విద్య, ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలకు (ఈడబ్ల్యూఎస్) 10 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించే 103వ రాజ్యాంగ సవరణ చెల్లుబాటును సవాల్ చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై సుప్రీంకోర్టు సోమవారం తీర్పు వెలువరించనుంది. రాజ్యాంగ సవరణ ప్రకారం అమలు చేయబడింది. ఈ చట్టాన్ని సుప్రీంకోర్టులో సవాలు చేశారు. ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల ధర్మాసనం దీనిపై విచారణ చేపట్టింది.
విద్య, ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలలో ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలకు (EWS) 10 శాతం రిజర్వేషన్ను కల్పించే 103వ రాజ్యాంగ సవరణ చెల్లుబాటును సవాల్ చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై సుప్రీంకోర్టు సోమవారం(నవంబర్ 7) తన తీర్పును ప్రకటించనుంది. 103వ రాజ్యాంగ సవరణను సవాలు చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై తీర్పును సుప్రీంకోర్టు రాజ్యాంగ ధర్మాసనం గత నెలలో రిజర్వ్ చేసింది.
సుప్రీంకోర్టు వెబ్సైట్లో నవంబర్ 7న అప్లోడ్ చేసిన కాజ్ లిస్ట్ ప్రకారం.. పదిశాతం EWS కోటా చట్టం చెల్లుబాటుపై సుప్రీంకోర్టు సోమవారం ఉదయం 10.30 గంటలకు తీర్పు ఇవ్వనుంది. సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి (సీజేఐ)ఉదయ్ ఉమేష్ లలిత్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం ఈ అంశంపై తీర్పును వెలువరించనుంది.
గతంలో భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి యుయు లలిత్, జస్టిస్ దినేష్ మహేశ్వరి, జస్టిస్ ఎస్ రవీంద్ర భట్, జస్టిస్ బేల ఎం త్రివేది, జస్టిస్ జెబి పార్దివాలాలతో కూడిన ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల ధర్మాసనం ఈ వ్యాజ్యాన్ని విచారించింది. అప్పటి అటార్నీ జనరల్ కేకే వేణుగోపాల్, సొలిసిటర్ జనరల్ తుషార్ మెహతా సహా సీనియర్ న్యాయవాదుల వాదనలను విన్న సుప్రీంకోర్టు, ఈడబ్ల్యూఎస్ రిజర్వేషన్ రాజ్యాంగ ప్రాథమిక నిర్మాణాన్ని ఉల్లంఘిస్తుందా అనే చట్టపరమైన ప్రశ్నపై సెప్టెంబర్ 27న తీర్పును రిజర్వ్ చేసింది. అయితే.. ప్రధాన న్యాయమూర్తి యుయు లలిత్ నవంబర్ 8, 2022న పదవీ విరమణ చేయనున్నారు. అటువంటి పరిస్థితిలో.. ఈ అంశంపై తీర్పును నవంబర్ 7న వెల్లడించనున్నది.
విద్యావేత్త మోహన్ గోపాల్ సెప్టెంబర్ 13న బెంచ్ ముందు ఈ విషయాన్ని వాదించారు . EWS కోటా సవరణను వ్యతిరేకించారు, రిజర్వేషన్ భావనను "వెనుక తలుపు ద్వారా" నాశనం చేసే ప్రయత్నం అని పేర్కొన్నారు. అలాగే.. సీనియర్ న్యాయవాది శేఖర్ నాఫాడే..EWS కోటాను వ్యతిరేకిస్తూ, ఆర్థిక ప్రమాణాలు వర్గీకరణకు ప్రాతిపదిక కాలేవని, ఈ రిజర్వేషన్ను కొనసాగిస్తే సుప్రీంకోర్టు ఇందిరా సాహ్ని (మండల్) తీర్పును పునఃపరిశీలించవలసి ఉంటుందని చెప్పారు.
మరోవైపు..అప్పటి అటార్నీ జనరల్ మరియు సొలిసిటర్ జనరల్ సవరణను గట్టిగా సమర్థించారు. ఎస్సీ, ఎస్టీ, ఓబీసీల్లో కూడా పేదలు ఉన్నారని, అలాంటప్పుడు సాధారణ కేటగిరీ వారికి మాత్రమే ఎందుకు రిజర్వేషన్లు కల్పిస్తారని పిటిషన్లో పేర్కొన్నారు. దీని కింద అందించిన రిజర్వేషన్లు సామాజికంగా, ఆర్థికంగా వెనుకబడిన తరగతుల (SEBCలు) 50 శాతం కోటాతో సంబంధం లేకుండా ఇవ్వబడ్డాయి. అందువల్ల, సవరించిన నిబంధన రాజ్యాంగం యొక్క ప్రాథమిక నిర్మాణాన్ని ఉల్లంఘించదని ఆయన అన్నారు.
103వ రాజ్యాంగ సవరణ చెల్లుబాటును సవాల్ చేస్తూ దాఖలైన 40 పిటిషన్లపై సుప్రీంకోర్టు విచారణ చేపట్టింది. రాజ్యాంగ సవరణ (103వ) చట్టం, 2019 యొక్క చెల్లుబాటు దాదాపు అన్ని పిటిషన్లలో సవాలు చేయబడింది, 2019లో జన్హిత్ అభియాన్ దాఖలు చేసిన ప్రధాన పిటిషన్తో సహా. EWS కోటా చట్టాన్ని సవాలు చేస్తూ పెండింగ్లో ఉన్న కేసులను నిర్ణయం కోసం సుప్రీంకోర్టుకు బదిలీ చేయాలని వివిధ హైకోర్టులను అభ్యర్థిస్తూ కేంద్ర ప్రభుత్వం కొన్ని పిటిషన్లను దాఖలు చేసింది.
జనవరి 2019లో..
EWS కోటా జనవరి 2019లో 103వ రాజ్యాంగ సవరణ ప్రకారం అమలు చేయబడింది. ఈ సవరణ ప్రకారం.. ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలకు అడ్మిషన్లు మరియు ప్రభుత్వ సర్వీసుల్లో రిజర్వేషన్లు పొందవచ్చు. ఈ సవరణ ఇది 50 శాతం రిజర్వేషన్ నిబంధన ఉల్లంఘించడమేననీ పలువురు ఈ సవరణను సుప్రీంకోర్టులో సవాలు చేశారు. ఇప్పటికే ఓబీసీలకు 27 శాతం, ఎస్సీలకు 15 శాతం, ఎస్టీలకు 7.5 శాతం కోటా నిర్ణయించారు. ఈ సందర్భంలో ఈబ్యూఎస్ వారికి 10 శాతం రిజర్వేషన్ కల్పిస్తే.. 50 శాతం రిజర్వేషన్ నిబంధన ఉల్లఘించినట్లే.. పిటిషన్ దాఖలైంది.
