
మన శరీరంలోని ముఖ్య అవయవాలను ఆరోగ్యంగా ఉంచడంలో హార్మోన్ల పాత్ర కీలకం. హార్మోన్ల స్థాయిల్లో హెచ్చుతగ్గులు సహజమే అయినప్పటికీ, తీవ్ర హెచ్చుతగ్గులు ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తాయి. హార్మోన్ల అసమతుల్యత అన్ని జీవక్రియలపై ప్రభావం చూపుతుంది. మనం రోజూ తినే కొన్ని ఆహారాలు హార్మోన్ల సమతూకంపై ప్రభావం చూపుతాయి. హార్మోన్ల సమతూకం దెబ్బతీసే ఆహారాల గురించి తెలుసుకుందాం-
1. సోయాబీన్ ఆయిల్, ప్రాసెస్ చేసిన సోయాబీన్ ఉత్పత్తులు-
సోయాబీన్ శాఖాహారులకు ప్రోటీన్ ప్రధాన వనరు. కానీ సోయాబీన్లో ఫైటోఈస్ట్రోజెన్ అనే సమ్మేళనం ఉంటుంది, ఇది ఈస్ట్రోజెన్ లాగా పనిచేస్తుంది. కాబట్టి సోయాబీన్ ఆయిల్, ప్రాసెస్ చేసిన సోయాబీన్ ఉత్పత్తులను ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల ఈస్ట్రోజెన్ , ఇతర హార్మోన్ల సమతూకం దెబ్బతింటుంది.
2. అధిక ఫ్రక్టోజ్ ఉన్న ఆహారాలు, కృత్రిమ తీపి పదార్థాలు-
ఫ్రక్టోజ్ ఉన్న శీతల పానీయాలు, ప్యాక్ చేసిన స్నాక్స్, కృత్రిమ తీపి పదార్థాలు ఇన్సులిన్ నిరోధకతను పెంచుతాయి, ఇది గ్లూకోజ్ నియంత్రణ, ఇతర హార్మోన్ల సమతూకంపై ప్రభావం చూపుతుంది. కృత్రిమ తీపి పదార్థాలు పేగులోని మైక్రోబయోమ్ను ప్రభావితం చేస్తాయి, దీనివల్ల హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడుతుంది.
3. ఆల్కహాల్
అధికంగా ఆల్కహాల్ తీసుకోవడం వల్ల కాలేయం దెబ్బతింటుంది. దీనివల్ల జీవక్రియను నియంత్రించే హార్మోన్లు దెబ్బతింటాయి. ఈస్ట్రోజెన్, ప్రొజెస్టెరాన్ వంటి లైంగిక హార్మోన్ల సమతూకం కూడా దెబ్బతింటుంది. ఒత్తిడి హార్మోన్ అయిన కార్టిసాల్ స్థాయిలు పెరుగుతాయి.
4. ఎర్ర మాంసం
ఎర్ర మాంసంలో, ముఖ్యంగా మాంసం కాలేయంలో అధిక మొత్తంలో విటమిన్ ఎ ఉంటుంది, ఇది థైరాయిడ్ హార్మోన్ పనితీరుకు ఆటంకం కలిగిస్తుంది. దీనివల్ల హార్మోన్ల సమతూకం దెబ్బతింటుంది.
హార్మోన్ల అసమతుల్యతను ఎలా గుర్తించాలి?
1. ఆందోళన, నిద్రలేమి: అధిక వ్యాయామం, తక్కువ కొవ్వు లేదా తక్కువ కార్బోహైడ్రేట్ ఆహారం వల్ల కలిగే ఒత్తిడి ఈస్ట్రోజెన్ హార్మోన్ స్థాయిలను ప్రభావితం చేస్తుంది. దీనివల్ల ఆందోళన, నిద్రలేమి వంటి సమస్యలు వస్తాయి.
2. మూత్రాశయ ఇన్ఫెక్షన్: అధిక చక్కెర, సంతృప్త కొవ్వులు తీసుకోవడం, విటమిన్ ఎ, సి, బి6 లేదా జింక్ లోపం వల్ల ప్రొజెస్టెరాన్ స్థాయిలు తగ్గుతాయి. దీనివల్ల యోని పొడిబారడం, మూత్రాశయ ఇన్ఫెక్షన్, కీళ్ల నొప్పులు, బరువు పెరగడం వంటి సమస్యలు వస్తాయి.
3. తొందరగా పీరియడ్స్ రావడం: గాలిలోని విష పదార్థాల వల్ల కలిగే పర్యావరణ ఈస్ట్రోజెన్ శరీరంలో హార్మోన్ల అసమతుల్యతకు దారితీస్తుంది. దీనివల్ల 8-9 సంవత్సరాల వయస్సులోనే పీరియడ్స్ రావడం ప్రారంభమవుతుంది.
4. బరువు తగ్గడం లేదా పెరగడం: థైరాయిడ్ హార్మోన్ శరీరం ఎంత శక్తిని ఉపయోగిస్తుందో నియంత్రిస్తుంది. దీని స్థాయిలు తగ్గితే బరువు పెరగడం, డిప్రెషన్, జుట్టు రాలడం, నీరసం, మలబద్ధకం, పొడి చర్మం, చలి భరించలేకపోవడం వంటి సమస్యలు వస్తాయి. హార్మోన్ స్థాయిలు పెరిగితే బరువు తగ్గడం, అధిక జీవక్రియ వల్ల శక్తి విడుదల, శరీరం వేడిగా ఉండటం, విరేచనాలు వంటి సమస్యలు వస్తాయి. కార్టిసాల్ స్థాయిల అసమతుల్యత వల్ల కూడా బరువు పెరుగుతుంది.