భారతీయ భిన్నత్వంలో ఏకత్వానికి నిదర్శనంగా చిష్తీ సూఫీ సంప్రదాయం..
By Asianet News | First Published Jun 1, 2023, 3:29 PM ISTSufi tradition of Chishty: "అల్-ఖల్క్ అయాల్ అల్లాహ్" ఈ సూక్తి మ‌హ‌మ్మ‌ద్ ప్రవక్త ఆశీర్వాద వాక్యం మానవాళి మొత్తం దేవుని కుటుంబం అని మనకు బోధిస్తుంది. అజ్మీర్ దర్గా షరీఫ్, మానవ కుటుంబం ఒకరినొకరు కలుసుకుని పలకరించుకోవడానికి, ఒకరి అంతః తృప్తి కోసం, శాంతి కోసం కలిసి ప్రార్థించడానికి పవిత్ర ప్రదేశం.. అందరి పట్ల ప్రేమ, ఎవరి పట్ల ద్వేషం లేకుండా ఉండ‌టం" అనే ఈ వాక్యానికి ప్రతిరూపంగా నిలుస్తోంది.
Khwaja Moinuddin Chishty: రాజస్థాన్ నడిబొడ్డున ఉన్న దర్గా అజ్మీర్ షరీఫ్ పుణ్యక్షేత్రం 11వ శతాబ్దానికి చెందిన సూఫీ సాధువు హజ్రత్ ఖవాజా మొయినుద్దీన్ చిష్తీ గరీబ్ నవాజ్ ఉదాత్తమైన బోధనలను లక్షలాది మంది ప్రజలు అనుసరిస్తున్నారు. గత 800 సంవత్సరాల నుండి ప్రతిరోజూ ఈ పవిత్ర మార్గంలో నడుస్తున్నారు. ఆయన సందేశం బేషరతుగా అందరి పట్ల ప్రేమ.. భిన్నత్వంలో ఏకత్వం.. ఈ మతం మన ఆశీర్వదించబడిన అంశాల్లో ఒకటిగా భారతదేశ గొప్ప ఆధ్యాత్మిక బలాలలో ఒకటిగా నిలుస్తోంది. అలాగే, భారతీయ భిన్నత్వంలో ఏకత్వానికి నిదర్శనంగా చిష్తీ సూఫీ సంప్రదాయం గుర్తింపుగానూ కొన‌సాగుతోంది. భారతదేశపు ఆధ్యాత్మిక సాంస్కృతిక-మతపరమైన భూభాగ గొప్ప వస్త్రధారణ విభిన్న దారాలతో అల్లబడింది. భారతీయ ముస్లింల చరిత్రలో నడిచే ఒక ముఖ్యమైన తంతు సూఫీయిజం. ఇస్లాం మార్మిక-అంతర్గత-కేంద్రీకృత కోణమైన సూఫీయిజం భారతీయ ముస్లింలపై చెరగని ముద్ర వేయడమే కాకుండా భిన్నత్వంలో ఏకత్వాన్ని పెంపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది.
సూఫీయిజం వాస్తవానికి ఇస్లామిక్ ఆధ్యాత్మికతలో ఒక ముఖ్యమైన అంశం. భార‌త్ సహా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ముస్లిం సమాజాలపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపింది. ఇక్కడ ముస్లిం జనాభా భారతదేశం అంతటా సూఫీ సాధువుల ఉదాత్త బోధనల ద్వారా బాగా ప్రభావితం కావ‌డంతో పాటు ఇదే దారిలో ముందుకు సాగుతోంది. ఎందుకంటే ప్రాంతీయ భారతీయ ముస్లిం జనాభా వైవిధ్యంగా ఉంటుంది.. ఆధ్యాత్మిక అభ్యాసాలు కాశ్మీర్ నుండి కన్యాకుమారి వరకు- గుజరాత్ నుండి పశ్చిమ బెంగాల్ వరకు వ్యక్తులు- సమాజాల మధ్య మారుతూ ఉంటాయి. సూఫీయిజం, ముఖ్యంగా చిష్తీ సూఫీల ప్రభావం భారతదేశంలోని ముస్లిం జనాభాలో దాదాపు 80 శాతం మందిపై ఉంది. వారి వారసత్వ ప్రాముఖ్యతను, భారతీయ ముస్లింలు దాని గురించి ఎందుకు గర్వపడాలో అనేవి చాలా విష‌యాలే ఉన్నాయి. సూఫీయిజం ఇస్లాం మార్మిక-అంతర్గత-కేంద్రీకృత కోణానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది, ఆధ్యాత్మిక అభివృద్ధి, దేవుని పట్ల ప్రేమ, దైవం లోతైన వ్యక్తిగత అనుభవాన్ని అన్వేషించడం. సూఫీ బోధనలు వాస్తవానికి శాంతి, సామరస్యం, సహనం-సమ్మిళితత్వం వంటి విలువలను ప్రోత్సహిస్తాయి, ఇవి భిన్నత్వంలో ఏకత్వాన్ని కొన‌సాగిస్తాయి.
Latest Videos
undefined
భారతీయ అంశాల్లో సూఫీయిజం గొప్ప చరిత్రను కలిగి ఉంది. ఆధ్యాత్మిక సంప్రదాయాలను-దేశ సాంస్కృతిక నిర్మాణాన్ని రూపొందించడంలో గణనీయమైన పాత్ర పోషించింది. అనేక సూఫీలు (తారీఖాలు) చారిత్రాత్మకంగా స్థానిక సంస్కృతులు-సమాజాలకు దోహదం చేస్తూ ఆధ్యాత్మిక అభ్యాసాలు-విశ్వాస దృక్పథాల మార్మిక కోణాల అభివృద్ధిలో కీలక పాత్ర పోషించారు. అజ్మీర్ షరీఫ్ కు చెందిన హజ్రత్ ఖ్వాజా మొయినుద్దీన్ చిష్తీ, ఢిల్లీకి చెందిన హజ్రత్ నిజాముద్దీన్ ఔలియా వంటి ప్రముఖ సూఫీ సాధువులను ప్రేమ, సామరస్యం, ఏకత్వం, భిన్నత్వం అనే సందేశానికి వివిధ మతాల ప్రజలు ఆరాధిస్తారు. భారతదేశం అంతటా సూఫీ పుణ్యక్షేత్రాలు ఆధ్యాత్మిక అభ్యాసం-సాంస్కృతిక మార్పిడికి ముఖ్యమైన కేంద్రాలుగా కొనసాగుతున్నాయి. భారతీయ ముస్లింలు, ఏదైనా మత లేదా సాంస్కృతిక నేపథ్యం ఉన్న ప్రజల మాదిరిగానే, కళ, సాహిత్యం, సైన్స్-సామాజిక అభివృద్ధి వంటి వివిధ రంగాలకు వారి సహకారంతో పాటు జాతి నిర్మాణ కార్యక్రమాలు-విజయాలతో సహా గర్వించదగిన వైవిధ్యమైన వారసత్వాన్ని కలిగి ఉన్నారు. భారతీయ ముస్లిం సమాజంలోని వైవిధ్యాన్ని అభినందించడం-వాటిని అనుస‌రిస్తూ కార్యక్రమాలు జ‌రుపుకోవ‌డం, విస్తృత సాధారణీకరణలను నివారించేటప్పుడు వ్యక్తులు-సమూహాల సహకారాలను గుర్తించడం చాలా అవసరం.
భారతీయ ముస్లిం సంస్కృతిపై సూఫీయిజం ప్రభావం చాలా ఉందంటే అతిశయోక్తి కాదు. చరిత్ర అంతటా, సూఫీ సాధువులు, వారి మార్మిక బోధనలు దేశ మత-సాంస్కృతిక నిర్మాణంపై చెరగని ప్రభావాన్ని చూపాయి. సూఫీ కవిత్వం, పవిత్ర సంగీతం-ధ్యానం భారతీయ ముస్లిం సంప్రదాయాలలో అంతర్భాగాలుగా మారాయి. భక్తి వ్యక్తీకరణలుగా-ఆధ్యాత్మిక అభ్యున్నతికి వాహనాలుగా పనిచేస్తాయి. సూఫీయిజ ముఖ్యమైన అంశాలలో ఒకటి మత-సాంస్కృతిక సరిహద్దులను అధిగమించగల సామర్థ్యం, భిన్నత్వంలో ఏకత్వాన్ని పెంపొందించడం. అజ్మీర్ దర్గా షరీఫ్ లోని ఖ్వాజా మొయినుద్దీన్ చిష్తీ, ఢిల్లీకి చెందిన హజ్రత్ నిజాముద్దీన్ ఔలియా వంటి సూఫీ సాధువులు ఈ సమ్మిళిత స్ఫూర్తికి నిదర్శనం. వారి దర్గాలు (సూఫీ పుణ్యక్షేత్రాలు) వివిధ మతాలకు చెందిన భక్తులను ఆకర్షించే పవిత్ర స్థలాలుగా మారాయి. మత సామరస్యాన్ని-పరస్పర గౌరవాన్ని పెంపొందిస్తాయి. ఈ చిష్తీ సూఫీ గురువులు ప్రచారం చేసిన షరతులు లేని ప్రేమ, కరుణ, ఐక్యత సందేశం భారతదేశ సామాజిక నిర్మాణాన్ని బలోపేతం చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది.
ఖ్వాజా మొయినుద్దీన్ చిష్తీ గరీబ్ నవాజ్ ఇలా అన్నారు.. "అతను నిజంగా నిజమైన భక్తుడు, దేవుని ప్రేమతో ఆశీర్వదించబడ్డాడు. అలాగే, సూర్యుడి వంటి అనుగ్రహం, అంటే, అతని అనురాగం సూర్యరశ్మి వలె అందరికీ విచక్షణారహితంగా విస్తరించవచ్చు. నదిలాంటి ఔదార్యానికి, అంటే ఆయన దాతృత్వానికి హద్దులు ఉండవు, దేవుని దగ్గరికి వచ్చే అన్ని ప్రాణులకు సమానంగా ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది. భూమిలాంటి ఆతిథ్యం, అంటే ఆయన ప్రేమపూర్వక కౌగిలింత భూమిలాంటి వారందరికీ అందుబాటులో ఉంటుందనే మూడు విష‌యాల‌ను వివ‌రించి ప్రొత్స‌హించింది. ముఖ్యంగా చిస్తీ సూఫీలు భారతీయ ముస్లింలపై చెరగని ముద్ర వేశారు. వారి బోధనలు ప్రేమ, వినయం-మానవ సేవను నొక్కిచెప్పాయి. వారు బోధించిన వాటిని ఆచరించారు. సామాజిక-సాంస్కృతిక అడ్డంకులను అధిగమించి నేటికీ భారతదేశం అంతటా చిష్తీ సూఫీ పుణ్యక్షేత్రాలను సందర్శించే లక్షలాది మంది సాధకులకు స్వచ్ఛమైన శాకాహార లంగర్ భోజనాన్ని వడ్డించారు. వారి బోధనలు-వారు అందించిన ఆధ్యాత్మిక అభ్యాసాలు వారి నేపథ్యాలతో సంబంధం లేకుండా వారి అనుచరులలో ఐక్యతా భావాన్ని సృష్టించాయి. భారతదేశం అంతటా భిన్నత్వంలో ఏకత్వానికి చిష్తీ సూఫీ గురువులు బలమైన పునాది వేశారు.. ఇక్కడ వివిధ మతాలు-కులాలకు చెందిన ప్రజలు ఆధ్యాత్మికత పేరుతో ఏకమయ్యారు.
భారతీయ ముస్లింలపై చిష్తీ సూఫీయిజం ప్రభావం ఆధ్యాత్మిక పరిధిని దాటి విస్తరించింది. ఇది వివిధ కళాత్మక-సాంస్కృతిక రూపాలను లోతుగా ప్రభావితం చేసింది, ఇస్లామిక్ మరియు భారతీయ సంప్రదాయాల ప్రత్యేక సమ్మేళనాన్ని సృష్టించింది. భారతదేశంలోని సూఫీ పుణ్యక్షేత్రాలలో రోజువారీ ధ్యాన అభ్యాసాలలో భాగంగా కథల కథనంతో ఖవ్వాలీ ఆధ్యాత్మిక గీతాలు-ఆధ్యాత్మిక పాట‌లు వంటి సూఫీ సంగీతం, ఆధ్యాత్మిక కథలతో సమాజాన్ని పంచుకోవడం, తీర్చిదిద్దడం అనే మౌఖిక సంప్రదాయాలుగా లోతుగా సమకాలీకరించబడ్డాయి. ఇది సాధకులను, శ్రోతలను తన భక్తి ఉత్సాహం-శ్రావ్యమైన గొప్పతనంతో ఆకర్షిస్తుంది. సూఫీ సాధువుల కవిత్వం ప్రధానంగా హింద్వి, పర్షియన్, బ్రిజ్ భాషా, అవధి, బంగ్లా, మరాఠీ, ఖాదీ బోలి, ఉర్దూ-పంజాబీ వంటి భాషలలో వ్యక్తీకరించబడింది. ఇది హిందూ మతం-ఇస్లాం మతంలో విశ్వాసం, సంస్కృతి-భక్తి మధ్య సారూప్యతలను ప్రేరేపించే సంగీత ప్రక్రియగా కూడా ఉద్భవిస్తుంది. సూఫీ, భక్తి కలయిక ఫలితం బౌల్-ఫకీరి పాటల ద్వారా బెంగాల్ సంగీతంపై తన ముద్ర వేసింది, అలాగే కీర్తన (బెంగాల్ వైష్ణవులు అభ్యసించే భక్తి సంగీతం-ధ్యానం) తరతరాల సంగీతకారులను ప్రభావితం చేసింది, ఇది వాస్తవానికి భారతీయ సాహిత్యంలో అంతర్భాగంగా మారింది, మత సరిహద్దులను దాటి, వివిధ నేపథ్యాల ప్రజల హృదయాలను తాకింది.
చిష్తీ సూఫీ ఆర్డర్ వ్యక్తిగత ఆధ్యాత్మిక అభివృద్ధిపై దృష్టి పెట్టడమే కాకుండా సామాజిక సంక్షేమం-మానవాళికి సేవ చేయడంపై గణనీయమైన దృష్టి సారించింది. సూఫీ గురువులు, వారి అనుచరులు ఆసుపత్రులు, అనాథాశ్రమాలు, విద్యాకేంద్రాలు వంటి సంస్థలను స్థాపించి ధార్మిక కార్యక్రమాల్లో చురుగ్గా పాల్గొంటున్నారు. ఇతరుల బాధలను తగ్గించడానికి, సామాజిక న్యాయాన్ని ప్రోత్సహించడానికి వారి నిబద్ధత భారతదేశం అంతటా సమాజాల శ్రేయస్సుకు దోహదం చేసింది. మత ధృవీకరణ-తీవ్రవాదంతో గుర్తించబడిన యుగంలో, సూఫీయిజం బేషరతుగా ప్రేమ, శాంతి-సామరస్య సందేశాన్ని ప్రోత్సహిస్తూ ఒక ప్రతిశక్తిగా పనిచేస్తుంది. సూఫీ గురువుల బోధనలు హింస-అసహనాన్ని తిరస్కరిస్తాయి, సంయమనం-ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానోదయ మార్గాన్ని కోరుకునేవారికి ప్రత్యామ్నాయ కథనాన్ని అందిస్తాయి. భారతదేశంలో చిష్తీ సూఫీ వారసత్వం దేశ బహుళత్వ విలువలను పరిరక్షించడంలో, పరస్పర గౌరవం-సహజీవన వాతావరణాన్ని పెంపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది. సూఫీయిజం సమ్మిళిత-సహన స్వభావం వివిధ మత నేపథ్యాల ప్రజల మధ్య మతాంతర సంభాషణ-అవగాహనను సులభతరం చేసింది. సూఫీ సాధువుల దర్గాలు వివిధ మతాలకు చెందిన వ్యక్తులు ఓదార్పు పొందడానికి, ఆధ్యాత్మిక చింతనలో పాల్గొనడానికి, భాగస్వామ్య ఆచారాలలో పాల్గొనడానికి ప్రదేశాలుగా మారాయి. ఈ పరస్పర చర్యలు పరస్పర గౌరవం-ప్రశంస ప్రభావాన్ని పెంపొందిస్తాయి. అడ్డంకులను తొల‌గించి.. విభిన్న సమాజాల మధ్య సామరస్యాన్ని ప్రోత్సహిస్తాయి.
భారతీయ ముస్లింలు తమ సూఫీ వారసత్వం పట్ల ఎంతో గర్వపడాలి. సూఫీయిజం ఒక ఏకీకృత శక్తిగా ఉంది, విభిన్న వర్గాల మధ్య అనుబంధం-స్నేహ భావాన్ని పెంపొందిస్తుంది. విభిన్న మతాలకు చెందిన ప్రజలు సహజీవనం చేసి అభివృద్ధి చెందుతున్న భారతీయ సమాజ బహుళ స్వభావానికి ఇది దోహదం చేసింది. చిష్తీ సూఫీ గురువుల బోధనలు లెక్కలేనన్ని వ్యక్తులకు స్ఫూర్తినిస్తూ, ప్రేమ, శాంతి-అందరి పట్ల గౌరవం విలువలను నొక్కి చెబుతున్నాయి. భారతీయ ముస్లింలు తమ సూఫీ వారసత్వాన్ని ప్రతిబింబిస్తున్నందున, ఆధునిక యుగంలో సూఫీయిజం విలువలను ముందుకు తీసుకెళ్లడం చాలా అవసరం. ప్రేమ, కరుణ, ఏకత్వ బోధనలను స్వీకరించడం ద్వారా, భారతీయ ముస్లింలు భిన్నత్వాన్ని జరుపుకునే మరింత సామరస్యపూర్వక సమాజానికి దోహదం చేయవచ్చు. విద్యా కార్యక్రమాలు-సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు వంటి వివిధ మాధ్యమాల ద్వారా సూఫీ బోధనల అన్వేషణ-వ్యాప్తి, సూఫీయిజం వారసత్వం సజీవంగా ఉండేలా, భవిష్యత్ తరాలకు స్ఫూర్తిని ఇస్తుంది.
- హాజీ సయ్యద్ సల్మాన్ చిష్తీ
(వ్యాసకర్త సయ్యద్ సల్మాన్ చిష్తీ రాజస్థాన్ లోని అజ్మీర్ లోని మొయినుద్దీన్ హసన్ చిష్తీ మందిరానికి గడ్డి-నాషిన్ (వంశపారంపర్య సంరక్షకులు), చిస్తీ ఫౌండేషన్ చైర్మన్)
క్లిక్ చేసి ఏసియా నెట్ న్యూస్ తెలుగు వాట్సాప్ చానెల్·ను ఫాలో అవ్వండి