కుల గణన ఎప్పుడు ప్రారంభిస్తారు? ఎప్పట్లోపు పూర్తవుతుంది?

స్వాతంత్య్రం అనంతరం తొలిసారిగా దేశవ్యాప్త కులగణనకు కేంద్రం ఆమోదం తెలిపింది. జనాభా లెక్కలతోపాటు ఈ గణన జరుగుతుంది. ఈ ఢాటా ఎప్పుడు అందుబాటులోకి వస్తుందో తెలుసా?  

Caste Census: స్వాతంత్య్రం వచ్చిన తర్వాత మన దేశంలో మొదటిసారి కుల గణన జరగబోతోంది. బుధవారం కేంద్ర కేబినెట్ కుల గణనకు గ్రీన్ సిగ్నల్ ఇచ్చింది. జనాభా లెక్కలతో పాటే ఈ కుల గణన కూడా జరుగుతుందని కేంద్ర మంత్రి అశ్విని వైష్ణవ్ చెప్పారు. ఈ ఏడాది చివర్లో బీహార్ అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. దానికి ముందే ఈ ప్రకటన రావడం ఆసక్తికరంగా మారింది.

కాంగ్రెస్ తో సహా అన్ని ప్రతిపక్షాలు జాతి గణన చేయాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో సెప్టెంబర్‌లో కుల గణన మొదలవ్వచ్చని అంచనా. అయితే ఈ కులగణన ప్రక్రియ పూర్తవ్వడానికి ఏడాది పడుతుంది. అంటే 2026 చివర్లో లేదా 2027 ప్రారంభంలో ఫైనల్ కుల గణన డేటా అందుబాటులోకి వస్తుంది. మన దేశంలో చివరిసారిగా 2011లో జనాభా లెక్కలు నిర్వహించారు. ప్రతి 10 ఏళ్లకోసారి ఇది జరగాల్సి ఉంది... 2021లో జనాభా లెక్కలు చేపట్టాల్సి ఉండగా కరోనా వల్ల వాయిదా పడింది.

జనాభాలెక్కల ఫారంలో 29 కాలమ్స్, ఎస్సీ-ఎస్టీల వివరాలే:

2011 వరకు జనగణన ఫారంలో మొత్తం 29 కాలమ్స్ ఉండేవి. పేరు, చిరునామా, ఉద్యోగం, చదువు, ఉపాధి, వలస వంటి ప్రశ్నలు ఉండేవి. ఎస్సీ, ఎస్టీ వర్గాల వారి వివరాలే నమోదు అయ్యేవి. ఇప్పుడు కుల గణన కోసం అదనపు కాలమ్స్ చేర్చే అవకాశం ఉంది.

కులాల గణనకు చట్టంలో సవరణ అవసరం. 1948 జనాభా లెక్కల చట్టంలో ఎస్సీ-ఎస్టీల గణనకు అవకాశం ఉంది. ఓబీసీల గణనకు చట్టంలో సవరణ అవసరం. దీని ద్వారా 2,650 ఓబీసీ జాతుల డేటా బయటకు వస్తుంది. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 1,270 ఎస్సీ, 748 ఎస్టీ జాతులు ఉన్నాయి. 2011లో ఎస్సీ జనాభా 16.6%, ఎస్టీ జనాభా 8.6%.

2011లో సామాజిక-ఆర్థిక సర్వే:

మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వం 2011లో సామాజిక-ఆర్థిక, కుల గణన జరిగింది. గ్రామీణాభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ, పట్టణాభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ, హోం వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖలు ఈ సర్వే నిర్వహించాయి. కానీ ఈ సర్వే డేటాను ఇప్పటికీ బయటపెట్టలేదు. దానిలోని ఎస్సీ-ఎస్టీ గృహాల డేటాను మాత్రమే గ్రామీణాభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ వెబ్‌సైట్‌లో విడుదల చేశారు.

2025లో జనగణన:

కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా గతేడాది జనాభా లెక్కలు సరైన సమయంలో జరుగుతాయని ప్రకటించారు. అది 2025లో ప్రారంభమై 2026 నాటికి డేటా విడుదల కావచ్చని చెప్పారు.

జాతి గణనకు రాహుల్ గాంధీ డిమాండ్:

2023లో విపక్ష నేత రాహుల్ గాంధీ మొదట కుల గణన చేయాలని డిమాండ్ చేశారు. ఆ తర్వాత దేశ, విదేశాల్లో జరిగిన చాలా సమావేశాల్లో కేంద్రం కుల గణన చేయాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. 

కుల గణనపై పార్టీల వైఖరి:

కాంగ్రెస్, బీజేడీ, ఎస్పీ, ఆర్జేడీ, బీఎస్పీ, ఎన్సీపీ, శరద్ పవార్ వంటి ప్రతిపక్షాలు దేశంలో కుల గణన చేయాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాయి. టీఎంసీ వైఖరి ఇంకా స్పష్టంగా లేదు. రాహుల్ గాంధీ ఇటీవల అమెరికా పర్యటనకు వెళ్లారు. అక్కడ కుల గణన సరైనదే అని చెప్పారు.

అధికార ఎన్డీఏలో కీలక పార్టీ అయిన బీజేపీ గతంలో కుల గణనకు వ్యతిరేకంగా ఉండేది. కాంగ్రెస్ తో సహా ఇతర ప్రతిపక్షాలు కుల గణన ద్వారా దేశాన్ని విభజించాలని చూస్తున్నాయని ఎన్డీఏ ఆరోపించింది. కానీ బీహార్‌లో బీజేపీ మాత్రం కుల గణనకు మద్దతు ఇచ్చింది. బీహార్ అక్టోబర్ 2023లో కుల గణన (సర్వే) డేటాను విడుదల చేసింది. అలా చేసిన మొదటి రాష్ట్రంగా నిలిచింది.