ఆర్‌బి‌ఐ  ప్రకారం, ద్రవ్య విధానం  ప్రాథమిక లక్ష్యం వృద్ధి లక్ష్యాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని ధర స్థిరత్వాన్ని కొనసాగించడం. స్థిరమైన వృద్ధికి ధరల స్థిరత్వం తప్పనిసరి ముందస్తు షరతు అని RBI వెబ్‌సైట్‌లో పేర్కొంది.

రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా శుక్రవారం  ద్రవ్య విధాన నివేదికను విడుదల చేసింది. అలాగే కీలక రుణ రేట్లు - రెపో రేటు అండ్ రివర్స్ రెపో - వరుసగా 4 శాతం, 3.35 శాతం వద్ద యథాతథంగా ఉంచింది. ఆర్‌బిఐ గవర్నర్ శక్తికాంత దాస్ మాట్లాడుతూ ఆరుగురు సభ్యుల ద్రవ్య విధాన కమిటీ రుణ రేట్లను యథాతథంగా ఉంచడానికి ఏకగ్రీవంగా ఓటు వేసిందని, అంటే ఆర్‌బిఐ దేశంలోని ఇతర బ్యాంకుల మధ్య సులభంగా రుణాలు తీసుకోవడానికి  అనుకూలంగా ఉంటుందని చెప్పారు.

శక్తికాంత దాస్ - FY 2022/23 మొదటి ద్రవ్య విధాన సమీక్షను అందజేస్తూ భారతదేశ  రియల్ జిడిపి 7.2 శాతంగా అంచనా వేయబడిందని, క్యూ1లో అత్యధికంగా 16.2 శాతం ఉంటుందని కూడా చెప్పారు. త్రైమాసిక అంచనాలు క్యూ1లో 6.3 శాతం, క్యూ2లో 5 శాతం, క్యూ3లో 5.4 శాతం, క్యూ4లో 5.1 శాతంగా ఉంటుందని శక్తికాంత దాస్ పేర్కొన్నారు.

ద్రవ్య విధానం(monetary policy) అంటే ఏమిటి?
ముఖ్యంగా ద్రవ్య విధానం అనేది ఆర్థిక వృద్ధిని రక్షించడానికి, ప్రోత్సహించడానికి RBI వద్ద అందుబాటులో ఉన్న ఆర్థిక సాధనాలు, చర్యల సమాహారం. సెంట్రల్ బ్యాంకులు దీన్ని చేయడానికి ఇతర మార్గాలు ఉన్నప్పటికీ, ద్రవ్య విధాన సమీక్షలు అత్యంత ప్రభావవంతమైనవి.  ద్రవ్య విధానాలు ప్రాథమికంగా వాణిజ్య బ్యాంకులకు, పరోక్షంగా వ్యక్తిగత వినియోగదారులు, కంపెనీలకు అందుబాటులో ఉన్న మొత్తం డబ్బు సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి.

RBI ప్రకారం, ద్రవ్య విధానం  ప్రాథమిక లక్ష్యం వృద్ధి లక్ష్యాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని ధర స్థిరత్వాన్ని కొనసాగించడం. స్థిరమైన వృద్ధికి ధరల స్థిరత్వం తప్పనిసరి ముందస్తు షరతు అని RBI వెబ్‌సైట్‌లో పేర్కొంది.

రెపో రేటు అంటే ఏమిటి?
రెపో రేటు అనేది వాణిజ్య బ్యాంకులు  సెక్యూరిటీలను సెంట్రల్ బ్యాంక్‌కు విక్రయించడం ద్వారా వారి నుండి రుణం తీసుకున్నప్పుడు RBI వసూలు చేసే వడ్డీ. ముఖ్యంగా  బ్యాంకులు వాటి నుండి రుణం తీసుకున్నప్పుడు RBI విధించే వడ్డీ - అంటే వాణిజ్య బ్యాంకులు మీకు కారు రుణం లేదా గృహ రుణం కోసం వడ్డీని వసూలు చేస్తాయి.

రివర్స్ రెపో రేటు అంటే ఏమిటి?
పేరు సూచించినట్లుగా, సెంట్రల్ బ్యాంక్ వద్ద అదనపు నగదు నిల్వలను నిల్వ చేసినప్పుడు వాణిజ్య బ్యాంకులకు RBI చెల్లించే వడ్డీ రేటు ఇది. ఆర్థిక వ్యవస్థలో నగదు ప్రవాహాన్ని నియంత్రించడానికి ఆర్‌బిఐ దీనిని ఉపయోగిస్తుంది. 

సాధారణంగా రివర్స్ రెపో కంటే రెపో రేటు ఎందుకు ఎక్కువగా ఉంటుంది?
అన్ని బ్యాంకుల లాగానే RBI తప్పనిసరిగా చెల్లించే దానికంటే ఎక్కువ సంపాదించాలి - అంటే వాణిజ్య బ్యాంకులకు వసూలు చేసే వడ్డీ అదే బ్యాంకులకు చెల్లించే వడ్డీ కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది.

రెపో అండ్ రివర్స్ రెపో రేట్లు ఎందుకు కీలకం?
ఉక్రెయిన్‌  యుద్దం, కరోనా మహమ్మారి    నుండి బయటపడటానికి భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ ముందుకు సాగుతున్నందున వ్యాపారాల ద్వారా క్రెడిట్, పెట్టుబడులను పెంచడానికి రెపో అండ్ రివర్స్ రెపో రేట్లు చాలా అవసరం. ఆర్థిక వ్యవస్థపై ద్రవ్య విధాన కమిటీ సమీక్ష మార్కెట్లు ఇంకా సాధారణ వ్యాపార సెంటిమెంట్‌కు కీలకం. RBI రెపో అండ్ రివర్స్ రెపో రేట్లను బ్యాంకింగ్ రంగం అంతటా అందించే వడ్డీ రేట్లను సున్నితంగా తగ్గించడానికి ఉపయోగిస్తుంది.