ప్రయాగరాజ్ కుంభమేళా 2025 కోసం ఏర్పాట్లు ఎలా సాగుతున్నాయంటే..: సీఎం యోగి, కేంద్ర మంత్రి షెకావత్ సమీక్ష

ఉత్తర ప్రదేశ్ లో చేపడుతున్న పర్యాటకాభివృద్ది పనులపై సీఎం యోగి ఆదిత్యనాథ్, కేంద్ర పర్యాటక, సాంస్కృతిక శాఖ మంత్రి గజేంద్ర సింగ్ షెకావత్  సమీక్ష చేపట్టారు. రాష్ట్ర రాజధాని లక్నోలో పర్యాటక శాఖతో పాటు ఇతక ఉన్నతాధికారులతో  ప్రయాగరాజ్ మహా కుంభమేళా, అయోధ్య ధామ్, నైమిశారణ్య ధామ్ లకు సంబంధించిన ప్రస్తుతం కొనసాగుతున్న వాటితో పాటు ప్రతిపాదిత పర్యాటక అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుల సమీక్ష నిర్వహించారు. ఈ సమావేశంలో రాష్ట్ర ప్రధాన కార్యదర్శి, వివిధ శాఖల అదనపు ప్రధాన కార్యదర్శులు,ప్రిన్సిపల్ కార్యదర్శులు పాల్గొన్నారు. వారు తమ తమ శాఖలలోని ప్రాజెక్టుల పురోగతి నివేదికలను సమర్పించారు.  

12 ఏళ్ల తర్వాత జరగనున్న ప్రయాగరాజ్ మహా కుంభమేళా, గతంలో జరిగిన అన్ని కుంభమేళాల కంటే మరింత దివ్యంగా, గొప్పగా ఉంటుందని ముఖ్యమంత్రి యోగి నొక్కి చెప్పారు. ఈ సాంస్కృతిక వారసత్వ వేడుక ప్రపంచానికి సనాతన భారతీయ సంస్కృతి యొక్క గొప్ప సంప్రదాయాలను, దాని వైవిధ్యమైన సామాజిక వస్త్రధారణను, ప్రజల లోతైన విశ్వాసాన్ని ప్రదర్శిస్తుందన్నారు.

ఈ కుంభమేళా చాలా స్పెషల్ ... ఎందుకో తెలుసా? 

2019 కుంభమేళాలో 5,721 సంస్థలు సహకరించగా, రానున్న కుంభమేళాలో దాదాపు 10,000 సంస్థలు చురుగ్గా పాల్గొంటున్నాయని ముఖ్యమంత్రి హైలైట్ చేశారు. 4,000 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉన్న 25 సెక్టార్లుగా విభజించబడిన మహా కుంభమేళా ప్రాంతంలో భక్తుల సౌలభ్యం కోసం సమగ్ర ఏర్పాట్లు చేస్తున్నామన్నారు. ఈ ఏర్పాట్లలో 12 కి.మీ. పొడవైన ఘాట్‌లు, 1,850 హెక్టార్లలో పార్కింగ్ సౌకర్యాలు, 450 కి.మీ. చెక్కిన ప్లేట్లు, 30 పాంటూన్ వంతెనలు, 67,000 వీధి దీపాలు, 1,50,000 మరుగుదొడ్లు, 1,50,000 టెంట్లు, 25,000 కంటే ఎక్కువ ప్రజా వసతి గృహాలు ఉన్నాయన్నారు. అదనంగా పౌష్ పూర్ణిమ, మకర సంక్రాంతి, మౌని అమావాస్య, బసంత్ పంచమి, మాఘ పూర్ణిమ, మహాశివరాత్రి వంటి కీలకమైన స్నాన పండుగల సమయంలో భద్రత, సౌకర్యాల కోసం ప్రత్యేక కార్యాచరణ ప్రణాళికను రూపొందించినట్లు యోగి తెలిపారు.

హనుమాన్ మందిర్ కారిడార్, అక్షయవట్ పాతాళపురి, సరస్వతీ కూప్, భరద్వాజ ఆశ్రమం, ద్వాదశ మాధవ్ ఆలయం, శివాలయ పార్క్, దశాశ్వమేధ, నాగ్వాసుకి ఆలయాలు వంటి వివిధ పవిత్ర స్థలాలలో జరుగుతున్న పర్యాటక అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుల గురించి కేంద్ర మంత్రికి ముఖ్యమంత్రి వివరించారు. ఈ ప్రాజెక్టులన్నీ నవంబర్ 30 నాటికి పూర్తి చేయాలని అధికారులను సీఎం ఆదేశించారు.

మహా కుంభమేళాలో ప్రతి భక్తుడికి గంగానది స్వచ్ఛమైన నీటిలో స్నానం చేసే అవకాశం కల్పించడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కట్టుబడి ఉందని ముఖ్యమంత్రి ధృవీకరించారు. నది స్వచ్ఛతను కాపాడుకోవడానికి నదిలోకి వ్యర్థాలు చేరకుండా జాగ్రత్త పడుతున్నట్లు యోగి స్పష్టం చేసారు. .

కుంభమేళా కోసం జరుగుతున్న ఏర్పాట్లివే :

ప్రయాగరాజ్ మహాకుంభం కోసం కార్యాచరణ ప్రణాళిక సమీక్ష సందర్భంగా ముఖ్యమంత్రి నాయకత్వంలో తీసుకున్న సమగ్ర విధానాన్ని కేంద్ర మంత్రి ప్రశంసించారు. ప్రపంచ స్థాయి కార్యక్రమం యొక్క గొప్పతనానికి, విజయానికి అవసరమైన అన్ని ముఖ్యమైన అంశాలను ఈ ప్రణాళిక కలిగి ఉందని ఆయన పేర్కొన్నారు. పట్టణాభివృద్ధి, నీటిపారుదల, NHAI, పర్యాటకం, సంస్కృతి వంటి వివిధ శాఖల ప్రాజెక్టుల పురోగతిని అంచనా వేసిన తర్వాత, అన్ని పనులు నిర్ణీత సమయంలో పూర్తవుతాయని ఆయన విశ్వాసం వ్యక్తం చేశారు.

మహా కుంభమేళా వంటి భారీ కార్యక్రమంలో, నాలుగు కీలక అంశాలు చాలా ముఖ్యమైనవవి... అవి సమాచారం, పరిశుభ్రత, సంచారం, భద్రత. వాటిని సమగ్రంగా నిర్వహించాలని కేంద్ర మంత్రి స్పష్టం చేసారు. ప్రతి ఒక్కరికీ ఖచ్చితమైన సమాచారం అందించడం, మొత్తం ప్రాంతంలో సమర్థవంతమైన పారిశుధ్య వ్యవస్థను నిర్వహించడం, బలమైన కమ్యూనికేషన్ నెట్‌వర్క్‌ను ఏర్పాటు చేయడం, హాజరైన వారందరి భద్రతకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం మహాకుంభాన్ని విజయవంతమైన కార్యక్రమంగా మార్చడానికి ప్రధాన స్తంభాలు అవుతాయని ఆయన హైలైట్ చేశారు.

విదేశీ పర్యాటకుల కోసం ప్రత్యేక యాప్

మహాకుంభం 2025 ఉత్తరప్రదేశ్‌లో పర్యాటకాన్ని పెంచడానికి ఒక ముఖ్యమైన అవకాశాన్ని అందిస్తుందని కేంద్ర మంత్రి పేర్కొన్నారు. మహా కుంభమేళా సమయంలో విదేశీ పర్యాటకులకు సహాయం చేయడానికి ఒక యాప్‌ను అభివృద్ధి చేయాలని ఆయన సిఫార్సు చేశారు, ఇందులో నిర్దిష్ట ప్రదేశాలు, మేళాలోని వివిధ ప్రాంతాల గురించి సమాచారం అందించడానికి స్కాన్ చేయగల సైనేజ్‌పై బార్‌కోడ్‌లు ఉండాలని కేంద్ర మంత్రి సూచచించారు.

ఈ కుంభమేళా యాప్ పోలీస్ హెల్ప్‌లైన్ కోసం అనుకూలమైన వన్-టచ్ హెల్ప్ సిస్టమ్‌ను కలిగి ఉండాలని కూడా ఆయన సూచించారు. అంతేకాకుండా దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న అన్ని విమానాశ్రయాలు, రైల్వే స్టేషన్లు, బస్ స్టేషన్లు, ప్రధాన ప్రదేశాల వివరాలు ఈ కుంభమేళా యాప్లో వుండేలా చూడాలి... ఇలా QR కోడ్‌ను ఉపయోగించి సమస్త సమాచారం తెలుసుకునేలా చూడాలని కేంద్ర మంత్రి సూచించారు.   

మహా కుంభమేళాకు హాజరయ్యే సందర్శకులు ప్రయాగరాజ్‌కు మించి ఇతర పర్యాటక ప్రదేశాలను అన్వేషించడానికి ఆసక్తి చూపుతారు.. కాబట్టి మేళా ప్రాంతంనుండి రాష్ట్రంలోని ఇతర ప్రాంతాలకు వెళ్లే ఏర్పాట్లు చేయాలన్నారు. ఇలా కుంభమేళాకు వచ్చేవారికోసం పర్యాటక శాఖ ద్వారా ఒక పర్యటన ప్రణాళికను రూపొందించాలని ఆయన పేర్కొన్నారు.  రాష్ట్రంలో ముఖ్యమైనవి,  తక్కువగా తెలిసిన ప్రదేశాలను గుర్తించడం...ఈ ప్రదేశాలకు పర్యాటకులను ఆకర్షించడానికి చురుగ్గా పనిచేయడంపై దృష్టి పెట్టాలని పర్యాటక శాఖను కేంద్ర మంత్రి షెకావత్ ఆదేశించారు.

భారత ప్రభుత్వ స్వదేశ్ దర్శన్ యోజనలో ఉత్తరప్రదేశ్ నుండి కొత్త పర్యాటక ప్రదేశాలను చేర్చడం యొక్క ప్రాముఖ్యతను కేంద్ర పర్యాటక శాఖ మంత్రి నొక్కి చెప్పారు  దీని కోసం వీలైనంత త్వరగా ఒక ప్రతిపాదనను సమర్పించాలని కోరారు.

మహా కుంభమేళా కోసం ఒక్కటైన కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు

మహా కుంభమేళా సందర్భంగా భారతదేశం యొక్క వైవిధ్యమైన సంస్కృతిని ప్రదర్శించడానికి కేంద్ర సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ ఏర్పాట్లు చేస్తోందని కేంద్ర మంత్రి షెకావత్ పేర్కొన్నారు. సమర్థవంతమైన నిర్వహణ కోసం మేళా ప్రాంతంలో ప్రణాళిక చేయబడిన వివిధ సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను కేంద్ర పర్యాటక మంత్రిత్వ శాఖ, ఉత్తరప్రదేశ్ పర్యాటక శాఖల మధ్య సహకారంతో సమన్వయం చేసుకోవడం ప్రయోజనకరంగా ఉంటుందని ఆయన సూచించారు.. దీన్ని సులభతరం చేయడానికి ఉత్తరప్రదేశ్ సాంస్కృతిక శాఖ, భారత ప్రభుత్వ సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖల మధ్య మెరుగైన సమన్వయాన్ని నిర్ధారించడానికి ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేయాలని ఆయన సూచించారు. అదనంగా కుంభంమేళాలోని అన్ని సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను విస్తృతంగా ప్రచారం చేయాలని ఆయన ఆదేశించారు. భక్తులు, పర్యాటకుల నుండి హాజరు గరిష్టంగా ఉండేలా ఈ కార్యక్రమాల వేదికలు సులభంగా అందుబాటులో ఉండాలని ఆదేశించారు.

నైమిశారణ్యలో పర్యాటక అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుల సమీక్ష సందర్భంగా 88,000 మంది ఋషుల పవిత్ర తపస్థలిగా పిలువబడే ఈ స్థలం యొక్క మొత్తం అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇటీవల శ్రీ నైమిశారణ్య ధామ్ తీర్థ వికాస్ పరిషత్‌ను ఏర్పాటు చేసిందని ముఖ్యమంత్రి తెలిపారు. మన ఋషులు సనాతన జ్ఞానాన్ని నమోదు చేసే ముఖ్యమైన పనిలో నిమగ్నమైన ప్రదేశం ఇదేనని ఆయన పేర్కొన్నారు. ఈ ప్రాంతంలో మతపరమైన పర్యాటక అభివృద్ధికి అన్ని మార్గాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చురుగ్గా ప్రోత్సహిస్తోంది. స్వదేశ్ దర్శన్-2 పథకం కింద నైమిశారణ్యను చేర్చారు. నైమిష్ధామ్ పునరుద్ధరణ ద్వారా దేశం నుండే కాదు ప్రపంచవ్యాప్తంగా పర్యాటకులు, భక్తుల సంఖ్య వేగంగా పెరగడానికి దారితీస్తుందని ముఖ్యమంత్రి విశ్వాసం వ్యక్తం చేశారు.

సనాతన విశ్వాసాన్ని గౌరవించడానికి, వేద జ్ఞానాన్ని ప్రోత్సహించడానికి, సీతాపూర్ జిల్లాలోని పవిత్ర నైమిశారణ్య ధామ్‌లో వీలైనంత త్వరగా వేద విజ్ఞాన కేంద్రం ఏర్పాటు చేయబడుతుందని... ఈ చొరవ కోసం ఇప్పటికే బడ్జెట్ కేటాయింపులు చేయబడ్డాయని ముఖ్యమంత్రి తెలిపారు. వేదాలు, పురాణాలలో ఉన్న జ్ఞానాన్ని సామాన్యులకు అందుబాటులోకి తీసుకురావడానికి వేద విజ్ఞాన అధ్యయన కేంద్రం ఉపయోగపడుతుందన్నారు.

నీమ్‌సార్‌లో ఉన్న పర్యాటక వసతి గృహాన్ని పబ్లిక్-ప్రైవేట్ పార్టనర్‌షిప్ (PPP) ప్రాతిపదికన నిర్వహించడానికి ఒక ప్రణాళిక రూపొందించబడుతోందని ముఖ్యమంత్రి యోగి తెలిపారు. ఈ చొరవ పర్యాటకులకు సౌలభ్యాన్ని పెంచడంతో పాటు ప్రభుత్వ ఆదాయాన్ని కూడా పెంచుతుంది.

నైమిశారణ్య-మిశ్రిఖ్‌లోని చక్రతీర్థ వద్ద ప్రధాన ప్రవేశ ద్వారాలు, ఇతర యాక్సెస్ పాయింట్‌లను కారిడార్‌లుగా అభివృద్ధి చేస్తున్నట్లు ముఖ్యమంత్రి ప్రకటించారు. మా లలితా దేవి కాంప్లెక్స్ నిర్మాణంలో ఉందని, ప్రవేశ మంటపం, సందర్శకుల సౌకర్య కేంద్రం, ఆరతి కోసం వేదికలు, మిశ్రిఖ్‌లోని మహాదేవ్ ఆలయంతో సహా అన్ని స్థిర ప్రాజెక్ట్ పనులను పర్యాటక శాఖ పర్యవేక్షిస్తోందన్నారు. అలాగే భక్తుల కోసం ఆశ్రమ ప్రాంగణంలో వసతులకు ఏర్పాట్లు చేస్తోందని ఆయన పేర్కొన్నారు. అదనంగా సీతాకుండ్, యాత్రి భవన్, పర్యాటక వసతి గృహాలలో పునరుద్ధరణ పనులు జరుగుతున్నాయి. పర్యాటకులు, భక్తుల సౌలభ్యం కోసం ఒక హెలిప్యాడ్ కూడా నిర్మిస్తున్నారు. అన్ని నిర్మాణ పనులను నిర్ణీత సమయంలో పూర్తి చేయాలని కేంద్ర మంత్రి షెకావత్, ముఖ్యమంత్రి యోగి ఆదిత్యనాథ్ లు అధికారులను ఆదేశించారు.

అయోధ్యధామ్ అభివృద్ధి లక్ష్యంగా రూపొందించిన విజన్ డాక్యుమెంట్ 2047 పురోగతిని కేంద్ర మంత్రి సమీక్షించారు. 'నవ్య అయోధ్య' కోసం చేపడుతున్న చొరవలపై ఆయన సంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు మరియు ప్రాజెక్టులను సకాలంలో అమలు చేయడం యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెప్పారు.