
పోలి పాడ్యమి (పోలాల అమ్మవారి పండుగ) దక్షిణ భారత రాష్ట్రాల్లో, ముఖ్యంగా ఆంధ్రా–తెలంగాణ ప్రాంతాల్లో ఎంతో భక్తి, ఆనందంతో జరుపుకునే పవిత్రమైన పండుగ. ఈ పండుగను ప్రధానంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల వారు జరుపుకుంటారు. ఇది పశువులను, పంటలను, వ్యవసాయాన్ని కాపాడే దేవత అయిన పోలాలమ్మకు అంకితం చేశారు. పోలాలమ్మను అన్నదాతల అయిన రైతులను రక్షించే దేవతగా భావిస్తారు. రైతుల ఇంట పశువులు ఆరోగ్యంగా ఉండి, పంట బాగా పండాలని దేవతను ప్రార్థించడం ఈ పండుగ ప్రధాన ఉద్దేశ్యం.
పురాణాల ప్రకారం, ఒకప్పుడు దైత్యులు , దుష్టశక్తులు భూమిపై విరుచుకుపడ్డప్పుడు ప్రజలు భయంతో జీవించలేకపోయారు. రైతులు పంటలు పండించలేకపోయారు, పశువులు మరణించసాగాయి. భూమిపై ప్రాణి–ప్రజల రక్షణ కోసం దేవతలు ఒక శక్తిమంతమైన దేవిని అవతరింపజేశారు. ఆమె దుష్టశక్తులను సంహరించి భూమిని కాపాడింది. ఆమెను పోలాలమ్మగా పూజించారు.
ఆ దినాన్ని కృతజ్ఞతతో గుర్తుంచుకునేందుకు ప్రజలు ప్రతి సంవత్సరం కార్తీక మాసం పాడ్యమి నాడు పసుపు, కుంకుమ, కొత్త బట్టలు, నైవేద్యాలు సమర్పించి పోలాలమ్మను పూజించే సంప్రదాయం ప్రారంభించారు. పశువులు ఆరోగ్యంగా ఉండటం – పంటలు బాగా పండటం – కుటుంబం సుభిక్షంగా ఉండటం ఆమె ఆశీర్వాదంగా భావించారు.
పోలి పాడ్యమి రోజున:
పోలాలమ్మను మట్టి తోరణం లేదా గుంతలో ప్రతిష్ఠిస్తారు
పసుపు, కుంకుమ, ఊద, నూనెతో అభిషేకం చేస్తారు
నైవేద్యాలుగా వడలు, బెల్లంతో చేసిన పదార్థాలు ఉంచుతారు
పశువులను రంగులు పూసి, పూల మాలతో అలంకరిస్తారు
పశువుల కాళ్లకు రక్షణగా కొమ్ము ముద్ద కట్టడం సంప్రదాయం
రైతు పరికరాలు కూడా శుభం కోసం పూజిస్తారు
ఈ రోజున పశువులను కొట్టకుండా, పనికి పెట్టకుండా పూర్తిగా విశ్రాంతినివ్వడం పవిత్రంగా భావిస్తారు.
ఎప్పుడో ఒక గ్రామంలో ఓ చాకలి మహిళ జీవించేది. ఆమెకు నలుగురు కొడుకులు, నలుగురు కోడళ్లూ ఉండేవారు. కార్తీక మాసం ప్రారంభమయ్యినప్పటి నుంచి బహుళ అమావాస్య వరకు ప్రతీ ఉదయం అత్తగారు ముగ్గురు కోడళ్లతో కలిసి నదికి వెళ్లి స్నానం చేసి దీపం వెలిగించి వచ్చేది. ఇంటి పనులన్నీ మాత్రం చిన్న కోడలైన పోలికే మిగిలిపోయేవి. దీపారాధన చేయాలనే తపన పోలి హృదయంలో రోజురోజుకూ పెరిగినా, అత్తగారు ఆమెను ఒక్కరోజైనా నదికి తీసుకెళ్లలేదు.
పోలి సంకల్పం
కార్తీకం చివరి రోజు.. బహుళ అమావాస్య ఉదయం వచ్చింది. అత్తగారు మళ్లీ మిగతా ముగ్గురు కోడళ్లతో వెళ్లిపోయింది. ఆ రోజు ఏం జరిగినా దీపం పెట్టాలి అని పోలి గట్టిగా నిర్ణయించుకుంది. మజ్జిగ చేసే ముంతలోని వెన్నను నూనెలా ఉపయోగించింది. పెరిలోని పత్తి కాడను వత్తిగా చేసుకుంది. బావి దగ్గర స్నానం చేసి తానే స్వయంగా దీపం వెలిగించింది. ఆ దీపాన్ని తన అత్తగారు గమనించకుండా.. ఆ దీపంపై గంపను మూతగా పెట్టింది. పోలికి దీపం వెలిగిన క్షణమే ఆకాశం నుంచి దివ్యకాంతి వెలువడింది. స్వర్గలోక దేవతలు వచ్చిన దివ్య విమానం పోలి ఇంటి ఎదుటకు చేరింది. పోలిని గౌరవంతో ఆహ్వానించి విమానంలో కూర్చోబెట్టారు. పోలి శ్రద్ధతో దీపారాధన చేసిందని, కష్టాలు, అవమానాలు ఎదురైనా తన దీపారాధన కోరికను విడిచిపెట్టలేదని అందుకే ఆమెను స్వర్గానికి తీసుకువెళ్తున్నట్లు దేవతలు చెప్పారు. ఆమెను స్వర్గానికి తీసుకువెళ్లారు. ఆ రోజు నుంచి పోలిని స్మరించుకుంటూ కార్తీక అమావాస్య తరువాత రోజు తెల్లవారుజామున
30 వత్తులు వెలిగించి నీటిలో వదిలే సంప్రదాయం ప్రారంభమైంది. కార్తీక మాసంలో దీపం పెట్టలేని వారు కూడా పోలిపాడ్యమి నాడు 30 దీపాలు పెడితే కార్తీక దీపారాధన చేసిన మహా పుణ్యం లభిస్తుందని పురాణం చెబుతోంది.