ఆదాయపు పన్నును ప్రత్యక్ష పన్నుగా చెబుతారు. ఈ పన్నును వ్యక్తి లేదా ఒక సంస్థ పొందిన ఆదాయంపై విధిస్తారు. ఆదాయపు పన్ను శాఖ నిర్దేశించిన ఆదాయ స్లాబ్ల ఆధారంగా, పన్ను ఎంత విధించలన్నది నిర్ధారిస్తారు. ఆపై ఆయా నిబంధనలకు అనుగుణంగా పన్ను లెక్కింపు ఉంటుంది.
ఆదాయపు పన్ను అంటే ఏంటి.?
మీరు మీ ఆదాయం ఆధారంగా ప్రభుత్వానికి చెల్లించే పన్నునే ఆదాయపు పన్నుగా చెబుతుంటారు. ప్రభుత్వం నిర్ణయించిన ఆదాయ వర్గం ఆధారంగా దీనిని లెక్కిస్తారు. అభివృద్ధి పనుల కోసం, ఖజానా కోసం ప్రభుత్వాలు ఈ పన్నులను విధిస్తాయి. ఆన్లైన్ ప్లాట్ఫారమ్లు ఆదాయపు పన్ను, TDS/TCSతో పాటు TDS/TCS యేతర చెల్లింపులను సులభంగా చెల్లించడానికి వీలు కల్పిస్తాయి. ఇది పన్ను చెల్లింపుదారులకు ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తుంది.
ఆదాయపు పన్ను ఎవరు చెల్లించాలి?
* భారతదేశంలోని పన్ను చెల్లింపుదారులు వారి వయస్సు, ఆదాయం ఆధారంగా పాత విధానం ప్రకారం ఆదాయపు పన్ను చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
* 60 ఏళ్లలోపు వయస్సు ఉన్న వారి ఆదాయం సంవత్సరానికి రూ. 2.5 లక్షలు దాటితే పన్ను చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
* సీనియర్ సిటిజన్లు (60 నుంచి 80 సంవత్సరాల వయస్సు గలవారు) కూడా రూ. 2.5 లక్షల పరిమితిని పాటిస్తారు. స్టాండర్డ్ డిడక్షన్తో సహా మొత్తం స్థూల ఆదాయం ఎక్కువగా ఉంటే ఆదాయపు పన్ను (ITR) దాఖలు చేయడం తప్పనిసరి.
* 60 ఏళ్లలోపు వారికి రూ.3 లక్షలు.
* సీనియర్ సిటిజన్లకు (60 నుంచి 80 సంవత్సరాల వయస్సు) రూ. 3 లక్షలు.
* సూపర్ సీనియర్ సిటిజన్లకు (80 సంవత్సరాలు, అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు) రూ. 5 లక్షలు.
కింది సంస్థలు కూడా పన్ను చెల్లించాలి లేదా ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్లను దాఖలు చేయాలి:
* కార్పొరేట్ సంస్థలు
* వ్యక్తుల సంఘం (AOP)
* హిందూ అవిభాజ్య కుటుంబం (HUF)
* కంపెనీలు
* స్థానిక అధికారులు
* వ్యక్తుల సంఘం (BOI)
భారతదేశంలో ఆదాయపు పన్ను నియమాలు:
దేశంలో ఆదాయపు పన్నును ప్రాసెస్ చేయడానికి, నియంత్రించడానికి ఆదాయపు పన్ను చట్టం 1961 ఉంది. దీనితో పాటు, ఆదాయపు పన్ను నియమాలు 1962 కూడా రూపొందించారు.
ఆదాయ రకాలు ఏంటి?
భారతదేశంలోని ప్రతి వ్యక్తి, అతను ఎక్కడ నివసిస్తున్నాడనే దానితో సంబంధం లేకుండా, తన ఆదాయంపై ఆదాయపు పన్ను చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. ఆదాయపు పన్ను శాఖ ఆదాయాన్ని ఐదు వేర్వేరు విభాగాలుగా విభజించింది. వీటిలో ప్రతి ఒక్కటి నిర్దిష్ట వనరులను కలిగి ఉంటుంది.
ఆస్తి ఆదాయం - ఈ వర్గంలో నివాస ఆస్తిని అద్దెకు ఇవ్వడం ద్వారా వచ్చే ఆదాయం ఉంటుంది. అద్దె ఆదాయం సంపాదించే వ్యక్తులను ఇందులో చేర్చారు.
జీతం ఆదాయం - ఇందులో జీతం, పెన్షన్తో సహా ఉద్యోగం నుంచి వచ్చే ఆదాయం ఉంటుంది.
వ్యాపారం లేదా వృత్తిపరమైన ఆదాయం - ఇందులో స్వయం ఉపాధి పొందుతున్న వ్యక్తులు, ఫ్రీలాన్సర్లు, వ్యాపారులు, కాంట్రాక్టర్లు, జీవిత బీమా ఏజెంట్లు, చార్టర్డ్ అకౌంటెంట్లు, వైద్యులు, న్యాయవాదులు, ట్యూషన్ టీచర్లు వంటి నిపుణులు ఉంటారు.
మూలధన లాభాల ఆదాయం - ఇందులో స్టాక్స్, మ్యూచువల్ ఫండ్స్ లేదా రియల్ ఎస్టేట్ వంటి మూలధన ఆస్తుల అమ్మకం ద్వారా వచ్చే ఆదాయం ఉంటుంది.
ఇతర వనరుల నుంచి వచ్చే ఆదాయం - పొదుపు బ్యాంకు ఖాతా, స్థిర డిపాజిట్లు, లాటరీ విజయాల నుంచి, వడ్డీ రూపంలో వచ్చే ఆదాయాన్ని ఇతర వనరుల నుంచి వచ్చే ఆదాయంగా పరిగణిస్తారు.
ఇది కూడా చదవండి: Tax Saving Strategies: ఇలా కూడా భారీగా టాక్స్ సేవ్ చేయొచ్చు. బెస్ట్ టిప్స్ మీకోసం..
ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్:
ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ (ITR) అనేది ఒక వ్యక్తి తన ఆదాయానికి సంబంధించి ఆదాయపు పన్ను శాఖకు సమర్పించే ఒక ఫామ్. మీ పన్నులను దాఖలు చేయడానికి ముందు, మీ యజమాని (మీరు పనిచేసే సంస్థ) ఇచ్చిన ఫారం 16 ఉండాలి. ఏడాదికి చెల్లించాల్సిన పన్నుతో పాటు ఏవైనా రిటర్న్స్ ఉండే లెక్కిస్తారు.
MSMEలు, నిపుణుల కోసం తదుపరి తరం సాధారణ IT ఫామ్ ప్రవేశపెట్టారు. నగదు రసీదులు 5% కంటే తక్కువగా ఉంటే, అంచనా పన్ను పరిమితిని రూ. 3 కోట్లు (టర్నోవర్), రూ. 75 లక్షల (ఆదాయం) కు పెంచారు.
ఆదాయపు పన్ను ఈ-ఫైలింగ్:
మీ రిటర్న్లను ఈ-ఫైలింగ్ చేయడం వల్ల అనేక ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. సమయం ఆదా అవుతుంది. మీరు సురక్షిత వెబ్సైట్లోకి లాగిన్ అవ్వడం ద్వారా మీ రిటర్న్ను ఇ-ఫైల్ చేయవచ్చు.
ఆదాయపు పన్ను రిటర్నులు, TDS రిటర్నులు, AIR రిటర్నులు, సంపద పన్ను రిటర్నుల ఈ-ఫైలింగ్ను https://incometaxindiaefiling.gov.in లో ఆన్లైన్లో పూర్తి చేయవచ్చు .
ఈ ప్రభుత్వ వెబ్సైట్లో మీరు రిటర్న్లు దాఖలు చేయడం, ఫారమ్ 26AS, బకాయి ఉన్న పన్ను డిమాండ్, CPC రిటర్న్ స్థితి, ఎడిట్ స్టేటస్, ITR-V రసీదు స్థితి, PAN, TAN కోసం ఆన్లైన్ దరఖాస్తు సాధనం, మీ పన్నులను ఈ-పే చేయడం, పన్ను కాలిక్యులేటర్ను కూడా వీక్షించే సౌకర్యం ఉంది.
పన్ను చెల్లింపుదారులు, ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్ రేట్లు:
కేంద్ర బడ్జెట్ 2024లో, ఆర్థిక మంత్రి కొత్త వ్యవస్థ కోసం ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్లలో మార్పులను ప్రకటించారు. అయితే, కొత్త ఆదాయపు పన్ను విధానం ఐచ్ఛికం. మీరు దీన్ని ఎంచుకోవచ్చు లేదా పాత విధానం ప్రకారం మీ పన్నులను దాఖలు చేయవచ్చు.
2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి కొత్త విధానంలో ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్లు ఇవే:
* రూ. 4 లక్షల వరకు ఎలాంటి పన్ను చెల్లించాల్సిన పనిలేదు.
* రూ. 4 నుంచి రూ. 8 లక్షల వరకు ఆదాయం ఉన్న వారు రూ. 5 శాతం పన్ను చెల్లించాలి.
* రూ. 8 నుంచి రూ. 12 లక్షల వరకు 10 శాతం పన్ను చెల్లించాలి.
* రూ. 12 నుంచి రూ. 16 లక్షల వరకు 15 శాతం పన్నుల చెల్లించాలి.
* రూ. 16 నుంచి రూ. 20 లక్షలు రూ. 20 శాతం.
* రూ. 20 లక్షల నుంచి రూ. 24 లక్షలు రూ. 25శాతం.
* రూ. 24 లక్షలకుపైగా ఉంటే 30 శాతం పన్ను చెల్లించాలి.
ఇది కూడా చదవండి: Car Purchase: కారు కొనేటప్పుడు ఇలా చేస్తే మీరు చాలా డబ్బు ఆదా చేస్తారు
60 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయసున్న వారికి ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్ (పాత వ్యవస్థ)
* రూ. 2.5 లక్షల వరకు సున్నా
* రూ. 2.5 లక్షల నుంచి రూ. 5 లక్షల వరకు 5 శాతం.
* రూ. 5 నుంచి రూ. 10 లక్షల వరకు 5 లక్షలు దాటిన మొత్తంలో 20 శాతం.
* రూ. 10 లక్షలకు పైగా 30 శాతం.
గమనిక- పైన లెక్కించిన పన్ను మొత్తంపై 4% అదనపు సెస్ వర్తిస్తుంది.
పన్ను చెల్లింపుదారులను వ్యక్తి వయస్సు ఆధారంగా మూడు వర్గాలుగా విభజించారు.
1) 60 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న వ్యక్తులు.
2) 60 ఏళ్లు పైబడిన, 80 ఏళ్లలోపు వయస్సు ఉన్నవారు.
3) 80 ఏళ్లు పైబడిన సూపర్ సీనియర్ సిటిజన్లు.
ఆదాయపు పన్ను గణన:
ఆదాయపు పన్నును మాన్యువల్గా లేదా ఆన్లైన్ ఆదాయపు పన్ను కాలిక్యులేటర్ని ఉపయోగించి లెక్కించవచ్చు. మీరు చెల్లించాల్సిన పన్ను మొత్తం మీరు ఏ పన్ను స్లాబ్ కిందకు వస్తారనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. జీతం పొందే ఉద్యోగి ఆదాయంలో ప్రాథమిక జీతం, ఇంటి అద్దె భత్యం (HRA), రవాణా భత్యం, ప్రత్యేక భత్, ఇతర భత్యాలు ఉంటాయి.
అయితే, మీ జీతంలోని కొన్ని భాగాలు పన్ను రహితంగా ఉంటాయి, ఉదాహరణకు లీవ్ ట్రావెల్ అలవెన్స్ (LTA), టెలిఫోన్ బిల్లు డబ్బు మొదలైనవి. మీ జీతంలో HRA భాగమైతే మీరు అద్దె ఇంట్లో నివసిస్తుంటే మీరు మినహాయింపు పొందవచ్చు. ఈ మినహాయింపులతో పాటు, రూ. 75,000 వరకు ప్రామాణిక మినహాయింపు కూడా ఉంది.
ముందస్తు పన్ను..
ముందస్తు పన్ను బాధ్యతను ముందుగానే లెక్కించి, తదనుగుణంగా ప్రభుత్వానికి పన్ను చెల్లించడాన్ని ముందస్తు పన్ను అంటారు. ముందస్తు పన్ను చెల్లించడానికి నిర్దిష్ట గడువులు ఉన్నాయి.
ముందస్తు పన్ను జమ చేసిన తేదీ ఎంత ముందస్తు పన్ను చెల్లించాలి
జూన్ 15న లేదా అంతకు ముందు ముందస్తు పన్నులో 15%
సెప్టెంబర్ 15న లేదా అంతకు ముందు ముందస్తు పన్నులో 45%
డిసెంబర్ 15న లేదా అంతకు ముందు ముందస్తు పన్నులో 75%
మార్చి 15న లేదా అంతకు ముందు ముందస్తు పన్నులో 100%
ఇది కూడా చదవండి: ఇకపై మీరు 60% టాక్స్ కట్టాలి: RBI కొత్త రూల్ ఇదే
ఆదాయపు పన్ను ఎలా చెల్లించాలి.?
పన్ను చెల్లింపుదారులు ఇ-చెల్లింపు సౌకర్యాన్ని ఉపయోగించి ఆన్లైన్లో ఆదాయపు పన్ను చెల్లించవచ్చు. ఆన్లైన్లో పన్ను చెల్లించడానికి మీకు అధీకృత బ్యాంకులో నెట్-బ్యాంకింగ్ ఖాతా ఉండాలి. ధృవీకరణ కోసం పాన్ కార్డు లేదా పన్ను మినహాయింపు, సేకరణ సంఖ్య (TAN) కూడా అందించాల్సి ఉంటుంది.
ప్రభుత్వం ఆదాయపు పన్నును మూడు ప్రధాన మార్గాల్లో వసూలు చేస్తుంది.
1) ముందస్తు పన్ను, స్వీయ-అంచనా పన్ను వంటి నియమించిన బ్యాంకులలో స్వచ్ఛంద పన్ను చెల్లింపుదారులు.
2) మీరు జీతం పొందే ముందు మీ నెలవారీ జీతం నుంచి టీడీఎస్ తగ్గిస్తారు.
3) మరో రకం టీసీఎస్ పన్ను.
ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖలోని రెవెన్యూ శాఖ కింద పనిచేస్తున్న ఆదాయపు పన్ను శాఖ (ఐటీ విభాగం), ఆదాయపు పన్ను, వ్యయ పన్ను, వివిధ ఇతర ఆర్థిక చట్టాల కింద పన్నుల వసూలును పర్యవేక్షిస్తుంది. వీటిని ప్రతి సంవత్సరం కేంద్ర బడ్జెట్లో ఆమోదిస్తుంది.
కేంద్ర ప్రత్యక్ష పన్నుల బోర్డు (CBDT) పన్నుల విధానం, ప్రణాళికను నియంత్రిస్తుంది. ఐటీ విభాగం ద్వారా ప్రత్యక్ష పన్ను చట్టాలను అమలు చేసే బాధ్యత కూడా CBDTదే.
పన్నులు వసూలు చేయడమే కాకుండా, పన్ను ఎగవేతను నిరోధించడం, గుర్తించడంలో కూడా ఐటీ విభాగం పాల్గొంటుంది.
ఇది కూడా చదవండి: మీరు ఎక్కువగా టాక్స్ కడుతున్నారా? ఈ టిప్స్ పాటిస్తే టాక్స్ కట్టక్కర్లేదు
ఆదాయపు పన్ను ఫామ్ జాబితా:
ఒక వ్యక్తి ఐటీ రిటర్న్స్ పొందాలనుకుంటే, అతను ముందుగా ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ దాఖలు చేయాలి. ఆదాయ అంచనా సమూహాన్ని బట్టి వ్యక్తి ఈ క్రింది ITR ఫామ్లలో ఒకదాన్ని సమర్పించాలి:
ఐటీఆర్ ఫామ్, వివరణ:
ITR-1: జీతం, ఒక ఇంటి ఆస్తి, ఇతర వనరుల (వడ్డీ మొదలైనవి) నుంచి ఆదాయం పొందుతున్న వారు.
ITR-2: వ్యాపారం లేదా వృత్తి నుంచి ఆదాయం సంపాదించని వ్యక్తులు.
ITR-2A: వ్యాపారం లేదా వృత్తి నుంచి ఆదాయం లేని వ్యక్తులు, HUFలకు, మూలధన లాభాలతో పాటు విదేశీ ఆస్తులు లేని వ్యక్తులు.
ITR-3: భాగస్వామ్య సంస్థలుగా ఉండి, యాజమాన్యం కింద వ్యాపారం లేదా వృత్తిని కొనసాగించని వ్యక్తులు/HUFల కోసం
ITR-4: యాజమాన్య వ్యాపారం లేదా వృత్తి నుంచి ఆదాయం ఉన్న వ్యక్తులు.
ITR-4S: అంచనా వేసిన వ్యాపార ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్
ITR-5: (i) వ్యక్తి, (ii) HUF, (iii) కంపెనీ (iv) వ్యక్తి కాకుండా ఇతర వ్యక్తులకు ఫారమ్ ITR-7 దాఖలు చేయడం
ఐటీఆర్-6: సెక్షన్ 11 కింద మినహాయింపు క్లెయిమ్ చేసే కంపెనీలు కాకుండా ఇతర కంపెనీలకు
సెక్షన్ 11 కింద రిటర్న్ సమర్పించాల్సిన కంపెనీలు సహా వ్యక్తులకు ITR-7: 139(4A) లేదా 139(4B) లేదా 139(4C) లేదా 139(4D) లేదా 139(4E) లేదా 139(4F)
ITR-V: ఆదాయ రిటర్న్ దాఖలు చేయడానికి రసీదు ఫారమ్
ఐటీఆర్ దాఖలు చేయడానికి బ్యాంక్ స్టేట్మెంట్, ఫారం 16, మునుపటి సంవత్సరం రిటర్న్ కాపీని సమర్పించాలి. రిటర్న్ నమోదు చేసుకోవడానికి, దాఖలు చేయడానికి, అతను/ఆమె ఆదాయపు పన్ను శాఖ వెబ్సైట్ను సందర్శించాలి -
ఐటీ రిటర్న్స్ ఎలా పొందాలి.?
మీరు అదనపు పన్ను చెల్లించినట్లయితే, మీరు చెల్లించిన అదనపు డబ్బుపై ఐటీ రిటర్న్స్ క్లెయిమ్ చేసుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు 2023-2024 ఆర్థిక సంవత్సరానికి మీ TDS బాధ్యత (చెల్లించవలసిన పన్ను) రూ. 35,000, మీ యజమాని (మీరు పనిచేసే సంస్థ) రూ. 40,000 తగ్గించినట్లయితే, మీరు తగ్గించిన అదనంగా రూ. 5,000కి ఐటీ రిటర్న్ క్లెయిమ్ చేసుకోవచ్చు. మీరు మీ పన్ను ఆదా పెట్టుబడులను ప్రకటించడం మర్చిపోయి, మీ తగ్గింపులను పరిగణనలోకి తీసుకోకుండానే పన్ను విధిస్తే.. మీరు ఆదాయపు పన్ను వాపసును క్లెయిమ్ చేసుకోవచ్చు. మీరు ఆదాయపు పన్ను శాఖ అధికారిక వెబ్సైట్లో ఐటీ రిటర్న్స్ స్టేటస్ను చెక్ చేసుకోవచ్చు.
ఇది కూడా చదవండి: Budget: కోటి మంది ట్యాక్స్ కట్టాల్సిన అవసరం లేదు, మీరూ ఉన్నారా?
ఆదాయపు పన్ను ఆదా చేసుకోవడానికి కింద పేర్కొన్న ఎంపికలను పరిగణలోకి తీసుకోవచ్చు.
పెట్టుబడి:
ఈక్విటీ లింక్డ్ సేవింగ్స్ స్కీమ్స్ (ELSS) వంటి మ్యూచువల్ ఫండ్లను సెక్షన్ 80C కింద పన్ను మినహాయింపు కోసం క్లెయిమ్ చేయవచ్చు. ఫిక్సెడ్ డిపాజిట్, PPFతో పోలిస్తే, ELSS తక్కువ లాక్-ఇన్ వ్యవధిని, డబ్బు సంపాదిస్తూ అధిక రాబడిని అందిస్తుంది. యూనిట్ లింక్డ్ ఇన్సూరెన్స్ ప్లాన్లు (ULIPలు) మార్కెట్-లింక్డ్ ఇన్సూరెన్స్ ప్లాన్లు. ULIP కింద చేసిన పెట్టుబడులు పన్ను మినహాయింపుకు అర్హులు.
భీమా:
జీవిత బీమా, ఆరోగ్య బీమా: జీవిత బీమా, ఆరోగ్య బీమా పాలసీలకు చెల్లించిన మొత్తాన్ని సెక్షన్ 80C కింద పన్ను మినహాయింపు కోసం పరిగణిస్తారు.
విద్యా రుణ మినహాయింపు: సెక్షన్ 80E కింద, ఉన్నత విద్య కోసం తీసుకున్న రుణంపై చెల్లించే వడ్డీకి మినహాయింపు పొందే నిబంధన ఉంది. ఈ మినహాయింపును క్లెయిమ్ చేయడానికి ఎటువంటి పరిమితి లేదు.
గృహ రుణం:
మనం ఇల్లు కొనడానికి లేదా రిపేర్ కోసం రుణం తీసుకున్నప్పుడు, ఒక ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ. 1.5 లక్షల వరకు పన్ను మినహాయింపునకు అర్హులు. వ్యక్తిగత రుణాలపై పన్ను మినహాయింపు ఉండదు.
వడ్డీ ఆదాయానికి తగ్గింపు:
బ్యాంకుల నుండచి డిపాజిట్లపై వడ్డీకి సెక్షన్ 80TTA కింద మినహాయింపు ఉంటుంది. ఈ సెక్షన్ కింద వ్యక్తులు రూ. 10,000 వరకు మినహాయింపు పొందొచ్చు.
మీ ఆదాయంపై పన్ను మొత్తాన్ని తగ్గించడానికి ఈ అంశాలను పరిగణలోకి తీసుకోవచ్చు.
ఫిక్సెడ్ డిపాజిట్ (FD) - 5 సంవత్సరాల లాక్-ఇన్ వ్యవధి కలిగిన FD డిపాజిట్ మొత్తంపై వడ్డీని సంపాదించడంతో పాటు పన్ను ఆదా చేసుకోవడానికి మీకు సహాయపడుతుంది.
నేషనల్ సేవింగ్స్ సర్టిఫికేట్ (NSC) - NSC ఒక సురక్షితమైన పెట్టుబడి. 5-10 సంవత్సరాల లాక్-ఇన్ వ్యవధికి మీరు రూ. 100 వరకు డిపాజిట్ చేయవచ్చు. NSC కింద చేసిన పెట్టుబడులు పన్ను మినహాయింపుకు అర్హులు.
ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (PF) – మీరు మీ PF ఖాతాలో ఎక్కువ పెట్టుబడి పెట్టడానికి కూడా ఎంచుకోవచ్చు, ఇది మీ పన్ను విధించదగిన మొత్తాన్ని తగ్గించడంలో మీకు సహాయపడుతుంది.
ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపు విభాగం జాబితా:
మీ పన్ను విధించదగిన మొత్తానికి తగ్గింపులు ఆదాయపు పన్ను చట్టం 1961 లోని వివిధ విభాగాల కింద అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ను ఈ-ఫైలింగ్ చేస్తున్నప్పుడు, తగ్గింపులను తగిన ఐటీఆర్ ఫామ్లో పేర్కొనాలి.
సెక్షన్ 80C: ఈ సెక్షన్ కింద మినహాయింపు వ్యక్తులు, HUF లకు మాత్రమే అందుబాటులో ఉంటుంది. ఈ విభాగం NSC మొదలైన కొన్ని పెట్టుబడులను, రూ. 1.5 లక్షల వరకు ఖర్చును పన్ను నుంచి మినహాయింపు ఉంటుంది.
సెక్షన్ 80CCC: ఈ సెక్షన్ కింద మినహాయింపు LIC లేదా ఏదైనా ఇతర బీమా కంపెనీకి పెన్షన్ పథకం కింద చేసిన చెల్లింపులపై అనుమతిస్తారు. రూ. 1.5 లక్షల వరకు డిస్కౌంట్ లభిస్తుంది.
సెక్షన్ 80CCD: ఈ సెక్షన్ కింద మినహాయింపు పన్ను చెల్లింపుదారు, యజమాని కొత్త పెన్షన్ పథకానికి చేసిన విరాళాలకు వర్తిస్తుంది. తగ్గింపు అతని జీతంలో 10% మించకుండా సహకారానికి సమానం. సెక్షన్లు 80C, 80CCC, 80CCD కింద అందుబాటులో ఉన్న మొత్తం మినహాయింపు రూ. 1.5 లక్షలు. అయితే, సెక్షన్ 80CCD కింద నోటిఫై చేసిన పెన్షన్ పథకానికి చేసే విరాళాలు రూ. 1.5 లక్షల పరిమితిలో చేర్చలేదు.
సెక్షన్ 80D: ఇది చెల్లించిన ఆరోగ్య బీమా ప్రీమియంలపై ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపుతో వ్యవహరించే విభాగం. వ్యక్తుల విషయంలో, బీమా పాలసీని స్వయంగా, జీవిత భాగస్వామికి, ఆధారపడిన పిల్లలకు - రూ. 15,000 వరకు, తల్లిదండ్రులు (ఆధారపడినా కాకపోయినా) రూ. 15,000 వరకు తీసుకోవచ్చు. బీమా తీసుకున్న వ్యక్తి సీనియర్ సిటిజన్ అయితే రూ. 5,000 అదనపు మినహాయింపు వర్తిస్తుంది. HUF విషయంలో, ఏ సభ్యుడైనా బీమా చేసుకోవచ్చు. అలాగే సాధారణ తగ్గింపు రూ. 15,000 వరకు ఉంటుంది. అదనంగా రూ. 5,000 తగ్గింపు ఉంటుంది. పన్ను చెల్లింపుదారుడు వ్యక్తి అయినా లేదా HUF అయినా మొత్తం రూ. 2.0 లక్షల మినహాయింపును క్లెయిమ్ చేసుకోవచ్చు.
సెక్షన్ 80DDB: ఈ విభాగం పన్ను చెల్లింపుదారు, కుటుంబంలోని ఎవరైనా సభ్యుడు లేదా HUF విషయంలో నియమం (11DD)లో పేర్కొన్న ఏదైనా అనారోగ్యానికి వైద్య చికిత్స కోసం అయ్యే ఖర్చును తగ్గించుకోవడానికి అందిస్తుంది.
సెక్షన్ 80E: ఈ విభాగం భారతదేశంలో విద్య కోసం విద్యా రుణంపై చెల్లించే వడ్డీపై వర్తించే మినహాయింపు గురించి వ్యవహరిస్తుంది.
సెక్షన్ 80EE: ఈ విభాగం మొదటిసారి ఇల్లు కొనుగోలు చేసేవారికి వర్తించే పన్ను ఆదా గురించి వ్యవహరిస్తుంది. సెక్షన్ 80EE రూ. 40 లక్షల కంటే తక్కువ విలువైన మొదటి ఇంటిని కొనుగోలు చేసి, రూ. 25 లక్షలు లేదా అంతకంటే తక్కువ రుణం తీసుకున్న వ్యక్తులకు వర్తిస్తుంది.
సెక్షన్ 80RRB: ఈ సెక్షన్ కింద, రాయల్టీ లేదా పేటెంట్ల ద్వారా వచ్చే ఆదాయానికి సంబంధించి మినహాయింపును క్లెయిమ్ చేయవచ్చు. పేటెంట్స్ చట్టం 1970 కింద నమోదు చేసుకున్న పేటెంట్లకు రూ. 3.0 లక్షల వరకు ఆదాయపు పన్ను ఆదా చేయవచ్చు.
సెక్షన్ 80TTA: ఈ విభాగం పొదుపు బ్యాంకు ఖాతాలు, పోస్టాఫీసులు లేదా సహకార సంఘాలలో సంపాదించిన వడ్డీపై వర్తించే పన్ను పొదుపు గురించి వ్యవహరిస్తుంది. వ్యక్తులు, HUFలు రూ. 10,000 వరకు వడ్డీ ఆదాయంపై మినహాయింపును క్లెయిమ్ చేసుకోవచ్చు.
సెక్షన్ 80U: ఈ విభాగం ఆదాయపు పన్నుపై ఫ్లాట్ మినహాయింపును వివరిస్తుంది. వైకల్యం యొక్క తీవ్రతను బట్టి రూ. 1.0 లక్ష వరకు పన్ను ఉండదు.
సెక్షన్ 24: ఈ విభాగం పన్ను లేని గృహ రుణంపై చెల్లించే వడ్డీ గురించి వివరిస్తుంది. సెక్షన్లు 80C, 80CCF, 80D కింద తగ్గింపులతో పాటు, సంవత్సరానికి రూ. 2.0 లక్షల వరకు తగ్గింపును క్లెయిమ్ చేయవచ్చు. ఇది స్వీయ-ఆక్రమిత ఆస్తులకు మాత్రమే. అద్దెకు తీసుకున్న ఆస్తులు అందుకున్న అద్దె, చెల్లించిన మునిసిపల్ పన్నులలో 30% పన్ను మినహాయింపుకు అర్హులు.
ఆదాయపు పన్నుకు సంబంధించిన ప్రశ్నలు, జవాబులు:
1) పన్ను విధించదగిన ఆదాయం అంటే ఏమిటి?
పన్ను విధించదగిన ఆదాయంలో ఆర్థిక సంవత్సరంలో జీతం, బోనస్, వేతనాలు, ఇతర ఆదాయం ఉంటాయి.
2) పన్ను చెల్లింపుదారులు ఎవరు?
సంవత్సరానికి రూ. 2.5 లక్షల కంటే ఎక్కువ సంపాదించే వ్యక్తులు భారత ప్రభుత్వానికి పన్ను చెల్లించాలి.
3) ఆదాయపు పన్ను, ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ మధ్య తేడా ఏమిటి?
ఆదాయపు పన్ను అంటే మీ ఆదాయంపై విధించే పన్ను. ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ అనేది సంపాదించిన ఆదాయం, పన్ను బాధ్యత, ఆదాయపు పన్ను శాఖతో చేసిన చెల్లింపు వివరాలను అందించే నివేదిక.
4) భారతదేశంలో ఉన్న వివిధ రకాల పన్నులు ఏంటి.?
పన్ను చెల్లింపుదారులను వ్యక్తులు, హిందూ అవిభక్త కుటుంబాలు (HUFలు), సంస్థలు, కంపెనీలు, ఇతర వర్గాలుగా విభజించారు. వీటిలో ప్రతిదానికీ నిర్దిష్ట పన్ను నియమాలు ఉన్నాయి.
5) ఆదాయపు పన్ను ప్రభుత్వ ఆదాయానికి ఎలా దోహదపడుతుంది?
ప్రభుత్వానికి ఆదాయపు పన్ను ఒక ముఖ్యమైన ఆదాయ వనరు. ఇది మౌలిక సదుపాయాలు, ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య, రైతు సబ్సిడీలు, వివిధ సంక్షేమ పథకాలకు డబ్బును అందిస్తుంది.
6) భారత పన్నుల వ్యవస్థలో ఐదు ఆదాయ విభాగాలు ఏంటి?
ఇతర వనరుల నుంచి వచ్చే ఆదాయం, ఇంటి ఆస్తి నుంచి వచ్చే ఆదాయం, మూలధన లాభాల నుంచి వచ్చే ఆదాయం, వ్యాపారం, వృత్తి నుంచి వచ్చే ఆదాయం, జీతం నుంచి వచ్చే ఆదాయం అనే ఐదు ఆదాయ విభాగాలు ఉన్నాయి.
7) ఆదాయపు పన్ను శాఖ పాత్ర ఏమిటి?
ఆదాయపు పన్ను శాఖ ఒక ప్రభుత్వ సంస్థ. ఇది భారత ప్రభుత్వం తరపున ప్రత్యక్ష పన్నులను వసూలు చేయడం, పన్ను చట్టాలకు అనుగుణంగా ఉండేలా చూసుకోవడం బాధ్యత.
8) ఆదాయపు పన్నులో TDS అంటే ఏమిటి?
TDS అంటే యజమాని తగ్గించి ఐటీ విభాగంలో జమ చేసే పన్ను మొత్తం. ఈ TDS వ్యక్తి జీతం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.
9) ఆదాయపు పన్ను ఎవరు చెల్లించాలి?
ప్రాథమిక మినహాయింపు పరిమితి కంటే ఎక్కువ సంపాదించే వ్యక్తి ఎవరైనా, సంస్థ లేదా వ్యక్తుల సమూహం ఆదాయపు పన్ను చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
10) ఆదాయపు పన్ను ఎందుకు విధిస్తారు.?
ప్రభుత్వం తన ఖర్చులను తీర్చుకోవడానికి ఆదాయపు పన్నును వసూలు చేస్తుంది. ఇందులో రాష్ట్ర, కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల జీతాలు చెల్లించడం, మౌలిక సదుపాయాల ఖర్చులను తీర్చడం వంటివి ఉన్నాయి. ప్రభుత్వం వసూలు చేసే ఆదాయపు పన్ను ఆదాయ వనరుగా పనిచేస్తుంది. ఇది దేశాభివృద్ధికి సహాయపడుతుంది.
11) ఆదాయపు పన్ను ఏ రకమైన పన్ను?
ఆదాయపు పన్ను అనేది ప్రత్యక్ష పన్ను. ఆదాయపు పన్ను విషయంలో, వసూలు చేసే పార్టీ ప్రభుత్వం, ఆదాయాన్ని స్వీకరించే పార్టీ బాధ్యతాయుతమైంది.
12) ఆదాయపు పన్ను ఆదా చేయడానికి నేను ఎక్కడ పెట్టుబడి పెట్టాలి?
పన్ను ఆదా చేసుకోవడానికి మీరు పెట్టుబడి పెట్టడానికి వివిధ సాధనాలు ఉన్నాయి. అత్యంత సాధారణ ఎంపికలలో PPF, నేషనల్ సేవింగ్స్ సర్టిఫికేట్, నేషనల్ పెన్షన్ సిస్టమ్, ELSS పథకాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.
13) ట్యూషన్ టీచర్ల ఆదాయం పన్ను పరిధిలోకి వస్తుందా?
అవును, ట్యూషన్ టీచర్ల ఆదాయం ప్రొఫెషనల్ ఆదాయ రకం కింద పన్ను విధిస్తారు.
14) మీరు నగదు రూపంలో వచ్చే ఆదాయంపై పన్ను చెల్లించాలా?
అవును, నగదు రూపంలో వచ్చే ఆదాయంపై కూడా ఆదాయపు పన్ను విధిస్తారు. నగదు క్రెడిట్ కోసం ఎటువంటి కారణం ఇవ్వకపోతే, 60% ఫ్లాట్ రేటుతో పన్ను విధిస్తారు. అలాగే మినహాయింపు విషయంలో ఇతర పన్ను ప్రయోజనాలు వర్తించవు. ఇది కాకుండా, 25% సర్ఛార్జ్ వసూలు చేస్తారు. ఇందులో 6% జరిమానా కూడా ఉంటుంది.