Viewpoint: ద్రవ్యోల్బణం తగ్గుతుంది, కానీ శ్రీలంక సంక్లిష్ట పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటుంది..
ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని సంస్థల నిర్వహణను పెంపొందించడం ఇంకా ఇంధన ధరలకు సంబంధించి IMF మార్గదర్శకాలకు కట్టుబడి ఉండటం శ్రీలంక ప్రాముఖ్యతను విశ్లేషకులు నొక్కి చెప్పారు. ఈ దశలను నిర్లక్ష్యం చేయడం వల్ల ద్రవ్యోల్బణ ఒత్తిళ్ల పునరుద్ధరణకు దారితీయవచ్చని పాతుమ్ విక్రమరత్నే అన్నారు.
శ్రీలంక ద్రవ్యోల్బణం రేటులో గుర్తించదగిన తగ్గుదలని చూస్తోంది, గత నెల జూలైలో చాలా కాలం తర్వాత మొదటిసారిగా సింగిల్ డిజిట్లోకి జారింది. ఏది ఏమైనప్పటికీ నిపుణులు నీరు, ఆహారం ఇంకా ఎనర్జీ వంటి నిత్యావసరాల ధరల పెరుగుదల నుండి ఉత్పన్నమయ్యే అడ్డంకులను ఎత్తి చూపుతారు. సంక్షోభాలతో వ్యవహరించే ఇంకా దాని ఆర్థిక వ్యవస్థను ఉత్తేజపరచాలని ఆకాంక్షించే దేశానికి ఇది సంక్లిష్టమైన పరిస్థితిని అందిస్తుంది.
ద్రవ్యోల్బణం ఇటీవలి ట్రాజెక్టరీ గణనీయమైన తగ్గింపును చూసింది. ద్రవ్యోల్బణం అస్థిరమైన 69%కి ఎగబాకినప్పుడు ఇది గత సంవత్సరం సెప్టెంబర్తో పోలిస్తే పూర్తిగా భిన్నంగా ఉంది. ప్రస్తుత పతనానికి పాక్షికంగా గణాంక కారకాలు, అలాగే దేశ కరెన్సీ బలోపేతం, మెరుగైన వ్యవసాయ ఫలితాలు కారణమని చెప్పవచ్చు.
ద్రవ్యోల్బణం పెరుగుదలకు ఉత్ప్రేరకంగా పనిచేసిన శ్రీలంక గత సంవత్సరం తీవ్రమైన విదేశీ మారక ద్రవ్య సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంది. ఏది ఏమైనప్పటికీ, సోమవారం వెల్లడించిన ఇటీవలి డేటా భిన్నమైన కథనాన్ని నొక్కిచెప్పింది, ఇది ప్రధాన ద్రవ్యోల్బణం రేటులో దాదాపు 50% తగ్గింపును ప్రదర్శిస్తుంది, జూన్లో 12% నుండి 6.3%కి పడిపోయింది. దేశ ఆర్థిక సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించడానికి అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (IMF) నుండి $2.9 బిలియన్ల ఇన్ఫ్యూషన్ తరువాత మార్చి నుండి పురోగతి రిజిస్టర్ చేయబడింది.
ఈ మెరుగుదలలు ఉన్నప్పటికీ, నిపుణులు దేశ ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని సంస్థల నిర్వహణను ఆప్టిమైజ్ చేయాల్సిన అవసరం ఉందని ఇంకా ఇంధన ధరలకు సంబంధించి IMF ఆదేశాలకు అనుగుణంగా ఉండాలని నొక్కి చెప్పారు. అలా చేయడంలో వైఫల్యం ద్రవ్యోల్బణ ఒత్తిళ్లను తిరిగి పుంజుకునే అవకాశం ఉంది.
ఫస్ట్ క్యాపిటల్లో పరిశోధనా ప్రయత్నాలకు నాయకత్వం వహిస్తున్న దిమంత మాథ్యూ హైలైట్ చేస్తూ, "గత సంవత్సరం నుండి ద్రవ్యోల్బణంలో ప్రారంభ పదునైన పెరుగుదల ప్రభావం రాబోయే రెండు నెలల్లో తగ్గిపోతుంది. అయితే, ఆ తర్వాత స్వల్పంగా ద్రవ్యోల్బణం పెరిగే అవకాశం ఉంది. కరెన్సీ తరుగుదల, ఆహార ఖర్చులలో పెరుగుదల ద్వారా. ఈ సంవత్సరం చివరి త్రైమాసికంలో కొంత అస్థిరతను ప్రవేశపెట్టవచ్చు, ద్రవ్యోల్బణం ఈ సంవత్సరాంతానికి 6% నుండి 8% మధ్య స్థిరపడవచ్చు."అని అన్నారు.
ఈ సంవత్సరం శ్రీలంక కరెన్సీ దాదాపు 10% మేర పెరిగినప్పటికీ, సంవత్సరం చివరి భాగంలో దిగుమతి డిమాండ్ పెరగడం వల్ల కరెన్సీ విలువ మళ్లీ బలహీనపడవచ్చని విశ్లేషకులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
అంతర్జాతీయంగా పెరిగిన వస్తువుల ధరలు, వరి సాగుకు కీలకమైన ప్రాంతాలలో కరువు పరిస్థితుల ప్రభావంతో పాటు నీటి సుంకాలను 50% వరకు పెంచాలనే ప్రభుత్వ నిర్ణయంపై నిపుణులు దృష్టిని ఆకర్షించారు. ఈ కారకాలు సమిష్టిగా ధరలపై ఒత్తిడిని పెంచుతాయి, అని విశ్లేషకులు వాదిస్తున్నారు.
దేశ సెంట్రల్ బ్యాంక్ కొనసాగుతున్న అధోముఖ పథం గురించి ఆశాజనకంగా ఉంది. ఇది రాబోయే రెండు నెలల్లో ఈ థ్రెషోల్డ్ కంటే తక్కువ సంభావ్యతతో, టార్గెట్ చేయబడిన 4%-6% పరిధిలో కలుస్తుందని అంచనా వేస్తుంది.
సెంట్రల్ బ్యాంక్లో పరిశోధనకు లీడ్ వహిస్తున్న PKG హరిశ్చంద్ర, "మీడియం టర్మ్ లో, మా అంచనాలు ద్రవ్యోల్బణాన్ని 4%-6% టార్గెట్ పరిధిలో స్థిరీకరించడంతో సమలేఖనం చేయబడ్డాయి." అని అన్నారు.
ద్రవ్యోల్బణం వేగవంతమైన ప్రతి ద్రవ్యోల్బణం తరువాత, శ్రీలంక సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఈ సంవత్సరం జూన్ అండ్ జూలైలో 450 బేసిస్ పాయింట్ల గణనీయమైన పాలసీ రేటు కోతలను ప్రారంభించింది. ఈ చర్య ఏప్రిల్ 2022 నుండి మార్చి వరకు 1050 బేసిస్ పాయింట్ల చారిత్రక పెరుగుదలను అనుసరించింది.
సంవత్సరం చివరి అర్ధభాగంలో వడ్డీ రేట్లను తగ్గించే వ్యూహంతో సెంట్రల్ బ్యాంక్ కొనసాగాలని భావిస్తోందని హరిశ్చంద్ర సూచించారు.
రచయిత న్యూస్ ఆసియా చీఫ్ ఎడిటర్ అండ్ PEN శ్రీలంక జనరల్ సెక్రటరీ. Views expressed are personal