ఢిల్లీ ఆర్డినెన్స్‌కు సంబంధించిన బిల్లుకు కేంద్ర మంత్రివర్గం మంగళవారం ఆమోదం తెలిపింది. ఢిల్లీలో గ్రూప్-ఎ అధికారుల బదిలీ, పోస్టింగ్ కోసం అధికారాన్ని రూపొందించడానికి జారీ చేసిన ఆర్డినెన్స్ స్థానంలో ఈ బిల్లు ఉంటుంది. వాస్తవానికి మంగళవారం సాయంత్రం ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అధ్యక్షతన కేంద్ర మంత్రివర్గ సమావేశం జరిగింది. ఈ సందర్భంగా కీలక బిల్లు ఆమోదం పొందింది. ప్రస్తుత పార్లమెంటు వర్షాకాల సమావేశాల్లో ఆర్డినెన్స్‌ను చట్టంగా మార్చే బిల్లును ప్రవేశపెట్టవచ్చు. అధికారుల బదిలీలు, పోస్టింగ్‌లతో సహా సేవా వ్యవహారాల్లో ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి కార్యనిర్వాహక అధికారాలను కల్పించిన సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను రద్దు చేయాలని మే 19న కేంద్రం జారీ చేసిన ఆర్డినెన్స్ కోరింది.

Ad1

ప్రతిపాదిత బిల్లు ఆర్డినెన్స్‌ను భర్తీ చేస్తుంది. సేవా విషయాలపై ఢిల్లీ ప్రభుత్వ నిర్ణయంతో విభేదించడానికి లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ VK సక్సేనా అధికారాన్ని సుస్థిరం చేస్తుంది. పునఃపరిశీలన కోసం ఫైళ్లను తిరిగి పంపుతుంది. ఢిల్లీ, అండమాన్ నికోబార్, లక్షద్వీప్, డామన్ డయ్యూ, దాద్రా అండ్ నగర్ హవేలీ (సివిల్) సర్వీసెస్ (DANICS) కేడర్‌కు చెందిన గ్రూప్-ఎ అధికారుల బదిలీ, క్రమశిక్షణా చర్యల కోసం నేషనల్ క్యాపిటల్ సివిల్ సర్వీస్ అథారిటీని ఏర్పాటు చేయాలని ఆర్డినెన్స్ కోరింది.

జూలై 20న, కేంద్రం ఆర్డినెన్స్‌ను సవాల్ చేస్తూ ఢిల్లీ ప్రభుత్వం దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌ను ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనానికి సుప్రీంకోర్టు రిఫర్ చేసింది . సేవలపై నియంత్రణను తొలగించేందుకు చట్టం చేయడం ద్వారా ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి "పాలన యొక్క రాజ్యాంగ సూత్రాలను పార్లమెంటు రద్దు చేయగలదా" అని రాజ్యాంగ ధర్మాసనం పరిశీలిస్తుందని అత్యున్నత న్యాయస్థానం పేర్కొంది.

Ad2

ఆర్డినెన్స్ అంటే ఏమిటి?

సుప్రీంకోర్టు ఎలాంటి నిర్ణయాన్ని అయినా వెనక్కి తీసుకునేలా కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆర్డినెన్స్ తీసుకురావచ్చు. ఈ ఆర్డినెన్స్‌లను రాష్ట్రపతి జారీ చేస్తారు. పార్లమెంటు సమావేశాలు జరగనప్పుడు, అవసరమైతే.. దాని చట్టం చేయబడుతుంది. పార్లమెంటు సమావేశాలు జరుగుతున్నప్పుడు ఆర్డినెన్స్ తీసుకురాలేము. భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 123లో ఆర్డినెన్స్ ప్రస్తావించబడింది. కేంద్ర మంత్రివర్గం సలహా మేరకు ఆర్డినెన్స్‌లు జారీ చేసే అధికారం రాష్ట్రపతికి ఉంది. ఈ ఆర్డినెన్స్‌లు పార్లమెంటు ఆమోదించిన చట్టాల వలె శక్తివంతమైనవి. కాకపోతే.. ఆర్డినెన్స్‌ను పార్లమెంటు ఆమోదించిన ఆరు నెలల్లోగా ఆమోదించాలి. ఆర్డినెన్స్ ద్వారా చేసిన చట్టాన్ని ఎప్పుడైనా ఉపసంహరించుకోవచ్చు. ఆర్డినెన్స్ ద్వారా.. ప్రజల ప్రాథమిక హక్కులను హరించివేసే అటువంటి చట్టాన్ని ప్రభుత్వం రూపొందించదు. కేంద్రం మాదిరిగానే రాష్ట్రాల్లోనూ గవర్నర్ ఆదేశాల మేరకు ఆర్డినెన్స్ జారీ చేయవచ్చు.

సుప్రీం కోర్టు ఆదేశం ఏమిటి?

Ad3

ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు సభ్యుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం ఇటీవల తన తీర్పును వెలువరిస్తూ.. ఢిల్లీలో భూమి, పోలీసు, శాంతిభద్రతలు మినహా మిగిలిన అన్ని పరిపాలనాపరమైన నిర్ణయాలను తీసుకునే స్వేచ్ఛ ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి ఉంటుందని పేర్కొంది. అధికారులు , ఉద్యోగుల బదిలీ-పోస్టింగ్ కూడా చేయగలరు. ఈ మూడు అంశాలు మినహా ఢిల్లీ ప్రభుత్వ నిర్ణయాలను లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ ఆమోదించాల్సి ఉంటుంది. ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని రాజ్యాంగ ధర్మాసనం ఈ అంశంపై ఏకగ్రీవ తీర్పును వెలువరించింది. సుప్రీం కోర్టు మే 11 తీర్పుకు ముందు.. ఢిల్లీ ప్రభుత్వ అధికారులందరి బదిలీలు, పోస్టింగ్‌లు లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ ఎగ్జిక్యూటివ్ నియంత్రణలో ఉన్నాయి.

అప్పుడు కేంద్ర ప్రభుత్వం ఏం చేసింది?

ఢిల్లీలో అధికారుల బదిలీ-పోస్టింగ్ కేసులో సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పు కేజ్రీవాల్ ప్రభుత్వానికి అనుకూలంగా ఉంది. అటువంటి పరిస్థితిలో చట్టాన్ని సవరించడం లేదా కొత్త చట్టం చేయడం ద్వారా మాత్రమే దానిని తిప్పికొట్టడం సాధ్యమైంది. ఆ సమయంలో పార్లమెంట్ పనిచేయకపోవడంతో కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆర్డినెన్స్ తీసుకొచ్చి ఈ చట్టాన్ని రద్దు చేసింది. ఇప్పుడు పార్లమెంటు ఉభయ సభల్లో ఈ ఆర్డినెన్స్‌ను ఆరు నెలల్లోగా ఆమోదించాల్సి ఉంది.

Ad4