మెదడును తినేసిన అమీబా.. బాలుడు మృతి.. ఏంటీ ఈ అమీబా? పూర్తి వివరాలు ఇవిగో..
Naegleria fowleri: శరీరంలోకి ప్రవేశించిన ఒక అమీబా మెదడు తినేయడంతో కేరళలో 15 ఏండ్ల ఒక బాలుడు ప్రాణాలు కోల్పోయాడు. ఈ అమీబా వెచ్చని సహజ నీటి వనరులలో కనిపిస్తుంది. నాసికాకుహరం ద్వారా శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తుంది, ప్రాణాంతక మెదడు సంక్రమణకు కారణమవుతుందని వైద్య నిపుణులు చెబుతున్నారు.
Kerala boy dies due to brain-eating amoeba: కేరళలోని అలప్పుజ జిల్లాలో 15 ఏళ్ల బాలుడు నైగ్లేరియా ఫౌలేరి లేదా "బ్రెయిన్ ఈటింగ్ అమీబా" వల్ల కలిగే అరుదైన ఇన్ఫెక్షన్ కారణంగా వారం రోజుల పాటు తీవ్రమైన జ్వరం, శరీరంలోని ఇతర అవయవాలు తీవ్రంగా ప్రభావితమై మరణించాడు. అతను తన ఇంటికి సమీపంలో ఉన్న వాగులో స్నానం చేసేవాడు. ఈ సమయంలోనే ఈ రకం అమీబా బాలుని శరీరంలోకి ప్రవేశించి వుంటుందని అనుమానిస్తున్నారు. ఇది ఏదైనా సహజ వాతావరణంలో, ముఖ్యంగా వెచ్చని నీటి ఆవాసాలలో వృద్ధి చెందుతుంది. కానీ ఉప్పునీటి పరిస్థితుల్లో ఇది జీవించలేదు కాబట్టి సముంద్ర జాలాల్లో ఉండదని వైద్య నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు. నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, నైగ్లేరియా ఫౌలెరి ప్రకృతిలో చాలా కాలంగా ఉనికిలో ఉంది, కానీ సంక్రమణ కేసులు చాలా అరుదు. గత డిసెంబర్ లో దక్షిణ కొరియాకు చెందిన 50 ఏళ్ల వ్యక్తి, మార్చిలో ఫ్లోరిడాలో ఓ వ్యక్తి దీని బారినపడ్డారు.
మెదడును తినే అమీబా? ఈ ఇన్ఫెక్షన్ ఏమిటి?
నైగ్లేరియా ఫౌలేరిని సాధారణంగా మెదడు తినే అమీబా అని పిలుస్తారు. ఇది సరస్సులు, వేడి నీటి బుగ్గలు, సరిగా నిర్వహించబడని స్విమ్మింగ్ పూల్స్ వంటి వెచ్చని మంచినీటి వాతావరణంలో కనిపించే ఏక-కణ జీవి. ఇది చాలా చిన్నది, దీనిని సూక్ష్మదర్శినితో మాత్రమే చూడగలరు. నైగ్లేరియా జాతికి చెందిన నాగ్లేరియా ఫౌలెరి మాత్రమే మానవులకు సోకుతుంది. చాలా అరుదుగా ఈ కేసులు, ఈ జీవులు గుర్తించబడుతున్నాయి. అమీబా ముక్కు ద్వారా శరీరంలోకి ప్రవేశించి మెదడుకు చేరుకుంటుంది. ఇది ప్రాధమిక అమెబిక్ మెనింగోఎన్సెఫాలిటిస్ (పిఎఎం) అని పిలువబడే తీవ్రమైన, సాధారణంగా ప్రాణాంతక మెదడు సంక్రమణకు దారితీస్తుంది. అమీబా దాని పరిపక్వత లేదా ట్రోఫోజోయిట్ దశలో బలహీనంగా ఉన్నప్పటికీ, క్రమంగా ఇది అక్కడి పరిస్థితులను తట్టుకునే విధంగా మారుతూ 46 డిగ్రీల కంటే ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఉత్తమంగా పెరుగుతుంది. శీతలీకరణ ద్వారా ట్రోఫోజోసైట్లు వేగంగా చంపబడినప్పటికీ, తిత్తులు తీవ్రమైన చలిని కూడా తట్టుకోగలవు. వెచ్చని నీటి ఉష్ణోగ్రతలు, ముఖ్యంగా వేసవి నెలల్లో, అమీబా పెరుగుదలకు అనుకూలమైన పరిస్థితులను సృష్టిస్తాయి.
ఇది మానవ శరీరంలో ఎలా వ్యాపిస్తుంది?
ఒక వ్యక్తి ఈత కొట్టడానికి, డైవింగ్ చేయడానికి లేదా మతపరమైన ఆచారాల కోసం కలుషితమైన నీటిని ఉపయోగించినప్పుడు ఇది సాధారణంగా నాసికా మార్గం లేదా నోటి ద్వారా సంక్రమిస్తుంది. అమీబా అప్పుడు ఘ్రాణ నాడి ద్వారా మెదడుకు వలస వెళుతుంది, ఇక్కడ ఇది తీవ్రమైన మంట, మెదడు కణజాల విధ్వంసానికి కారణమవుతుంది.
ఇది ఒకరి నుంచి మరొకరికి కూడా వ్యాపిస్తుందా?
నైగ్లేరియా ఫౌలెరి సంక్రమణ వ్యక్తి నుండి వ్యక్తికి వ్యాప్తి చెందదు. అలాగే, ఇతర రూపాల్లో సంక్రమించినప్పుడు ఇది లక్షణాలను ప్రదర్శించదు. సంక్రమణ ప్రధానంగా వెచ్చని మంచినీటి వాతావరణంతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది, ముఖ్యంగా నీటి ఉష్ణోగ్రతలు ఎక్కువగా ఉన్న వేడి వేసవి నెలల్లో... సాధారణంగా జూలై, సెప్టెంబర్ మధ్య వృద్ధి చెందుతాయి.
స్విమ్మర్ ఏ నివారణ చర్యలను పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి?
తగినంత క్లోరినేషన్ లేని వెచ్చని మంచినీటి వనరులను నివారించడం, నీటి సంబంధిత కార్యకలాపాల సమయంలో ముక్కు క్లిప్లను ఉపయోగించడం, నాసికా ప్రక్షాళన కోసం శుభ్రమైన నీటిని ఉపయోగించడం వంటి నివారణ చర్యలు నాగ్లేరియా ఫౌలెరి సంక్రమణ ప్రమాదాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి.
ఎవరికి సోకే ప్రమాదం ఉంది?
మానవ శరీరం సాధారణంగా నాగ్లేరియా ఫౌలెరికి గురవుతుంది, కానీ ఇది చాలా అరుదు. లోపలికి ప్రవేశించిన తర్వాత, అమీబా మెదడుకు ప్రయాణించగలదు, ఇది ప్రాధమిక అమెబిక్ మెనింగోఎన్సెఫాలిటిస్ (పిఎఎం) అని పిలువబడే తీవ్రమైన, సాధారణంగా ప్రాణాంతక సంక్రమణకు కారణమవుతుంది. ఎవరైనా ప్రభావితమైనప్పటికీ, బలహీనమైన రోగనిరోధక వ్యవస్థ, నాసికా లేదా సైనస్ సమస్యల చరిత్ర లేదా వెచ్చని మంచినీటికి గురికావడం వంటి కొన్ని కారకాలు బలహీనతను పెంచుతాయి.
మీకు ఇన్ఫెక్షన్ సోకిందని మీకు ఎలా తెలుస్తుంది?
మెదడులో ఒకసారి, ఇది ప్రాధమిక అమీబిక్ మెనింగోఎన్సెఫాలిటిస్ (పిఎఎం) అని పిలువబడే పరిస్థితికి కారణమవుతుంది. ఇది మంట, మెదడు కణజాలం నాశనం చేయడం ద్వారా మెదడును ప్రభావితం చేస్తుంది. లక్షణాలు సాధారణంగా సంక్రమణ మొదటి వారంలో కనిపిస్తాయి. తీవ్రమైన తలనొప్పి, జ్వరం, వికారం, వాంతులు, గట్టి మెడ, గందరగోళం, మూర్ఛలు, భ్రాంతికి గురికావడం వంటివి ఉంటాయి. సంక్రమణ పెరుగుతున్న కొద్దీ, రోగి కోమాలోకి జారిపోయే అవకాశం ఉంటుంది. అమీబా మెదడు కణజాలాన్ని వేగంగా నాశనం చేసే సామర్థ్యం దీనిని అత్యంత ప్రాణాంతక సంక్రమణగా చేస్తుంది. సత్వర వైద్య జోక్యం చాలా ముఖ్యం, కానీ చికిత్సతో కూడా, మనుగడ రేటు తక్కువగా ఉంటుంది.
బతికే అవకాశాలు..?
మెదడు తినే అమీబా ప్రాణాంతకం, మరణాల రేటు 97 శాతంగా నమోదైంది. దురదృష్టవశాత్తు ఈ సంక్రమణ నుండి జీవించే అవకాశాలు తక్కువగా ఉంటాయి. సంక్రమణ మెదడు కణజాలాన్ని వేగంగా నాశనం చేస్తుంది, ఇది తీవ్రమైన తలనొప్పి, జ్వరం, వికారం, వాంతులు, గట్టి మెడ, మూర్ఛలు, కోమా వంటి మంట-నాడీ లక్షణాలకు దారితీస్తుంది. యాంటీ ఫంగల్ మందులు, సహాయక సంరక్షణతో సహా ఉత్తమ వైద్య జోక్యాలు ఉన్నప్పటికీ, నాగ్లేరియా ఫౌలెరి సంక్రమణ నుండి బయటపడే అవకాశాలు చాలా తక్కువ. ప్రారంభ రోగ నిర్ధారణ, సత్వర చికిత్స ప్రారంభించడం చాలా ముఖ్యం, కానీ అప్పుడు కూడా, రోగ నిరూపణ భయంకరంగా ఉంటుంది.
చికిత్స గురించి ఏమిటి?
యూఎస్ ఆధారిత సెంటర్స్ ఫర్ డిసీజ్ కంట్రోల్ (సీడీసీ) తరచుగా యాంఫోటెరిసిన్ బి, అజిత్రోమైసిన్, ఫ్లూకోనజోల్, రిఫాంపిన్, మిల్టెఫోసిన్, డెక్సామెథాసోన్ సహా మందుల కలయికతో చికిత్సను సిఫార్సు చేస్తుంది. ప్రాణాలతో బయటపడిన రోగులకు చికిత్స చేయడానికి ఈ మందులను ఉపయోగించారు. ఈ మందులలో మిల్టెఫోసిన్ సరికొత్తది. ఇది ప్రయోగశాలలో నాగ్లేరియా ఫౌలెరిని చంపినట్లు చూపించబడింది. ప్రాణాలతో బయటపడిన ముగ్గురికి చికిత్స చేయడానికి ఉపయోగించబడింది.