కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు మేడిగడ్డ బ్యారేజీ కుంగిన ఘటనపై రాష్ట్రప్రభుత్వం నియమించిన విజిలెన్స్ కమిటీ దర్యాప్తులో సంచలన విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి.
Medigadda: కేసీఆర్ సర్కార్ ప్రతిష్టాత్మకంగా నిర్మించిన ప్రాజెక్టుల్లో కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ పథకం ఒకటి. అయితే.. ఈ ప్రాజెక్టులో భాగంగా నిర్మించిన కీలకమైన మేడిగడ్డ బ్యారేజీ కుంగిపోయిన విషయం తెలిసిందే. ఈ ఘటనపై రేవంత్ సర్కార్ నియమించిన విజిలెన్స్ కమిటీ దర్యాప్తులో సంచలన విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. మేడిగడ్డ బ్యారేజీ ఏడో బ్లాక్‌లో 16 నుంచి 21వ పియర్స్‌ వరకు పగుళ్లు ఉన్నాయని విజిలెన్స్ కమిటీ తెలిపింది. అంతేగాక.. 6,7,8 బ్లాకులను ఎల్ అండ్ టీ కాకుండా ఇతర సబ్ కాంట్రాక్టర్లు నిర్మించారని, మేడిగడ్డలో ఒప్పందానికి విరుద్ధంగా పనులు జరిగాయని విజిలెన్స్ కమిటీ వెల్లడించింది.
బ్యారేజీ నిర్మాణం కోసం నీటిపారుదల శాఖ L&Tతో కుదుర్చుకున్న ఒప్పందంలో ఆ తేదీ నుండి ఐదేళ్లపాటు బ్యారేజీ నిర్వహణ బాధ్యత కంపెనీకి ఉంటుందని క్లుప్తంగా చేర్చబడింది. ఈ ఐదేళ్లలో మొదటి రెండు సంవత్సరాల్లో బ్యారేజీ నిర్వహణకు సంబంధించిన మూడేళ్ళ బాధ్యతతో పాటు ఏమైనా లోపాలు తల్లెత్తుతే.. వాటికి నిర్మాణ సంస్థనే బాధ్యత వహించాలి. కాంట్రాక్ట్‌లో ఈ అంశం ఉన్నప్పటికీ.. ఆనకట్టకు ఎలాంటి నిర్వహణ చేపట్టలేదని పేర్కొంది. మరమ్మత్తుల కోసం నాలుగుసార్లు (2020 మే, 2021 ఫిబ్రవరి, 2022 ఏప్రిల్, 2023 ఏప్రిల్) నోటీసులు ఇచ్చారని, కానీ, కుంగిన భాగంలో నీటిపారుదలశాఖ గానీ, ఏజెన్సీ గానీ మరమ్మతులు చేపట్టలేదని స్పష్టం చేసింది.
ఏదైనా నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుకు O&M కాంట్రాక్టు ఉండటం విలక్షణమైనది, అయితే ఈ సందర్భంలో నీటిపారుదల శాఖ ఈ దిశలో ఎటువంటి చర్యలను ప్రారంభించలేదు. ఎందుకంటే ఆపరేషన్ నిర్వహణ సమయంలో పని భిన్నంగా కొనసాగిందన్నారు. ఈ అంశంపై డిపార్ట్‌మెంట్ ఎందుకు మౌనంగా ఉందో తెలియదని నివేదిక వెల్లడించింది. కనీసం బ్యారేజీ ఆపరేషన్‌లోకి తీసుకొచ్చే ముందు తనిఖీకి కూడా చేయలేదనీ, సీసీ బ్లాకులను ప్రాజెక్టు అథారిటీస్ కనీసం తనిఖీ కూడా చేయలేదని విజిలెన్స్ కమిటీ పేర్కొంది.
అలాగే.. సుందిళ్ల బ్యారేజీని నిర్మించిన నవయుగ ఇంజనీరింగ్ కంపెనీ లిమిటెడ్, అన్నారం బ్యారేజీని నిర్మించిన ఆఫ్కాన్స్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ 2023 జూలైలో మాత్రమే నీటిపారుదల శాఖ O&M ఒప్పందాలను కుదుర్చుకున్నట్లు తెలిసింది.కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ స్కీమ్‌లో మూడు బ్యారేజీలు కీలకం, అయితే మేడిగడ్డ లించ్ పిన్ వద్ద ఉన్నది గుర్తించింది. బ్యారేజీ పాక్షికంగా కుప్పకూలిన సమయంలో మేడిగడ్డకు ఓ అండ్‌ఎం ఎల్‌అండ్‌టితో ఉందని మాజీ బిఆర్‌ఎస్ ప్రభుత్వం త్వరగా ప్రకటించగా..ఇరిగేషన్ డిపార్ట్‌మెంట్ - 2019 నుండి రెండవసారి ఇరిగేషన్ పోర్ట్‌ఫోలియోను నిర్వహించిన కెసీఆర్.. ఓ అండ్ ఎం కాంట్రాక్ట్‌ను ముగించాలని కోరుతూ కంపెనీ రెండుసార్లు డిపార్ట్‌మెంట్‌కు లేఖలు రాసినట్లు ఎప్పుడూ ప్రస్తావించలేదని తెలిపింది. ఓ అండ్ ఎం కాంట్రాక్టును అధికారికంగా కుదుర్చుకోవాలని కోరుతూ మేలో ఒకసారి, జూన్ 2023లో మరోసారి నీటిపారుదల శాఖకు రెండుసార్లు లేఖ రాసినట్లు తెలిసింది. కానీ 2019 నుండి నిర్మాణ నష్టాల నివేదికలకు సంబంధించి మేడిగడ్డ వద్ద ఇతర సమస్యల మాదిరిగానే, నీటిపారుదల శాఖ నుండి ఈ విషయంలో ఎటువంటి కదలిక లేదని వర్గాలు తెలిపాయి.
అసలు ఓవరాల్ కాంట్రాక్ట్‌.. రాఫ్ట్, సీకెంట్ పైల్స్ నిర్ధిష్ట పద్ధతి ప్రకారం నిర్మించలేదని, ఒప్పందంలోని 50వ షరతు ప్రకారం గుత్తేదారు పనులు పూర్తి చేయలేదని కమిటీ పేర్కొంది. డిఫెక్ట్ లయబిలిటీ పీరియడ్‌కు సంబంధించి రామగుండం ఈఎన్సీ ఇచ్చిన నివేదికను ఇవి పూర్తి విరుద్ధంగా ఉన్నాయని పేర్కొంది. మేడిగడ్డ వైఫల్యంపై పూర్తి నిర్ధరణ కోసం నిపుణుల కమిటీ వేయాలని ప్రభుత్వానికి విజిలెన్స్ కమిటీ సూచించింది.