టర్కీష్ సంస్థపై భారత్ వేటు.. ఏఏ ఒప్పందాలు రద్దయ్యాయో తెలుసా?

భారతదేశ విమానాశ్రయాల నుండి టర్కిష్ సంస్థ సెలెబి నిష్క్రమణపై భారత్-టర్కీ మధ్య ఉద్రిక్తతలు పెరుగుతున్నాయి. సెలెబి భారత ప్రభుత్వ నిర్ణయంపై చట్టపరమైన చర్యలు తీసుకోవడానికి సిద్ధమవుతోంది.

సెలెబి విమానాశ్రయ సేవలు నిలిపివేత

భారత్, టర్కీల మధ్య ఉద్రిక్తతలు చట్టపరమైన పోరాటంగా మారనున్నాయి. భారత ప్రభుత్వం తన భద్రతా అనుమతిని రద్దు చేసి, అనేక రాయితీలు, లైసెన్స్ ఒప్పందాలను రద్దు చేసిన నిర్ణయాన్ని టర్కీకి చెందిన సెలెబి ఏవియేషన్ న్యాయపరంగా సవాలు చేయడానికి సిద్ధమవుతోంది. జాతీయ భద్రత దృష్ట్యా తీసుకున్న ఈ నిర్ణయంతో అనేక ప్రధాన భారతీయ విమానాశ్రయాలలో టర్కిష్ కంపెనీ కార్యకలాపాలను నిలిపివేసింది.

ఇండియా, పాకిస్థాన్ మధ్య ఉద్రిక్తతల సమయంలో టర్కీ పాక్ కి బహిరంగంగా మద్దతు ఇచ్చింది. ఆపరేషన్ సింధూర్ కింద భారతదేశం ఉగ్రవాద శిబిరాలు, పాకిస్థానీ వైమానిక స్థావరాలపై చేసిన ఖచ్చితమైన వైమానిక దాడులను విమర్శించడంతో సెలెబిపై ఈ చర్యలు తీసుకున్నారు.  

సెలెబి భారతదేశ కార్యకలాపాలు నిలిచిపోయాయి

బ్యూరో ఆఫ్ సివిల్ ఏవియేషన్ సెక్యూరిటీ (BCAS) గురువారం వేగంగా చర్య తీసుకుంది. గ్రౌండ్ హ్యాండ్లింగ్, కార్గో సేవలను అందించే సెలెబికి భద్రతా అనుమతిని రద్దు చేసింది. దీంతో కీలకమైన భారతీయ విమానాశ్రయాలలో దాని కార్యకలాపాలు వెంటనే నిలిచిపోయాయి.

జాతీయ ప్రయోజనాలు, ప్రజా భద్రత తమకు అత్యున్నతమైనవిగా పౌర విమానయాన మంత్రిత్వ శాఖ స్పష్టం చేసింది. భారతదేశ సార్వభౌమత్వాన్ని సవాలు చేసే లేదా ఉగ్రవాదాన్ని సమర్ధించే దేశాలతో సంబంధం ఉన్న ఏ సంస్థ పట్ల అయినా భారతదేశం సహించదు అనే వైఖరిని ఇది ప్రతిబింబిస్తుంది.

BCAS ఆదేశాల తర్వాత సెలెబికి అనుబంధంగా ఉన్న ఐదు సంస్థలు కార్యకలాపాలను నిలిపివేయాల్సి వచ్చింది.సెలెబి ఎయిర్‌పోర్ట్ సర్వీసెస్ ఇండియా ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ (CASI), సెలెబి GH ఇండియా ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ (CGHI), సెలెబి నాస్ ఎయిర్‌పోర్ట్ సర్వీసెస్ ఇండియా ప్రైవేట్ లిమిటెడ్, సెలెబి ఢిల్లీ కార్గో టెర్మినల్ మేనేజ్‌మెంట్ ఇండియా ప్రైవేట్ లిమిటెడ్, సెలెబి GS చెన్నై ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ (CGSC)... ఈ కంపెనీలు ఢిల్లీ, ముంబై, బెంగళూరు, అహ్మదాబాద్, హైదరాబాద్‌తో సహా తొమ్మిది భారతీయ విమానాశ్రయాలలో కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తున్నాయి.

15 సంవత్సరాలకు పైగా భారతదేశంలో ఉండి 10,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులను కలిగి ఉన్నప్పటికీ, సెలెబి ఇప్పుడు భారతదేశ జాతీయ భద్రతా రెడ్ లైన్స్‌కు వ్యతిరేకంగా నిలిచింది. దీంతో భారత్ చర్యలు తీసుకుంది. 

భారతీయ విమానాశ్రయాలలో కీలక ఒప్పందాలు రద్దు

తుర్కీకి చెందిన గ్రౌండ్ హ్యాండ్లింగ్ కంపెనీ సెలెబీకి భారతదేశంలో ఉన్న నాలుగు కీలక ఒప్పందాలను భారత విమానాశ్రయ అధికారులు ఏకపక్షంగా రద్దు చేశారు. ఈ విషయాన్ని సెలెబీ తుర్కీ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్‌కి ఇచ్చిన ఫైలింగ్‌లో స్పష్టంగా ప్రకటించింది.

సెలెబీకి చెందిన అనుబంధ సంస్థలు డిల్లీ, అహ్మదాబాద్, ముంబయి విమానాశ్రయాల్లో పలు సేవల కోసం చేసిన ఒప్పందాలు దీర్ఘకాలం పాటు చెల్లుబాటు కావాల్సినవే. వాటిలో ముఖ్యమైనవి:

 డిల్లీ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్‌పోర్ట్ లిమిటెడ్ (DIAL)‌తో 2034 వరకు చెల్లుబాటు అయ్యే కన్సెషన్ ఒప్పందం. ఇందులో సెలెబీ 74% వాటా కలిగి ఉంది.

 అహ్మదాబాద్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్‌పోర్ట్ లిమిటెడ్ (AIAL) తో 2032 వరకు చెల్లుబాటు అయ్యే లైసెన్స్ ఒప్పందం. ఇది CGHI ద్వారా ఉంది, CGHIలో సెలెబీకి 61% వాటా ఉంది.

 ముంబయి ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్‌పోర్ట్ లిమిటెడ్ (MIAL) తో రెండు ఒప్పందాలు — ఒకటి బ్రిడ్జ్-మౌంటెడ్ ఎక్విప్‌మెంట్ సేవల కోసం (2036 వరకు), మరొకటి గ్రౌండ్ హ్యాండ్లింగ్ సేవల కోసం (2029 వరకు). ఇవి Celebi Nas ద్వారా నిర్వహించబడుతున్నాయి, దీనిలో తుర్కీ కంపెనీకి 59% వాటా ఉంది.

CASI (Celebiకి 99.9% వాటా) మరియు DIAL మధ్య ఉన్న మరో ఒప్పందం 2030 వరకు చెల్లుబాటు కావాల్సింది, ఇది కూడా రద్దయ్యింది.

ఈ రద్దులకు సంబంధించి సెలెబీ స్పందిస్తూ, “భారత చట్టాలు లేదా జాతీయ భద్రతకు వ్యతిరేకంగా మేమెక్కడా నడుచుకోలేదు. BCAS ఆదేశాలపై మేము అన్ని లీగల్ మార్గాలను అనుసరిస్తాం,” అని మరో ఫైలింగ్‌లో పేర్కొంది.

ఈ రద్దు సమయంలో తుర్కీ ప్రభుత్వం పాకిస్తాన్‌కు మద్దతుగా స్పందించిన తరువాత ఇది జరగడం గమనార్హం. దీనిని జియోపాలిటికల్ సందేశంగా భావిస్తున్నారు. భారతదేశ విమానయాన మంత్రిత్వ శాఖ కూడా ఈ పరిణామాలపై స్పందిస్తూ, సేవల్లో ఆటంకం రాకుండా చర్యలు తీసుకుంటున్నామని తెలిపింది.

అంతేగాక సెలెబీ భారత ఉద్యోగులను కొత్త సేవా దాతల ద్వారా కొనసాగించాలని ప్రణాళికలు రూపొందించినట్టు వెల్లడించింది. ఈ చర్య భారత ప్రభుత్వం కార్మికుల పట్ల నిబద్ధతను చూపిస్తూనే, విదేశీ కంపెనీలకు స్పష్టమైన సందేశాన్ని పంపుతోంది.