లావాదేవీ వివరాల గురించి సమాచారాన్ని అందిస్తుంది. ఈ దస్తావేజుపై కొనుగోలు, అమ్మకాలు చేసే వారు ఇద్దరు సాక్షుల సమక్షంలో సంతకం చేయాల్సి ఉంటుంది. 

4) సబ్-రిజిస్ట్రార్ కార్యాలయాన్ని సందర్శించాలి: సేల్ డీడ్, గుర్తింపు రుజువులు, పన్ను రసీదులు ఇతర అవసరమైన పత్రాలను సమర్పించాలి. కొనుగోలుదారు, విక్రేత బయోమెట్రిక్ ధృవీకరణ (ఫోటో, వేలిముద్ర) చేయించాలి. 

5) రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజు చెల్లింపు: లావాదేవీని ఖరారు చేసే ముందు వర్తించే రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజులను చెల్లించాలి. 

6) డాక్యుమెంట్ వెరిఫికేషన్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్: సబ్-రిజిస్ట్రార్ డాక్యుమెంట్లు, గుర్తింపును ధృవీకరించి ఆస్తిని నమోదు చేస్తారు.

7) రిజిస్టర్డ్ డీడ్‌ను సేకరించాలి. తుది రిజిస్టర్డ్ సేల్ డీడ్‌ను 7-15 రోజుల్లోపు సేకరించవచ్చు.

భారతదేశంలో ఆన్‌లైన్ ఆస్తి నమోదు ప్రక్రియను క్రమబద్ధీకరించడానికి, అనేక రాష్ట్రాలు ఇప్పుడు పాక్షిక ఆన్‌లైన్ ఆస్తి నమోదును అందిస్తున్నాయి:

ఆన్‌లైన్ ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ కోసం ఏం చేయాలి.? 

* రాష్ట్ర ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ పోర్టల్‌ను సందర్శించాలి.

* వర్తించే ఛార్జీలను నిర్ణయించడానికి స్టాంప్ డ్యూటీ కాలిక్యులేటర్‌ను ఉపయోగించాలి. 

* నెట్ బ్యాంకింగ్, UPI లేదా క్రెడిట్ కార్డ్ ద్వారా ఫీజు చెల్లించాలి. 

* సబ్-రిజిస్ట్రార్ కార్యాలయంలో ఫిజికల్ వెరిఫికేషన్‌ కోసం అపాయింట్‌మెంట్ షెడ్యూల్ చేయాలి. 

* పూర్తి బయోమెట్రిక్ ధృవీకరణను సబ్‌మిట్ చేయాలి. 

* ఆన్‌లైన్ రిజిస్ట్రేషన్ అందించే రాష్ట్రాలు: మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, ఢిల్లీ, తమిళనాడు, ఉత్తరప్రదేశ్. 

ఇది కూడా చదవండి: ఇవన్నీ చూశాకే ఆస్తి కొనండి.. లేదంటే తిప్పలు ఖాయం!

రిజిస్ట్రేషన్‌ సమయంలో జరిగే తప్పులు ఇవే: 

తప్పుడు స్టాంప్‌ డ్యూటీ లెక్కింపు: రాష్ట్ర అధికారిక ఆన్‌లైన్‌ స్టాండ్ డ్యూటీ కాలిక్యులేటర్‌ను ఉపయోగించాలి. 

అసంపూర్ణ డాక్యుమెంట్స్‌: అవసరమైన అన్ని చట్టపరమైన పత్రాల వ్యాలిడిటీని నిర్ధారించుకోవాలి. 

వెరిఫికేషన్‌లో ఆలస్యం: ఎక్కువ సేపు వేచి ఉండకుండా ముందుగానే అపాయింట్మెంట్‌ షెడ్యూల్‌ చేసుకోవాలి. 

ఎన్కంబరెన్స్‌ సర్టిఫికెట్‌ విస్మరించొద్దు: టైటిల్‌ డీడ్‌ను చెక్‌ చేయాలి. ఆస్తికి సంబంధించి ఎలాంటి చట్టపరమైన వివాదాలు లేవని నిర్ధారించుకోవాలి. 

భారతదేశంలో ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ సంబంధించి వచ్చే ప్రశ్నలు, జవాబులు: 

1) ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ తప్పనిసరిగా ఉండాలా.? 

జవాబు: అవును, ఇండియన్ రిజిస్ట్రేషన్ చట్టం, 1908 ప్రకారం, చట్టపరమైన యాజమాన్యాన్ని నిర్ధారించడానికి, వివాదాలను నివారించడానికి రూ. 100 కంటే ఎక్కువ విలువైన అన్ని ఆస్తి లావాదేవీలను తప్పనిసరిగా నమోదు చేసుకోవాలి.

2) ఆస్తిని నమోదు చేయడానికి ఎంత సమయం పడుతుంది?

జవాబు: ఈ ప్రక్రియ సాధారణంగా 7-15 రోజులు పడుతుంది. ఇది రిజిస్ట్రేషన్ కార్యాలయం పనిభారం, డాక్యుమెంట్ ధృవీకరణ వేగాన్ని బట్టి ఉంటుంది.

3) నా ఆస్తిని ఆన్‌లైన్‌లో నమోదు చేసుకోవచ్చా?

జవాబు: కొన్ని రాష్ట్రాలు పాక్షిక ఆన్‌లైన్ రిజిస్ట్రేషన్‌ను అనుమతిస్తాయి. ఇక్కడ మీరు ఫీజులు చెల్లించవచ్చు, అపాయింట్‌మెంట్‌లను ఆన్‌లైన్‌లో షెడ్యూల్ చేయవచ్చు. కానీ సబ్-రిజిస్ట్రార్ కార్యాలయంలో భౌతిక ధృవీకరణ అవసరం.

4) ఆస్తిని రిజిస్టర్ చేసుకోకపోతే ఏం జరుగుతుంది?

జవాబు: ఆస్తిని రిజిస్టర్ చేయకపోతే, అది చట్టపరమైన వివాదాలకు, యాజమాన్య రుజువు లేకపోవడం, రుణాలు పొందడంలో ఇబ్బందులు, ఆస్తిని చట్టబద్ధంగా విక్రయించడానికి లేదా బదిలీ చేయడానికి అసమర్థతకు దారితీస్తుంది.

5) ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ కోసం ఏ పత్రాలు అవసరం?

సేల్ డీడ్ (యాజమాన్య బదిలీ రుజువు)

రుణ ధృవీకరణ పత్రం (చట్టపరమైన బాధ్యతలు లేవని నిర్ధారిస్తుంది)

గుర్తింపు రుజువు (ఆధార్, పాన్, మొదలైనవి)

ఆస్తి కార్డు/మ్యుటేషన్ పత్రాలు (యాజమాన్య చరిత్ర)

స్టాంప్ డ్యూటీ, రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజు రసీదులు (చెల్లింపు రుజువు)

6) మహిళా కొనుగోలుదారులకు స్టాంప్ డ్యూటీలో రాయితీ ఉందా?

అవును, మహిళా కొనుగోలుదారులకు ఇంటి యాజమాన్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి అనేక రాష్ట్రాలు తక్కువ స్టాంప్ డ్యూటీ రేట్లను అందిస్తున్నాయి. డిస్కౌంట్లు రాష్ట్రం నుంచి రాష్ట్రానికి మారుతూ ఉంటాయి.

7) ఒక ఆస్తిని ఉమ్మడి పేరుతో నమోదు చేయవచ్చా?

అవును, ఒక ఆస్తిని బహుళ యజమానుల పేరుతో రిజిస్టర్ చేయవచ్చు, కానీ రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియ సమయంలో ఉమ్మడి యజమానులందరూ తప్పనిసరిగా హాజరు కావాలి.

8) ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ ఆలస్యం అయితే శిక్ష ఏంటి?

రిజిస్ట్రేషన్ అమలు చేసిన నాలుగు నెలల్లోపు నమోదు చేయకపోతే, మీరు జరిమానా చెల్లించాల్సి రావచ్చు లేదా లావాదేవీ చెల్లకపోవచ్చు.

9) మైనర్ రిజిస్టర్డ్ ఆస్తిని కలిగి ఉండవచ్చా?

అవును, మైనర్ ఆస్తిని కలిగి ఉండవచ్చు, కానీ వారు యుక్తవయస్సు వచ్చే వరకు దానిని చట్టపరమైన సంరక్షకుడు నిర్వహించాలి.

10) అర్హత ధృవీకరణ పత్రం (EC) అంటే ఏమిటి, అది ఎందుకు అవసరం?

రుణ బాధ్యత ధృవీకరణ పత్రం ఆస్తికి చట్టపరమైన బకాయిలు లేదా బకాయి ఉన్న అప్పులు లేవని ధృవీకరిస్తుంది. రుణ ఆమోదాలు, సురక్షితమైన యాజమాన్యానికి ఇది చాలా అవసరం.

11) కొనుగోలుదారు లేకుండా ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ చేయవచ్చా?

అవును, రిజిస్ట్రేషన్ సమయంలో కొనుగోలుదారు లేదా విక్రేత హాజరు కాలేకపోతే, చట్టపరమైన ప్రతినిధికి పవర్ ఆఫ్ అటార్నీ (PoA) జారీ చేయవచ్చు.

12) ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్‌లో ఎంత ఖర్చవుతుంది?

మొత్తం ఖర్చు: స్టాంప్ డ్యూటీ (రాష్ట్రం నుండి రాష్ట్రానికి మారుతుంది, సాధారణంగా ఆస్తి విలువలో 4-7%). రిజిస్ట్రేషన్ ఫీజు (ఆస్తి విలువలో 1%), లీగల్ , డాక్యుమెంట్ ఫీజులు (లాయర్ ఫీజులు, డ్రాఫ్టింగ్ ఫీజులు మొదలైనవి). 

13) వ్యవసాయ భూమిని ఒక వ్యక్తి పేరు మీద రిజిస్టర్ చేయవచ్చా?

అవును, కానీ కొన్ని రాష్ట్రాలు రైతులు కానివారు వ్యవసాయ భూమిని కొనుగోలు చేయకుండా నియంత్రిస్తాయి. రాష్ట్ర-నిర్దిష్ట భూ చట్టాలను తనిఖీ చేయండి.

14) రిజిస్ట్రేషన్ ముందు ఆస్తి యొక్క చట్టపరమైన స్థితిని ఎలా తనిఖీ చేయాలి?

- ఎన్కంబరెన్స్ సర్టిఫికేట్ (EC)

- టైటిల్ డీడ్ చరిత్ర

- మున్సిపల్ పన్ను రికార్డులు

RERA రిజిస్ట్రేషన్ (వర్తిస్తే) వంటి వాటిని పరిశీలించాలి. 

15) అసలు యజమాని మరణం తర్వాత ఆస్తి యాజమాన్యాన్ని ఎలా పునరుద్ధరించాలి?

యాజమాన్యాన్ని వారసత్వం, వీలునామా లేదా వారసత్వ ధృవీకరణ పత్రం ద్వారా బదిలీ చేయవచ్చు. పత్రాల మ్యుటేషన్ స్థానిక మున్సిపల్ కార్యాలయంలో చేయాలి.

16) రిజిస్టర్డ్ ఆస్తిని కోర్టులో వివాదం చేయవచ్చా?

అవును, మోసపూరిత వాదనలు, అస్పష్టమైన టైటిల్స్ లేదా చట్టపరమైన వివాదాలు ఉంటే, రిజిస్టర్డ్ ఆస్తిని కోర్టులో సవాలు చేయవచ్చు.

17) ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్‌లో నివారించాల్సిన సాధారణ తప్పులు ఏంటి?

ఈ సమస్యలను నివారించండి:

తప్పు స్టాంప్ డ్యూటీ లెక్కింపు - రేట్లను తనిఖీ చేయడానికి రాష్ట్ర పోర్టల్‌లను ఉపయోగించండి.

తనఖా ధృవీకరణ పత్రం కోల్పోవడం - ఆస్తికి సంబంధించి ఎటువంటి చట్టపరమైన సమస్యలు లేవని నిర్ధారించుకోండి.

ధృవీకరణలో ఆలస్యం - ముందుగానే అపాయింట్‌మెంట్ షెడ్యూల్ చేయండి.

అసంపూర్ణ పత్రాలు - సమర్పించే ముందు అవసరమైన అన్ని పత్రాలను ఒకటికి రెండుసార్లు తనిఖీ చేయండి.

ఆస్తి రిజిస్ట్రేషన్ అనేది యాజమాన్యాన్ని సురక్షితం చేసే, మోసాన్ని నిరోధించే, చట్టపరమైన రక్షణను నిర్ధారించే కీలకమైన చట్టపరమైన దశ. ప్రక్రియను అర్థం చేసుకోవడం, వర్తించే రుసుములు  ఆన్‌లైన్ సాధనాలను ఉపయోగించడం వల్ల కొనుగోలుదారులు సజావుగా రిజిస్ట్రేషన్ పూర్తి చేయడంలో సహాయపడతారు.