అప్పట్లో చైనాకు గుణపాఠం చెప్పేందుకు దిమ్మతిరిగే ప్లాన్ వేసిన జనరల్ సుందర్‌జీ.. కానీ చివరకు..

భారత సైన్యంలో విధులు నిర్వర్తించిన కృష్ణస్వామి ‘‘సుందర్‌జీ’’ సుందరరాజన్ ఆర్మీ స్టాఫ్ చీఫ్‌గా పదవీకాలం (1986-1988) బహుశా దేశం చూసిన అత్యంత వివాదాస్పదమైనది. ఈనాటికీ జనరల్ సుందర్‌జీ వివాదాస్పద వ్యక్తిగా మిగిలిపోయారు. అప్పటి ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీకి వ్యతిరేకంగా నిలబడిన కారణంగా చాలా మంది అపఖ్యాతి పాలయ్యారనే వాదన కూడా ఉంది. 1962లో జరిగినటువంటి యుద్దానికి మరోసారి సిద్ధమవుతున్న చైనీయులకు గుణపాఠం చెప్పే సువర్ణావకాశాన్ని భారత్ ఎలా కోల్పోయిందో వివరిస్తూ సంజయ్ చతుర్వేది అనే ట్విటర్ యూజర్ ఇటీవల ఒక స్టోరిని పంచుకున్నారు. ‘‘ఏ తాంబ్రమ్ అండ్ ది పెకింగ్ సూప్’’ అనే సుదీర్ఘ పోస్ట్‌ను షేర్ చేశారు. 

అది 1986 వేసవి భారతదేశంలో జనజీవనం యథావిథిగా సాగుతోంది. 1986 మే 2న ఉదయం న్యూ ఢిల్లీలోని ఆర్మీ హెడ్‌క్వార్టర్స్ మిలిటరీ ఆపరేషన్స్ డైరెక్టరేట్‌లో ఫోన్ మోగింది. అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోని భారత భూభాగాన్ని చైనీయులు ఆక్రమించుకున్నారని ఆర్మీ హెడ్‌క్వార్టర్స్‌కు తెలియజేసేందుకు డైరెక్టర్ ఆఫ్ ఇంటెలిజెన్స్ బ్యూరో (ఐబీ) నుంచి నేరుగా కాల్ వచ్చింది. 

అది 1986 వేసవి భారతదేశంలో జనజీవనం యథావిథిగా సాగుతోంది. రాజీవ్ గాంధీ 2 సంవత్సరాలు ప్రధానమంత్రిగా ఉన్నారు. 1984లో ఇందిరాగాంధీ మరణానంతరం వారు సాధించిన సానుభూతి ఓట్లతో కాంగ్రెస్ దేశం మొత్తం రాజకీయ దృష్టాంతంలో ఆధిపత్యం చెలాయించింది. దాదాపు 3 దశాబ్దాల స్తబ్దత తర్వాత ఆర్థిక వ్యవస్థ 5 శాతం వద్ద వృద్ధి చెందడం ప్రారంభించింది. దేశంలో వాతావరణం ఉల్లాసంగా ఉంది. ఢిల్లీలోని రైసినా కారిడార్‌లోని రాజకీయ నాయకులు తదుపరి ఎన్నికలకు సిద్ధమవుతున్నారు (ఇది బోఫోర్స్ కుంభకోణాలు బయటపడటానికి ముందు సమయం అని గుర్తుంచుకోండి).

1986 మే 2న ఉదయం న్యూ ఢిల్లీలోని ఆర్మీ హెడ్‌క్వార్టర్స్ మిలిటరీ ఆపరేషన్స్ డైరెక్టరేట్‌లో ఫోన్ మోగింది. ఇది మామూలు ఫోన్ కాల్ కాదు. అది భిన్నంగా ఉంది. అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోని భారత భూభాగాన్ని చైనీయులు ఆక్రమించుకున్నారని, 1962లో జరిగినటువంటి యుద్ధానికి సిద్దమవుతున్నారని ఆర్మీ హెడ్‌క్వార్టర్స్‌కు తెలియజేసేందుకు డైరెక్టర్ ఆఫ్ ఇంటెలిజెన్స్ బ్యూరో (ఐబీ) నుంచి నేరుగా కాల్ వచ్చింది. ఆ సందేశం వెంటనే అప్పటి ఆర్మీ చీఫ్ జనరల్ కృష్ణస్వామి సుందర్‌జీకి చేరవేయబడింది.

అప్పుడు సుందర్‌జీ సంప్రదాయేతర ఆర్మీ చీఫ్‌గా ఉన్నారు. మొదటి తరం ఆర్మీ అధికారి, ఫిజిక్స్ ప్రొఫెసర్, గణిత ఉపాధ్యాయుడు కుమారుడు. అతను తమిళ బ్రాహ్మణుడు (తాంబ్రం అని ఈ రోజు పిలుస్తారు). అతను తన తండ్రికి ధైర్యవంతుడని నిరూపించుకోవడానికి ఎంబీబీఎస్ కంటే సైన్యంలో చేరారు. సైన్యంలో ఆయన ప్రారంభ ఆలోచనాపరుడు, మేధావిగా ఖ్యాతిని పొందారు.

ఏ మాత్రం ఆలస్యం చేయకుండా యాక్షన్‌లోకి దిగారు. చైనీయులు అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోని థియాగ్ లా శిఖరాన్ని తవాంగ్‌కు అభిముఖంగా ఆక్రమించారు. అరుణాచల్ ప్రదేశ్ నుండి భారత సైన్యం వెనక్కి వెళ్లాలని, భారత ప్రభుత్వం అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌ను దక్షిణ టిబెట్ అని వారు చెప్పుకునే చైనాకు అప్పగించాలని డిమాండ్ చేశారు.

అయితే సుందర్‌జీ ప్రకారం ఇది అసంబద్ధమైనది. అతను వెంటనే మేజర్ జనరల్ జేఎం సింగ్ ఆధ్వర్యంలో 17వ పర్వత విభాగాన్ని అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌కు తరలించారు. 33 కార్ప్స్‌ను అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌కు తరలించమని కోరారు. 4 నెలల పాటు భారత్, చైనా సైనికులు ఎక్కడివారు అక్కడే ఉండిపోయారు. న్యూఢిల్లీ ప్రభుత్వం ఉలిక్కిపడింది. ఒక సంవత్సరానికి పైగా తమ దళాలను సరఫరా చేయడానికి, నిలబెట్టడానికి భారతదేశానికి రోడ్లు లేవని తెలిసినందున చైనీయులు భారతీయ సైన్యంపై దాడి చేసేందుకు అస్త్రాలు సిద్దం చేసుకుంటారనే చెప్పాలి. 

శీతాకాలం కొనసాగింది. న్యూఢిల్లీలోని రాజకీయ నాయకులు భయాందోళనలకు గురయ్యారు. ఎటువంటి రోడ్లు లేనప్పుడు, భారత సైన్యం సరఫరాను నిల్వ చేయడానికి మ్యూల్స్‌ను ఉపయోగిస్తోంది. మేజర్ జనరల్ జేఎం సింగ్ ప్రకారం.. చైనీయులు అన్ని వాతావరణాల్లో రవాణాకు వీలున్న రహదారులను కలిగి ఉన్నందున భారత్‌కు దీర్ఘకాలంలో ఇది సాధ్యం కాదు. అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో మౌలిక సదుపాయాలు చాలా కాలంగా నిర్లక్ష్యం చేయబడ్డాయి. చలికాలం ముగిసిపోయి భారత్‌కు మరో గుణపాఠం చెప్పేందుకు చైనీయులు సిద్ధమవుతున్నారు.

ఆశ్చర్యకరంగా సుందర్‌జీ ఆ నెలల్లో ఇంటర్వ్యూలు ఇవ్వడానికి నిరాకరిస్తూ పూర్తిగా నిశ్శబ్దంగా ఉన్నారు. 6 నెలల పాటు ఆయన సైన్యాన్ని సమీకరించడానికి,  చైనీయులకు గుణపాఠం చెప్పడానికి ఒక ప్రణాళికతో పనిచేశారు. అటువంటి వాటిలో ఆయన దిట్ట.

1987 వసంతకాలం వచ్చింది. ప్రతిష్టంభన కొనసాగుతోంది. ఉద్రిక్త వాతావరణం నెలకొంది. సుందర్‌జీ మొదటి ఎత్తుగడ వేశారు. పాత Mi-8లతో పాటు కొత్తగా ప్రేరేపించబడిన Mi-17 రష్యన్ హెలికాప్టర్‌లను ఉపయోగించి ఆయన రాత్రిపూట 3 బ్రిగేడ్‌లను (10,000 దళాలు) విమానంలో ఎక్కించి చైనీయులను అధిగమించాడు. ఇప్పుడు భారత సేనలు పర్వత శిఖరాల వద్ద పటిష్టమైన స్థానాల్లో కూర్చొని క్రింద ఉన్న చైనీస్ సేనల వైపు చూడటం వలన అపారమైన ప్రయోజనం ఉంది. రోజంతా ఇండియన్ ఆర్మీ మెగాఫోన్‌లు మరియు లాడ్ స్పీకర్లను ఉపయోగిస్తున్నారు.

సైనికులు చైనీయులను అవమానపరిచేలా, నిరుత్సాహపరిచేలా మాండరిన్‌లో సందేశాలను పేల్చుతారు. చైనీస్ లాజిస్టిక్స్, సరఫరా లైన్లు కట్ ఆఫ్ చేయబడ్డాయి. నిజానికి పరిస్థితి ఎంత దారుణంగా మారిందంటే పీఎల్ఏ సైనికులు ఆత్మహత్యలు చేసుకోవడం ప్రారంభించారు. దీనిపై చైనీయులు మండిపడ్డారు. బీజింగ్‌లోని భారత రాయబారిని పిలిపించి చైనా విదేశాంగ మంత్రి అత్యంత అన్‌పార్లమెంటరీ భాషలో దుర్భాషలాడారు.

చైనీయులు స్పందించకముందే.. సుందర్‌జీ మళ్లీ దెబ్బ కొట్టాడు. ఆయన దక్షిణ భారతదేశంలోని మరొక పదాతిదళ విభాగాన్ని అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌కు తరలించి నమ్కా చు లోయను ఆక్రమించారు.  1962లో భారత సైన్యం అక్కడ  చైనా ఆర్మీ(పీఎల్‌ఏ) చేతిలో దారుణంగా ఓడిపోయింది. వారు నమ్కా చు లోయను ఆక్రమించుకున్నారు. ఇది అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో ఉన్న ఇండియన్ ఆర్మీ గ్యారీసన్‌ల కంటే పీఎల్‌ఏకి అధిక ఎత్తులో ఉన్న ప్రయోజనాన్ని ఇచ్చింది. నమ్కా చు లోయను తిరిగి స్వాధీనం చేసుకోవడమే కాకుండా..  ఆ ప్రాంతం Mi-35 దాడి హెలికాప్టర్లు, బోఫోర్ తుపాకీలతో భర్తీ చేయబడింది. అప్పుడు చైనీయులు నిజంగా భయపడ్డారు. కేవలం 14 రోజులలో వారు 25 సంవత్సరాలలో పొందిన ప్రయోజనాన్ని కోల్పోయారు.

రాజీవ్‌గాంధీకి కన్నెత్తి కూడా చూడగానే ఇదంతా జరిగింది. పరిస్థితి క్లిష్టత తెలియగానే రాజీవ్‌గాంధీ వెంటనే.. జనరల్ సుందర్‌జీని పీఎంవోకి పిలిపించారు. చైనీస్‌తో వ్యవహరించే ప్రణాళికల గురించి అడిగినప్పుడు.. టిబెట్ రిడ్జ్ లైన్‌లో దాదాపు 10,000 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో దాడి చేయడానికి సైన్యం సిద్ధంగా ఉందని ఆయన నిర్మొహమాటంగా సమాధానం చెప్పారు. అంతిమంగా పీఎల్‌ఏ 1962కి ముందు ఉన్న స్థానాలకు వెనక్కి వెళ్లేలా చేస్తుందని తెలిపారు. ఆయన ఈ మాటలు చెబుతున్నప్పుడు గదిలో నిశ్శబ్దం అలుముకుంది. రాజీవ్ గాంధీ ఆయన వైపు తికమకగా చూస్తున్నారు.

ఆ తర్వాత జరిగింది.. వెన్నెముక లేని భారత రాజకీయ వ్యవస్థ అవమానకరమైన వాదన. సుందర్‌జీని ప్రధాని మందలించారు. చేపట్టిన  చర్యలపై వెనక్కి వెళ్లమని అడిగారు. ఆయన ఇష్టపడకుండా ఆ పని చేశారు. భారతదేశం ఒక సువర్ణావకాశాన్ని కోల్పోతోందని, భవిష్యత్తులో దాని కోసం దేశమే మూల్యం చెల్లించాల్సి వస్తుందని సుందర్‌జీ ప్రధానికి, రక్షణ మంత్రికి చెప్పారని ఆయన మిలిటరీ ఆపరేషన్స్ డైరెక్టరేట్ సిబ్బంది గుర్తు చేసుకున్నారు. హాస్యాస్పదంగా అది నిజమని 2017లో తేలింది.

చైనీయులతో పరిపక్వతతో వ్యవహరించినందుకు రాజీవ్ గాంధీ, కాంగ్రెస్‌లు బ్రౌనీ పాయింట్లు పొందారు, చైనా క్షమాపణదారుల నుంచి ప్రశంసలు పొందారు. ఇప్పుడు 35 ఏళ్ల తర్వాత ‘‘జనరల్ సుందర్‌జీ చేసింది సరైనదేనా’’ అనే ప్రశ్న తలెత్తుతోంది. నేడు.. సమాధానం అవును. స్వల్పకాలిక రాజకీయ బ్రౌనీ పాయింట్లకు మనం దేశంగా మూల్యం చెల్లిస్తుంది. 

అప్పుడు సుందర్‌జీ కేవలం చైనాకు మాత్రమే పరిమితం కాలేదు. అతను 1987లో రాజస్థాన్ సరిహద్దులో (మాజీ-బ్రాస్టాక్స్) 500కే దళాలతో కూడిన ఒక ఎక్సర్‌సైజ్ నిర్వహించడం ద్వారా జనరల్ జియాను భయపెట్టారు. పాకిస్థాన్‌ను అణు రాజ్యంగా మార్చకుండా అడ్డుకోవాలని బాహాటంగా వాదించిన తొలి భారత ఆర్మీ చీఫ్‌ ఆయనే. అణుపరీక్షలు నిర్వహించాలని వాదించారు. నిజానికి 1998 పోఖ్రాన్ పరీక్షలు ఆయన 1988లో రూపొందించిన ప్రణాళికలపై ఆధారపడి ఉన్నాయి.

హాస్యాస్పదంగా.. చైనీయులు సుందర్‌జీ లాంటి నైపుణ్యం కలిగిన వ్యక్తిని చూసి ముగ్ధులయ్యారు. ఆయనపదవీ విరమణ తర్వాత 1993లో సందర్శనకు ఆహ్వానించారు. బీజింగ్‌లో పీఎల్‌ఏ మార్షల్ సుందర్‌జీని ఏం తింటారని అడిగినప్పుడు.. ‘‘భారతీయుడిగా నేను పెకింగ్ సూప్ తాగాలనుకుంటున్నాను’’ అని సమాధానమిచ్చారు. అంటే ఆయన చైనీయులను సులభంగా నిర్వహించగలరు. అంచనా వేయగలరు. పీఎల్‌ఏ మార్షల్ ఎర్రటి ముఖంతో మిగిలిపోయాడని, సమాధానంగా నవ్వగలడని ప్రత్యేకంగా చెప్పనవసరం లేదు.

అయితే ఇప్పటికీ జనరల్ సుందర్‌జీ వివాదాస్పద వ్యక్తిగా మిగిలిపోయారు. అప్పటి ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీకి వ్యతిరేకంగా నిలబడిన కారణంగానే కాంగ్రెస్ అనుబంధ మీడియా, జర్నలిస్టులచే దూషించబడ్డారు.

(సంజయ్ చతుర్వేది ట్విట్టర్ పోస్ట్)

మరిన్ని ఇంట్రెస్టింగ్ అప్ డేట్స్ కోసం క్లిక్ చేసి ఏసియా నెట్ న్యూస్ తెలుగు వాట్సాప్ చానెల్·ను ఫాలో అవ్వండి

• Indian Army
• Krishnaswamy Sundarji
• Rajiv Gandhi