సముద్రం నీరు ఉప్పగా ఎందుకు ఉంటుంది?

మనం రుచికరమైన భోజనం చేయాలంటే వంటకి ఉప్పు చాలా అవసరం. ఆ ఉప్పు మనకు సముద్రం నుంచే తయారౌతుంది. అందులో ఎలాంటి ఆశ్చర్యం అక్కర్లేదు.  కానీ.. సముద్రం నుంచే ఉప్పు ఎందుకు తయారౌతుంది? నదులన్నీ కలిస్తేనే సముద్రం అవుతుంది. నదిలోని నీరు తియ్యగా ఉంటుంది.. సముద్రంలోకి వెళ్లగానే ఉప్పగా ఎలా మారుతుంది? సముద్రం నీరు ఉప్పగా ఎలా ఉంటుందో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం..

ఉప్పు చరిత్ర వేల సంవత్సరాల నాటిది. లక్షల సంవత్సరాలుగా, రాళ్ల నుండి ఖనిజాలు కరిగి నదులుగా ప్రవహించి చివరికి సముద్రంలోకి చేరుతాయి. 

నదులు, సరస్సుల నుండి వచ్చే మంచినీరు సముద్రంలో కలిసినప్పుడు, దానితో పాటు లవణాలు, ఖనిజాలను కూడా తీసుకువెళుతుంది. 

సముద్రపు నీరు, మహాసముద్రాలలో కరిగిన లవణాలకు ప్రధాన వనరు భూమిపై ఉన్న రాళ్ళు. వర్షపు నీటిలో కొంత ఆమ్లత్వం ఉండటం వల్ల, ఈ రాళ్ళు నిరంతరం కరిగిపోతూ, అయాన్లను నీటిలోకి ప్రవేశపెడతాయి. ప్రవాహాలు, నదులు ఈ అయాన్లను సముద్రంలోకి తీసుకువెళతాయి.

సముద్ర లవణాలకు మరొక మూలం  జలఉష్ణ ద్రవాలు. సముద్రం నుండి వచ్చే నీరు సముద్రపు ఉపరితలంలోని పగుళ్ళుగా ప్రవహించి మాగ్మా ద్వారా వేడి గా మారుతుంది. వేడి రసాయన ప్రక్రియలకు దోహదపడుతుంది, దీనిలో నీరు ఆక్సిజన్, మెగ్నీషియం, సల్ఫేట్లను కోల్పోతుంది, చుట్టుపక్కల ఉన్న రాళ్ల నుండి ఇనుము, జింక్, రాగి వంటి లోహాలను పొందుతుంది.

నీటి అడుగున అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు ఖనిజాలను నేరుగా సముద్రంలోకి విడుదల చేస్తాయి. నీరు సముద్రంలోకి ప్రవహిస్తుంది, సముద్రంలో లోతుగా ఉన్న భూమి  క్రస్ట్‌లోని పగుళ్ళ కిందకు వెళ్లి, మాగ్మాతో సంబంధం కలిగి ఉండటం ద్వారా వేడెక్కుతుంది. ఈ వేడి నీరు రాళ్ల నుండి లవణాలు, ఖనిజాలను కరిగిస్తుంది, వేడి నీరు టేబుల్ ఉప్పు లేదా చక్కెరను చాలా సులభంగా కరిగిస్తుంది. సముద్రపు నీరు ఈ కరిగిన మూలకాలను వెంట్ల ద్వారా సముద్రంలోకి తీసుకువెళుతుంది.

సముద్రపు నీటిలో కనిపించే రెండు సాధారణ అయాన్లు క్లోరైడ్, సోడియం, ఇవి కరిగిన అయాన్లలో దాదాపు 85% ఉంటాయి, మెగ్నీషియం, సల్ఫేట్ మరో 10% ఉంటాయి. 

సాధారణంగా, భూమధ్యరేఖ, ధ్రువాల దగ్గర లవణీయత తక్కువగా, మధ్య అక్షాంశాలలో ఎక్కువగా ఉంటుంది. సముద్రపు నీరు సాధారణంగా వెయ్యికి 35 భాగాల సగటు లవణీయతను కలిగి ఉంటుంది, అంటే దాని బరువులో 3.5% కరిగిన లవణాలు ఉంటాయి.

సముద్రంలో కరిగిన అనేక లవణాలు, ఖనిజాలు సముద్ర జీవులచే శోషించబడతాయి. ఉదాహరణకు, జీవి ఈ నీటిలో ఇనుము, జింక్, రాగిని గ్రహిస్తుంది. ఉప్పు  ప్రధాన భాగాలైన సోడియం, క్లోరైడ్ కాలక్రమేణా పేరుకుపోయి సముద్రంలోని నీటిని ఉప్పగా చేస్తాయి. సముద్రపు నీరు దాదాపు 3.5% లవణీయతను కలిగి ఉంటుంది, ఇది మంచినీటి కంటే దట్టంగా ఉంటుంది. 

ఒక సముద్రం నుండి మరొక సముద్రానికి లవణీయత మారుతూ ఉంటుంది. భూమధ్యరేఖ, ధ్రువాల దగ్గర లవణీయత తక్కువగా ఉంటుంది. అయితే కొన్ని సముద్రాలలో లవణీయత స్థాయి మధ్యధరా సముద్రం వంటి ఇతర సముద్రాల కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది. కాలిఫోర్నియాలోని మోనో సరస్సు, ఆసియాలోని కాస్పియన్ సముద్రం వంటి కొన్ని సరస్సులు లవణీయత కలిగి ఉంటాయి.

భూమితో చుట్టుముట్టిన నీటి వనరులలో, లవణాలు ఆవిరైనప్పుడు, అవి వెనుకబడి ఉంటాయి, ఇది కాలక్రమేణా లవణీయత స్థాయిని పెంచుతుంది. ఈ ఉప్పు సరస్సులలో ఎక్కువ భాగం తక్కువ వర్షపాతం, అధిక ఉష్ణోగ్రతలు ఉన్న పొడి ప్రాంతాలలో ఉన్నాయి.

కాబట్టి, సముద్రాలలోని ఉప్పు వాతావరణ రాళ్ళు, జలఉష్ణ వెంట్ల నుండి వస్తుంది. వర్షపు నీరు రాళ్లను కరిగించి, ఖనిజాలను సముద్రంలోకి తీసుకువెళుతుంది, అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాల వేడి నీరు ఎక్కువ ఖనిజాలను జోడిస్తుంది. నీరు ఆవిరైనప్పుడు, లవణాలు మిగిలిపోతాయి, సముద్రపు నీటి లవణీయతను పెంచుతాయి.