టెహ్రాన్‌లోని అణు కేంద్రాలను లక్ష్యంగా చేసుకుని అమెరికా శక్తివంతమైన బాంబులు, క్షిపణులతో హఠాత్ దాడులకు దిగింది. ఈ చర్యకు ట్రంప్ స్వయంగా చివరి నిమిషంలో ఆమోదం తెలిపినట్లు సమాచారం.

ఇరాన్-ఇజ్రాయెల్ మధ్య నెలకొన్న ఉద్రిక్తతలు ప్రమాదకరంగా మారుతున్న నేపథ్యంలో, యుద్ధరంగంలోకి అమెరికా స్వయంగా దిగింది. టెహ్రాన్‌లోని అణు కేంద్రాలను లక్ష్యంగా చేసుకుని అమెరికా శక్తివంతమైన బాంబులు, క్షిపణులతో హఠాత్ దాడులకు దిగింది. ఈ చర్యకు ట్రంప్ స్వయంగా చివరి నిమిషంలో ఆమోదం తెలిపారని అమెరికా ఉపాధ్యక్షుడు జేడీ వాన్స్ వెల్లడించారు.

వాన్స్ వెల్లడించిన వివరాల ప్రకారం, ‘‘బాంబులు వదిలే ముందు ట్రంప్ చివరి నిర్ణయం తీసుకున్నారు. దాడి జరగాలా వద్దా అనే విషయంలో చాలా సేపు ఆలోచించి చివరకు ముందుకు వెళ్లాలని నిర్ణయించారు’’ అని చెప్పారు. ట్రంప్ వద్ద దాడిని ఆపే శక్తి ఉన్నప్పటికీ, అమెరికా దళాలను ఉపయోగించడానికే ఆయను ముందుకు వచ్చారు. 

ప్రస్తుతం అమెరికా ఇరాన్ చర్యలను గమనిస్తోంది. దేశ రక్షణ వ్యవస్థలు హైఅలర్ట్‌లో ఉండగా, హర్మూజ్‌ జలసంధి మార్గంలో షిప్పింగ్‌కు ఇరాన్ అడ్డంకి సృష్టించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు.

ఇది జరిగితే పరిస్థితులు మరింత విషమిస్తాయని వాన్స్ హెచ్చరించారు. ఆయా చర్యలు తలపెడితే టెహ్రాన్‌కు తనకు తానే ఆర్థికంగా నాశనం చేసుకున్నట్లే అవుతుందన్నారు. ‘‘అది ఒక్క విధంగా ఆత్మహత్యే’’ అని తేల్చేశారు.ఈ క్రమంలో అమెరికా అధ్యక్షుడు ట్రంప్ మరోసారి స్పందించారు. శాటిలైట్ ఫోటోలు ఆధారంగా చూస్తే ఇరాన్‌ అణు కేంద్రాలు పూర్తిగా ధ్వంసమైనట్లు స్పష్టమవుతుందని ట్రంప్ తెలిపారు. తుడిచిపెట్టుకుపోయినట్టేనని ఆయన వ్యాఖ్యానించారు. అణు కేంద్రాల నిర్మాణాలు పూర్తిగా శిథిలాలుగా మిగిలిపోయినట్టు తెలిపారు. ఫోటోల ఆధారంగా చూస్తే, పెద్దఎత్తున నష్టం భూగర్భస్థాయిలోనూ చోటు చేసుకున్నట్టు అర్థమవుతుందని పేర్కొన్నారు.

 జూన్ 23వ తేదీ తెల్లవారుజామున అమెరికా తన B2 బాంబర్లతో ఫోర్డో, నతాంజ్, ఇస్ఫహాన్ వంటి కీలక అణు కేంద్రాలపై విమానదాడులు చేసింది. ఈ దాడుల్లో 14 బంకర్ బస్టర్ బాంబులు వదిలినట్లు సమాచారం. ఫోర్డో అణు కేంద్రం పర్వతాల అడుగున 90 మీటర్ల లోతున ఉండటంతో, దీన్ని చేదించేందుకు అగ్రరాజ్యం భారీ స్థాయిలో బాంబులను వినియోగించింది.

శాటిలైట్ చిత్రాల్లో ఫోర్డో ప్రవేశ ద్వారం పూర్తిగా ధ్వంసమైనట్లు కనిపించింది. ఆ ప్రాంతం పొగతో కమ్ముకుపోయినట్టు చిత్రాలు చూపిస్తున్నాయి. దీనికి ప్రతీకారంగా ఇరాన్ కూడా హర్మూజ్ జలసంధిని మూసివేయడంపై దృష్టి పెట్టింది. ఈ మార్గం ప్రపంచ షిప్పింగ్‌కు కీలకం కావడంతో, ఎలాంటి నిర్ణయాన్ని ఇరాన్ తీసుకుంటుందన్నదే అంతర్జాతీయంగా ఉత్కంఠ రేపుతోంది.

ఇరాన్ ఏం చేయబోతోందన్న విషయం మరో 24 గంటల్లో తేలనుంది. ఇప్పటివరకు ఇరాన్ నేరుగా కాకుండా పరోక్షంగా మాత్రమే హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. కానీ అమెరికా దాడులు జరగడంతో ప్రతీకార చర్యల శక్తివంతమైన సూచనలు వినిపిస్తున్నాయి.

వాన్స్ మాట్లాడుతూ – ట్రంప్ కు అధికారికంగా దాడిని ఆపే స్వేచ్ఛ ఉన్నా, చివరకు నిర్ణయం మాత్రం దాడుల పక్షంలోనే తీసుకున్నారని తెలిపారు. ఇది ఇప్పటికే సున్నితంగా ఉన్న ప్రపంచ యుద్ధ పరిస్థితిని మరింత ఉత్కంఠతరంగా మార్చిందని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.

ఇరాన్ నుంచి మిలటరీ దాడులు వస్తాయా? లేక అణు కార్యక్రమాన్ని కొనసాగించడమే లక్ష్యంగా ఉంచుకుంటుందా? అనే ప్రశ్నలకు సమాధానం త్వరలోనే తెలుస్తుంది. కాగా, అమెరికా మరోసారి ఇరాన్‌ అణు అంబిషన్‌ను అణిచివేసే ప్రయత్నంగా ఈ చర్యను వివరించింది.

టెహ్రాన్ నిర్ణయాలు ఇప్పటికే ఆర్థికంగా ఇరాన్‌ను వత్తిడిలోకి నెట్టినట్టు అమెరికా వర్గాలు పేర్కొంటున్నాయి. ఇప్పుడే నిర్ణయాలు తీసుకోవాలనుకుంటే, అవి దేశ భవిష్యత్తును నిర్ణయించబోతున్నాయి. ఒకవేళ హర్మూజ్ జల మార్గాన్ని మూసేస్తే, అది అమెరికా మాత్రమే కాదు.. యూరప్, ఆసియా దేశాలకూ పెనుముప్పుగా మారే అవకాశం ఉంది.

మొత్తానికి, అమెరికా ట్రంప్ హస్తంతో ఇరాన్‌పై జరిపిన ఈ హఠాత్ దాడులు, ప్రపంచ రాజకీయాలను కొత్త దిశగా మలుస్తున్నాయి. ఇరాన్ ఎలా స్పందిస్తుందన్న దానిపై అంతటా ఆసక్తి నెలకొంది.ఈ దాడులు ఎక్కడ జరిగాయన్న వివరాలు గమనిస్తే, ప్రధానంగా మూడు అణు కేంద్రాలు లక్ష్యంగా మారాయి — ఫోర్డో, నతాంజ్, ఇస్ఫహాన్. ఫోర్డో అణు కేంద్రం ప్రత్యేకంగా ప్రాముఖ్యం కలిగి ఉంది, ఎందుకంటే ఇది గుట్టుచప్పుడు కాకుండా మౌలికంగా భూగర్భంలో నిర్మించారు. ఈ కేంద్రాన్ని అమెరికా బాంబర్లు లక్ష్యంగా చేసుకుని 14 బంకర్ బస్టర్ బాంబులతో దాడి చేశాయి. శాటిలైట్ ఫోటోల ప్రకారం, అక్కడి ప్రవేశద్వారం పూర్తిగా ధ్వంసమైంది. అక్కడ పొగలు అలుముకున్నవాటితో పాటు, నిర్మాణాలు శిథిలాలుగా మిగిలినవి కనపడుతున్నాయి.

ఈ దాడులకు ముందు అమెరికా చాలా కాలంగా టెహ్రాన్ అణు సామర్థ్యం పెరిగే దిశగా సాగుతున్న దశలను గమనిస్తోంది. ఫోర్డో కేంద్రంలో యూరేనియం శుద్ధి స్థాయిని 60 శాతానికి పెంచినట్లు అంతర్జాతీయ అణుశక్తి సంస్థ (IAEA) నివేదికలు తెలియజేశాయి. ఇది అణ్వాయుధాల తయారీకి సరిపడే స్థాయిగా అమెరికా భావిస్తోంది. అందుకే ఇది సూటిగా లక్ష్యంగా మారింది.

చమురు ధరలు కుప్పకూలే…

ఇరాన్ వైఖరిని పరిశీలిస్తే, అమెరికా దాడుల నేపథ్యంలో అధికారికంగా స్పందించలేదు. అయితే పరోక్షంగా కొన్ని హెచ్చరికలు మాత్రమే వెలువడుతున్నాయి. హర్మూజ్ జలసంధి అనే వ్యూహాత్మక సముద్ర మార్గాన్ని మూసివేయడంపై బలమైన సంకేతాలు ఇరాన్ నుంచి వస్తున్నాయి. ఈ మార్గం ద్వారా ప్రపంచ చమురు సరఫరాలో దాదాపు 20 శాతం వస్తుంది. ఒకవేళ ఇరాన్ ఈ మార్గాన్ని బ్లాక్ చేస్తే, చమురు ధరలు కుప్పకూలే ప్రమాదం ఉంది. ఇది గ్లోబల్ మార్కెట్‌ను అతలాకుతలం చేయవచ్చు.

ఇరాన్ యుద్ధంలోకి నేరుగా దిగితే, పరిస్థితులు పూర్తిగా అదుపుతప్పే అవకాశం ఉంది. ప్రస్తుతం అమెరికా, ఇజ్రాయెల్‌తో కలిసి, తమ దళాలను ముందుగానే మిడిల్ ఈస్ట్ ప్రాంతంలో మోహరించింది. బహుశా ఈ దాడులు సరిహద్దుల్లో ముందుగానే తీరాలని వేసిన వ్యూహం కావచ్చు.

ఇంకా మరో అంశం గమనించాల్సిందే: ఈ దాడుల్లో అమెరికా ఆధునికమైన బీ2 బాంబర్లను ఉపయోగించింది. ఇవి రాడార్‌కు చిక్కని లక్షణంతో రూపొందించినవిగా ఉంటాయి. వీటివల్ల అణు కేంద్రాల మీద నిశ్శబ్దంగా దాడి చేయగలుగుతారు. దీంతో అణు సామర్థ్యం ఉన్న శత్రుదేశాల్లో ముందస్తుగా నాశనం చేయడం సులభం అవుతుంది.

ఇది దాదాపుగా 2018 తర్వాత అమెరికా మొదటిసారి ఇరాన్‌పై ఇలా నేరుగా బాంబుల వర్షం కురిపించింది. అప్పట్లో ట్రంప్ ప్రభుత్వం ఇరాన్‌తో అణుఒప్పందం నుంచి నిష్క్రమించి, మళ్లీ ఆ దేశంపై ఆంక్షలు విధించిన సంగతి తెలిసిందే. ఇప్పుడు అదే ట్రంప్, మరోసారి కీలక నిర్ణయం తీసుకోవడం గమనార్హం.

ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ దాడులపై స్పందనలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి.