
భారతదేశానికి చెందిన వ్యోమగామి గ్రూప్ కెప్టెన్ శుభాంశు శుక్లా అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రం (ఐఎస్ఎస్)లో తన 14 రోజుల ప్రయాణాన్ని పూర్తి చేసి నేడు భూమికి తిరిగి వస్తున్నారు. ఆయన ప్రయాణించిన ఆక్సియం మిషన్-4, అమెరికా ఫ్లోరిడాలోని కెన్నడీ స్పేస్ సెంటర్ నుంచి జూన్ 25న ప్రారంభమైంది. స్పేస్ ఎక్స్ సంస్థ అభివృద్ధి చేసిన ఫాల్కన్-9 రాకెట్ ద్వారా డ్రాగన్ నౌకలో అంతరిక్ష కేంద్రాన్ని చేరుకున్నారు. ఆయనతో పాటు నాసా మాజీ వ్యోమగామి పెగ్గీ విట్సన్, పోలాండ్కు చెందిన స్లావోస్జ్ ఉజ్నాన్స్కీ, హంగేరీకి చెందిన టిబోర్ కపు ఉన్నారు.
41 సంవత్సరాల వయసున్న శుభాంశు శుక్లా ఈ మిషన్లో మిషన్ పైలట్గా పనిచేశారు. భారత్ తరఫున అంతరిక్షంలోకి ప్రయాణించిన రెండో వ్యోమగామిగా ఆయన గుర్తింపు పొందారు. అంతరిక్ష కేంద్రంలో 14 రోజుల పాటు జరిగిన ఈ మిషన్లో మొత్తం 60కి పైగా శాస్త్రీయ పరిశోధనలు నిర్వహించారు. ముఖ్యంగా న్యూమరాలజీ, స్పేస్ మెడిసిన్, వ్యవసాయ రంగం, పదార్థ శాస్త్రం, పర్యావరణ పరిశోధనల్లో ప్రయోగాలు చేయడం జరిగింది.
ఈ ప్రయోగాల్లో ఇస్రో అభివృద్ధి చేసిన ఆరోగ్యకరమైన ఆహార పంటల గింజలు, మైక్రోఆల్గే పెరుగుదల, సూక్ష్మ జీవుల పై అంతరిక్ష వాతావరణ ప్రభావం వంటి అంశాలు ఉన్నాయని సమాచారం. మైక్రోగ్రావిటీ వాతావరణంలో వీటిపై జరిగిన ప్రయోగాలు భవిష్యత్ అంతరిక్ష ప్రయాణాల కోసం ఉపయోగపడే కీలక సమాచారం అందించాయి.
మిషన్ పూర్తి కావడంతో స్పేస్ ఎక్స్ డ్రాగన్ నౌక ఇప్పుడు ఐఎస్ఎస్ నుంచి విడిపోయి భూమి వైపు ప్రయాణిస్తోంది. డ్రాగన్ నౌక తిరిగి భూ వాతావరణంలోకి ప్రవేశించే సమయంలో వ్యోమగాములు అధిక గురుత్వాకర్షణ ఒత్తిడిని ఎదుర్కొంటారు. ఇది శరీరంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపే అవకాశం ఉండటంతో, స్పేస్ ఎక్స్ ప్రత్యేకంగా అభివృద్ధి చేసిన టెక్నాలజీ ద్వారా ఈ ఒత్తిడిని సమర్థంగా ఎదుర్కొనడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
అంతరిక్షంలో రెండు వారాలు గడిపిన వ్యోమగాములకు భూమిపై మళ్లీ సాధారణ శారీరక స్థితికి చేరడం తక్షణంగా జరగదు. శరీరంలో ద్రవాలు మారిన స్థాయిలో సన్నివేశాలు, కండరాల బలహీనత, తల తిరుగుడు వంటి సమస్యలు తలెత్తే అవకాశముంటుంది. దీనికి కారణం మైక్రోగ్రావిటీ వాతావరణం. అందుకే, భూమికి చేరిన తర్వాత శుభాంశు శుక్లా సహా ఇతరుల కోసం నాసా, ఆక్సియం స్పేస్ వైద్య బృందాలు ప్రత్యేకంగా పునరావాస కార్యక్రమాలు రూపొందించాయి. ఇందులో ఫిజియోథెరపీ, ఆరోగ్య పరీక్షలు, ప్రత్యేక శారీరక వ్యాయామాలు ఉంటాయి.
ఈ మిషన్ అంతటిలోనూ శుభాంశు శుక్లా అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగిన పాత్ర పోషించారు. భారత అంతరిక్ష పరిశోధనల్లో ఇది ఒక చారిత్రాత్మక ఘట్టంగా నిలిచింది. అంతరిక్ష ప్రయోగాల్లో భాగంగా భారత్ నుంచి వెళ్లిన వ్యక్తిగా ఆయన గౌరవం పొందారు. ఆయన అనుభవాలు, పరిశోధనలు, శారీరక సామర్థ్యం ఇలా అన్ని కలిపి భవిష్యత్ అంతరిక్ష అన్వేషణకు ప్రేరణగా మారుతాయని పరిశోధక వర్గాలు భావిస్తున్నాయి.
ఇక శుభాంశు తిరిగి భూమికి చేరిన తర్వాత, ఆయనకు విశ్రాంతి, వైద్య పర్యవేక్షణ, ఆరోగ్య పునరుద్ధరణ కార్యక్రమాలు కొనసాగనున్నాయి. ఈ దశలో ఆయన శరీరాన్ని మళ్లీ భూమి పరిస్థితులకు సర్దుబాటు చేయడం అత్యవసరం. స్పేస్ మిషన్ అనంతరం ఇది సాధారణమైన ప్రక్రియగా భావించబడుతున్నా, ఈసారి ఇది మరింత శాస్త్రీయంగా, క్రమబద్ధంగా జరుగుతోంది.