తాజ్ మహల్‌కు 500 మీటర్ల పరిధిలో అన్ని వాణిజ్య కార్యకలాపాలను తక్షణమే నిలిపివేయాలని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది. ఆగ్రా డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ ఆదేశాలను పాటించేలా చూడాలని ఆదేశించింది.
చారిత్రక కట్టడం తాజ్‌మహల్ కు 500 మీటర్ల పరిధిలో ఎలాంటి వాణిజ్య కార్యకలాపాలు జరగకూడదని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది. ఈ ప్రాంతంలో నిర్వహిస్తున్న అన్ని వ్యాపార సంస్థలు, దుకాణాలను తక్షణమే అక్కడ నుంచి తొలగించాలని పేర్కొంది. ఈ మేరకు కోర్టు ఆదేశాలను పాటించేలా చూడాలని ఆగ్రా డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీని సూచించింది.
17వ శతాబ్దపు తెల్లని పాలరాతి సమాధి తాజ్ మహల్ కి 500 మీటర్ల పరిధిలో ఎలాంటి వాణిజ్య కార్యకలాపాలను నిర్వ‌హించ‌కుండా నిషేధించాల‌ని, ఈ మేరకు అధికారులను ఆదేశించాలని కోరుతూ దాఖలైన పిటిషన్‌ను సుప్రీంకోర్టు అనుమతించింది.
స్మారక చిహ్నం తాజ్‌మహల్‌కు సమీపంలో ఉన్న అన్ని వాణిజ్య కార్యకలాపాలను నిషేధించేలా ఆదేశాలు జారీ చేయడం శ్రేయస్కరమని సీనియర్ న్యాయవాది, అమికస్ క్యూరీ ఏడీఎన్ రావు చేసిన వాదనలను సుప్రీంకోర్టు రికార్డు చేసింది.
మే 2000లో అత్యున్నత న్యాయస్థానం ఇదే విధమైన ఉత్తర్వును జారీ చేసిందని, అయితే.. కాలం గడుస్తున్న దృష్ట్యా .. ఆ ఆదేశాలను మ‌రో సారి ఉద్ఘాటించడం సముచితమని న్యాయవాది ఏడీఎన్ రావు సూచించారు. సీనియర్ న్యాయవాది ఏడీఎన్ రావు వాద‌న‌తో బెంచ్ ఏకీభవించింది.
భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 14 ప్రకారం స్మారక తాజ్ మహల్ యొక్క సరిహద్దు/పరిధీయ గోడ నుండి 500 మీటర్ల లోపల అన్ని వ్యాపార కార్యకలాపాలను తొలగించడానికి ఆగ్రా డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీని ఆదేశించండని న్యాయమూర్తులు సంజయ్ కిషన్ కౌల్, AS ఓకాలతో కూడిన ధర్మాసనం పేర్కొంది. .
500 మీటర్ల వ్యాసార్థం వెలుపల స్థలం కేటాయించిన దుకాణ యజమానుల బృందం చేసిన దరఖాస్తుపై ఈ ఆర్డర్ వచ్చింది. దరఖాస్తుదారు తరపున న్యాయవాది MC ధింగ్రా స్మారక చిహ్నం యొక్క పశ్చిమ ద్వారం సమీపంలో చట్టవిరుద్ధమైన వ్యాపార కార్యకలాపాలు వృద్ధి చెందుతున్నందున మునుపటి కోర్టు ఉత్తర్వులను తీవ్రంగా ఉల్లంఘించారని ఫిర్యాదు చేశారు. కార్యకలాపాలను నిలిపివేయడానికి, సమ్మతి కోసం అధికారులను బాధ్యులను చేయడానికి తగిన ఆదేశాలు జారీ చేయాలని ధింగ్రా బెంచ్‌ను కోరారు.
పర్యావరణవేత్త MC మెహతా 1984లో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం దాఖలు చేసిన తరువాత.. తాజ్ మహల్‌ను రక్షించడానికి ఈ ప్రాంతంలో జరుగుతున్న పరిణామాలను సుప్రీం కోర్టు పర్యవేక్షిస్తోంది. ఈ సమాధిని ప్రపంచ వారసత్వ స్థలంగా యునెస్కో గుర్తించింది.
సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాల మేరకు ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని ఆగ్రా, ఫిరోజాబాద్, మథుర, హత్రాస్, ఇటా జిల్లాలు మరియు రాజస్థాన్‌లోని భరత్‌పూర్ జిల్లాల్లో పర్యావరణ కాలుష్యం నుండి స్మారక చిహ్నాన్ని రక్షించడానికి దాదాపు 10,400 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో తాజ్ ట్రాపీజియం జోన్ (TTZ) గా నిర్ణ‌యించ‌బ‌డింది.
ఈ జోన్ లో వాహనాల రాకపోకలపై కఠినమైన నిబంధనలు, చారిత్రాత్మక సమాధి సమీపంలో కలపను కాల్చడంపై నిషేధం, మొత్తం ప్రాంతంలో మునిసిపల్ ఘన వ్యర్థాలు, వ్యవసాయ వ్యర్థాలను ప‌డవేయ‌రాదు.