భారతదేశానికి చెందిన మంగళయాన్ వీడ్కోలు పలికింది. అందులో ఉన్న ఇంధనం, బ్యాటరీ కూడా అయిపోయాయి. మంగళయాన్ పంపిన 6 నెలలు 8 సంవత్సరాలు పూర్తయ్యాయి, బ్యాటరీ-ఇంధనం అన్నీ ముగిశాయి, దీంతో ఇస్రోతో కాంటాక్ట్ కూడా కోల్పోయింది.
ఇస్రో కు మంగళయాన్ మిషన్ వీడ్కోలు పలికింది. 8 సంవత్సరాల 8 రోజుల సేవ‌లందించిన మంగళయాన్(మార్స్ ఆర్బిటర్ మిషన్- మామ్) ప్రయాణం ముగిసింది. అద్భుతమైన, విలువైన సమాచారాన్ని అందించిన ఈ స్పేస్ మిషన్ లో ఇంధనం, బ్యాటరీ అయిపోవ‌డంతో.. మిషన్ కు కాలం చెల్లింది. 2013, న‌వంబ‌ర్ 5న ప్రారంభ‌మైన ఈ మిషన్.. సెప్టెంబర్ 24, 2014న అంగారకుడి కక్ష్యకు చేరుకుంది.
ఈ మిషన్‌తో అంగారక గ్రహాన్ని నేరుగా చేరుకున్న ప్రపంచంలోనే తొలిదేశంగా భారత్ అవతరించింది. మంగళయాన్ మిషన్ కోసం రూ.450 కోట్లు వేచించారు. ఇక‌పై భారతదేశం యొక్క మంగళయాన్ నుండి ఎలాంటి సమాచారం రాదు. మిషన్‌ను 6 నెలలు మాత్రమే పంపారు, కానీ అది వరుసగా ఎనిమిది సంవత్సరాలు పనిచేసింది.
మంగళయాన్‌లో ఇంధనం మిగలలేదని ఇస్రో వార్తా సంస్థ పీటీఐకి తెలిపింది. పూర్తిగా ముగిసింది. వ్యోమనౌక బ్యాటరీ కూడా పూర్తిగా ఖాళీ అయింది. మంగళయాన్‌తో మా లింక్ కూడా తెగిపోయింది. అయితే, దేశ అంతరిక్ష సంస్థ తన అధికారిక ట్విట్టర్ హ్యాండిల్‌తో దీని గురించి ఎటువంటి సమాచారాన్ని పంచుకోలేదు.
ఇటీవల అంగారకుడిపై నిరంతర గ్రహణాలు ఏర్పడుతున్నాయని ఇస్రో అధికారి ఒకరు తెలిపారు. సుదీర్ఘమైన గ్రహణం ఏడున్నర గంటల పాటు ఉంటుంద‌నీ, గ్రహణం త‌రువాత అంతరిక్ష నౌక తిరిగి తన ప్ర‌యాణాన్ని ప్రారంభించ‌వ‌చ్చ‌ని అన్నారు. గ్రహణం సమయంలో మంగళయాన్ బ్యాటరీ కేవలం గంట 40 నిమిషాలు మాత్రమే ఉంద‌ని తెలిపారు.
అయితే.. మంగళయాన్ దాని నిర్ణీత వయస్సు కంటే 16 రెట్లు ఎక్కువ కాలం ప‌నిచేసిందని ఇస్రో అధికారులు తెలిపారు. అంగారక గ్రహం గురించి మన అవగాహనను మార్చే డేటాను అందించిందనీ, అత్యంత విలువైన సమాచారాన్ని ఇచ్చింద‌ని అన్నారు. సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ప్రదర్శించగలమని భారత శాస్త్రవేత్తలు మంగళయాన్‌ను విడిచిపెట్టారు. అయితే ఇప్పటి వరకు ఏ దేశ అంతరిక్ష నౌక చేయని గొప్ప పనిని మన మంగళయాన్ చేసిందని ప్ర‌శంసించారు.
మంగళయాన్ అంటే మార్స్ ఆర్బిటర్ మిషన్ (MOM) వద్ద కేవలం ఐదు పేలోడ్‌లు మాత్రమే ఉన్నాయి. వీరి బరువు 15 కిలోలు మాత్రమే. మార్స్ భౌగోళిక, బయటి పొరలు, వాతావరణ ప్రక్రియలు, ఉపరితల ఉష్ణోగ్రత మొదలైనవాటిని పరిశోధించడం వాటి పని. అందులోని ఐదు పేలోడ్‌లకు మార్స్ కలర్ కెమెరా, థర్మల్ ఇన్‌ఫ్రారెడ్ ఇమేజింగ్ స్పెక్ట్రోమీటర్, మార్స్ కోసం మీథేన్ సెన్సార్, మార్స్ ఎక్సోస్ఫిరిక్ న్యూట్రల్ కంపోజిషన్ ఎనలైజర్. ఎనలైజర్), లెమాన్ ఆల్ఫా ఫోటోమీటర్ (LAP) అని పేరు పెట్టారు.
మంగళయాన్ ఎందుకు ప్రత్యేకమైనది?
మంగళయాన్ మిషన్ ఆర్థికంగా తక్కువ ఖ‌ర్చుతో తయారు చేయబడింది. ఏకకాలంలో అంగారక గ్రహాన్ని చేరుకోవడానికి ఐదు వేర్వేరు పేలోడ్‌లను సమీకరించడం. మంగళయాన్ యొక్క మార్స్ కలర్ కెమెరా నుండి తీసిన 1000 కంటే ఎక్కువ ఫోటోల నుండి మార్స్ అట్లాస్ తయారు చేయబడింది.
అప్పుడే 'మంగళయాన్-2' ప్రయోగం
మంగళయాన్-2 గురించి ఇస్రో ఆలోచిస్తోంది. అయితే ,దాని గురించి ఇంకా ఖచ్చితమైన సమాచారం వెల్లడించలేదు. ప్రస్తుతం ఇస్రో దృష్టి మానవ సహిత మిషన్ గగన్‌యాన్‌పై ఉంది. 2016 సంవత్సరంలో ఇస్రో అధికారులు రెండవ మార్స్ మిషన్‌ను ప్రకటించవచ్చని అనౌన్స్‌మెంట్ ఆఫ్ ఆపర్చునిటీ (AO) తో వచ్చారు. అయితే దీనిపై తదుపరి కార్యచరణ ఇంకా మొద‌లు కాలేదు.
దీని తర్వాత ఇస్రో గగన్‌యాన్‌, చంద్రయాన్‌-3, ఆదిత్య ఎల్‌-1 (ఆదిత్య-ఎల్‌1) మిషన్లను ప్ర‌యోగించ‌నున్న‌ట్టు తెలుస్తోంది. భవిష్యత్తులో మంగళయాన్-2 మిషన్ కోసం ప్రణాళికలు రూపొందించబడతాయి. అయితే ప్రస్తుతానికి దాని గురించి ఎలాంటి కార్యచరణ మాత్రం లేదు.