APJ Abdul Kalam memorial: భారతదేశ 11వ రాష్ట్రపతి డాక్టర్ ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం గొప్ప రాష్ట్రపతి మాత్రమే కాదు, అద్భుతమైన శాస్త్రవేత్త కూడా. విజ్ఞాన శాస్త్రం-అంతరిక్ష రంగాలలో ఆయన చేసిన కృషి సాటిలేనిది. అందుకే ఆయనను అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన భారతరత్న అవార్డుతో సత్కరించారు. 'మిసైల్ మ్యాన్ ఆఫ్ ఇండియా' గా గుర్తింపు పొందారు. అయితే, ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం స్మారకం రామేశ్వరంలో కొత్త పుణ్యక్షేత్రంగా వెలుగొందుతోంది.
11th President of India Dr APJ Abdul Kalam: డిసెంబర్ మధ్యలో, హర్యానాలోని సోనేపట్ కు చెందిన సుమన్, ఆమె భర్త దివాన్ అరోరా హిందువుల పవిత్ర ప్రదేశాలలో ఒకదానికి తీర్థయాత్ర చేయడానికి తమిళనాడులోని రామేశ్వరానికి బయలుదేరినప్పుడు, వారి ప్రయాణం మరొక పవిత్ర ప్రదేశానికి కూడా తీసుకువెళుతుందని వారికి తెలియదు.. అదే మట్టి మనిషిగా, 'మిసైల్ మ్యాన్ ఆఫ్ ఇండియా' గా గుర్తింపు పొందిన అవుల్ పకీర్ జైనులాబ్దీన్ అబ్దుల్ కలాం అలియాస్ డాక్టర్ ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం స్మారక చిహ్నం. తన స్వస్థలమైన రామేశ్వరంలో ఉన్న భారత 11వ రాష్ట్రపతి అబ్దుల్ కలాం జాతీయ స్మారక చిహ్నాన్ని సందర్శించిన అనుభవం గురించి రిటైర్డ్ కేంద్ర ప్రభుత్వ అధికారి సుమన్ వివ‌రిస్తూ ప‌లు ఆస‌క్తిక‌ర విషయాలు చెప్పారు. జాతీయ స్మారక చిహ్నంలోకి ప్రవేశించడానికి షూ తొలగించిన మరుక్షణమే తనలో పాజిటివ్ ఎనర్జీ ఉప్పొంగిందని సుమన్ చెప్పారు. ఆయన, ఇతర పర్యాటకులు స్మారక చిహ్నం లోపల ఉన్న పీపుల్స్ ప్రెసిడెంట్ సమాధి వద్ద ఆయనకు నమస్కరించారు. "నేను ఆలయాన్ని సందర్శించిన తర్వాత ఆ ప్రదేశాన్ని సందర్శిస్తున్నాను. అక్కడ నేను మరో పవిత్ర ప్రదేశంలోకి ప్రవేశించినట్లు అనిపించింది" అని ఆవాజ్ ది వాయిస్ తో చెప్పారు.
దక్షిణ భారతదేశానికి తన మొదటి ప్రయాణంలో, మధురైలోని రామేశ్వరం, మీనాక్షి దేవాలయాల వైభవం-వాస్తుశిల్పం తనను ఎంత ఆశ్చర్యానికి గురి చేసిందో, గొప్ప భారతీయుడు ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం జీవిత నిరాడంబరత, వైభవాన్ని చూసి ఆశ్చర్యపోయానని సుమన్ అన్నారు. ఆలయాల అద్భుతమైన వాస్తుశిల్పాన్ని చూడటం గొప్ప అనుభవం. రాష్ట్రపతి అబ్దుల్ కలాం మ్యూజియాన్ని సందర్శించడం తక్కువేమీ కాదు. అది కూడా తీర్థయాత్ర లాంటిదేన‌ని అన్నారు. ఈ మ్యూజియం ఇతర ప్రదేశాల వలె ప్రాచుర్యం పొందనప్పటికీ, ఈ మ్యూజియం రామేశ్వరం నగర పర్యాటక పటంలో ముఖ్య‌మైనదిగా ఉంది. దివాన్ అరోరా ప్రకారం.. సందర్శకులకు టూర్ ప్యాకేజీలను అందించే స్థానిక ఆటో రిక్షా డ్రైవర్లు కూడా మ్యూజియంను మొదటి ప్రదేశంగా సిఫార్సు చేస్తారు. తమ పర్యటన ఏడు రోజుల భగవద్గీత మార్గానికి (భగవద్గీత వర్ణన) సంబంధించినదనీ, ఒక మత సమూహం నిర్వహించినప్పటికీ, ఒక స్నేహితుడు ఎలాగైనా మ్యూజియాన్ని సందర్శించాలని సలహా ఇచ్చాడని సుమన్ చెప్పారు. ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శించిన తర్వాత తన సౌత్ ఇండియన్ ఫ్రెండ్ కు ఎప్పటికీ థ్యాంక్స్ చెప్పలేనని సుమన్ అన్నారు.
27 జూలై 2017న ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ ప్రారంభించిన మ్యూజియాన్ని ఇప్పటివరకు కోటి మంది సందర్శించారని కలాం మనవడు ఏపీజేఎంజే షేక్ సలీం ఆవాజ్-ది వాయిస్ కు తెలిపారు. ఇటీవల బీజేపీలో చేరిన షేక్ సలీం తన వ్యాపారాన్ని, సామాజిక సేవ ఫౌండేషన్ ను నడుపుతున్నారు. తన స్మారక చిహ్నాన్ని సందర్శించినప్పుడు తన పూర్వీకుల పట్ల ప్రజలకు ఉన్న భక్తి, ప్రేమను తాను తెలుసుకుంటానని ఆయన చెప్పారు. ఈ మ్యూజియాన్ని రోజుకు కనీసం 7,000 మంది సందర్శకులు సందర్శిస్తారనీ, ఇప్పటివరకు సుమారు కోటి మంది ప్రజల సందర్శించారని సలీమ్ ఆవాజ్-ది వాయిస్ తో చెప్పారు. గతంలో రామేశ్వరం ఆలయానికి తీర్థయాత్ర కోసం ప్రజలు తమ నగరానికి వచ్చారనీ, కానీ ఇప్పుడు ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం జాతీయ స్మారక చిహ్న సందర్శనతో తీర్థయాత్ర మిళితమైందన్నారు. "ప్రజలు ఈ ప్రదేశానికి రావడం నేను చూశాను.. అక్కడ ఏదో గొప్ప విషయం ఉందని నేను భావిస్తున్నాను. చాలా మంది సందర్శకులు స్మారక చిహ్నం ముందు నిశ్శబ్దంగా నిలబ‌డి నివాళులు అందిస్తారు.. శిరస్సు వంచి నమస్కరిస్తారు, మరికొందరు ఆయన ఆశీస్సులు కోరుతున్నట్లుగా ప్రార్ధనా మోడ్ లోకి వెళతారు" అని మాజీ రాష్ట్రపతి మనవడు చెప్పారు.
మతాలకు, ఇతర అడ్డంకులకు అతీతంగా భారతీయులు కలాంను ఎంతగా ప్రేమిస్తున్నారో చూడటం హృదయాన్ని హత్తుకునేలా ఉందని ఆయన అన్నారు. సుమన్, వారి బృందంలోని పలువురు దాదాపు రెండు గంటల పాటు మెమోరియల్ లోపల గడిపారు. సందర్శకులు చెప్పులు లేకుండా లోపలికి ప్రవేశించాలి. చిత్రాలను తీయడానికి కెమెరాలు లేదా మొబైల్స్ ఉపయోగించకూడదు. ఇవన్నీ ఇక్క‌డి పవిత్రతను పెంచుతాయి. ఈ ప్రదేశంలో సందర్శకుల తాకిడి ఎక్కువగా ఉంటుంది కాబట్టి, అందరూ క్లిక్ చేయడం ప్రారంభిస్తే గందరగోళం ఏర్పడుతుంది కాబట్టి కెమెరాలను నిషేధించారని సలీం చెప్పారు. వారం రోజుల పాటు సాగే భగవద్గీత 'భగవత్ సప్తాహ్' కోసం పంజాబ్, హర్యానా రాష్ట్రాలకు చెందిన 300 మంది రామేశ్వరాన్ని సందర్శించారని దివాన్ అరోరా తెలిపారు. మ్యూజియంతో పాటు అబ్దుల్ కలాం చిన్ననాటి ఇంటిని కూడా ఆయన అన్న నిర్వహిస్తున్న మ్యూజియంగా మార్చారు. "ఇది ఫోటోలు-కుటుంబ జ్ఞాపకాల చిన్న సేకరణ. ఈ ప్రదేశాన్ని రోజుకు కనీసం 4,000 మంది సందర్శిస్తారు" అని షేక్ సలీం చెప్పారు.
డీఆర్డీవో నిర్వహించే నేషనల్ మ్యూజియం తీరప్రాంత నగరంలో వార్తాపత్రిక హాకర్ నుండి 'మిసైల్ మ్యాన్ ఆఫ్ ఇండియా' గా గుర్తింపు, అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన రాష్ట్రపతి వరకు ఆయన జీవిత కథను వివరిస్తుంది. ఇందులో కలాం పాల్గొన్న క్షిపణులు, రాకెట్లు, పోఖ్రాన్ అణుపరీక్షల చిత్రాలు, నమూనాలను ప్రదర్శిస్తారు. రాష్ట్రపతి భవన్ లో కూడా ప్రతిరోజూ ఉదయం ఖాళీ నేలపై కూర్చొని ఆయన వాయించే ఆయనకు ఇష్టమైన వీణను కూడా మ్యూజియంలో ప్రదర్శనకు ఉంచారు. అబ్దుల్ కలాం 2002 నుంచి 2007 వరకు రాష్ట్రపతి భవన్ లో నివసించారు. పీపుల్స్ ప్రెసిడెంట్ పదవిని పొందిన దేశాధినేతగా ఆయన గుర్తింపు పొందారు. కలాం ఏరోస్పేస్ ఇంజనీరింగ్ లో ప్రత్యేకత కలిగిన గౌరవనీయ శాస్త్రవేత్త. దేశానికి సేవ చేయడంలో అతని నిరాడంబరత-అంకితభావం చాలా మంది యువకులను అతని మార్గాన్ని అనుసరించడానికి ప్రేరేపించింది. ఆయన భారతదేశ యువతకు స్ఫూర్తిదాయక వ్యక్తిగా మారాడు.
స్మారక చిహ్నం లోపల, ఎంపిక చేసిన ఫోటోలు, పెయింటింగ్స్, క్షిపణుల సూక్ష్మ నమూనాలు మొదలైనవి చూడవచ్చు. ఈ స్మారక చిహ్నం రామేశ్వరం నుండి 1 కిలో మీట‌రు కంటే తక్కువ దూరంలో ఉంది. మ్యూజియం ప్రదర్శనలు అతని జీవితం, విజయాల కథను వివరిస్తాయి. ఇది మసీదు వీధిలో ఉంది. ఉదయం 8 గంటల నుండి సాయంత్రం 7 గంటల వరకు తెరిచి ఉంటుంది. అబ్దుల్ కలాం రామేశ్వరంలో పుట్టిపెరిగి శాస్త్రవేత్తగా మారి డీఆర్డీవో, ఇస్రోలో పనిచేసి అటల్ బిహారీ వాజ్ పేయి నేతృత్వంలోని అప్పటి ఎన్డీయే ప్రభుత్వం భారత 11వ రాష్ట్రపతిగా కొన‌సాగారు. జూలై 27, 2015 న ఐఐటి షిల్లాంగ్ స్నాతకోత్సవానికి హాజరయ్యే సమయంలో అకస్మాత్తుగా మరణించారు. జూలై 30 న రామేశ్వరంలోని పెయ్ కరుంబులో అంత్యక్రియలు జరిగాయి. మ్యూజియం ప్రకటన ప్రకారం.. డాక్టర్ కలాం ఎల్లప్పుడూ రామేశ్వర నిరాడంబరత, లోతు-ప్రశాంతతను ప్రతిబింబించారు. ఇది అతని స్మారక చిహ్నంలో ప్రదర్శించబడింది. డాక్టర్ ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం జాతీయ స్మారకాన్ని భారత ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోడీ 27 జూలై 2017న ప్రారంభించారు. 2.11 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో ఉన్న ఈ స్మారక చిహ్నాన్ని డాక్టర్ కలాం సమాధి స్థలంలో నిర్మించారు. ఇక్కడ 27 జూలై 2015 న ఆయన అంత్యక్రియలు జరిగాయి. భారత క్షిపణి మనిషికి నివాళిగా, కలాం తన జీవితంలో అనేక సంవత్సరాలు అనుబంధం ఉన్న డిఫెన్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్మెంట్ ఆర్గనైజేషన్ (డిఆర్డిఓ) ఆయన స్మారక చిహ్నాన్ని నిర్మించడానికి చొరవ తీసుకుంది.
రూ.120 కోట్ల వ్యయంతో తొమ్మిది నెలల సమయంలో స్మారక చిహ్నాన్ని నిర్మించారు. ట్రిప్ అడ్వైజర్ సంస్థ రామేశ్వరంలో సిఫార్సు చేసిన ప్రదేశంలో మ్యూజియం కూడా చేర్చబడింది. ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శించిన వారు తమ వెబ్ సైట్ లో దీనికి చాలా రేటింగ్ ఇచ్చారు. పీపుల్స్ ప్రెసిడెంట్ మరణించిన తర్వాత కూడా భారతీయుల గుండెల్లో చిరస్థాయిగా నిలిచిపోతున్నారని సమీక్షా విభాగంలో వారు చేసిన వ్యాఖ్యలు తెలియజేస్తున్నాయి. ఉదాహరణకు బిహార్ లోని పాట్నాకు చెందిన సౌరభ్ మాట్లాడుతూ.. ''ప్రతి ఒక్కరూ తప్పక సందర్శించాల్సిన ప్రదేశాన్ని సందర్శించాలి. నేను భారతరత్న దివంగత ఏపీజే అబ్దుల్ కలాంకు వీరాభిమానిని. దీన్ని 2017లో మన ప్రధాని ప్రారంభించారు. భారతరత్న ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం గారి గురించి ఇక్కడ చాలా విషయాలు తెలుసుకోవచ్చు. నేను దీనిని సందర్శించాను. ప్రతి ఒక్కరూ ఈ ప్రదేశాన్ని సందర్శించాలని సిఫార్సు చేస్తాను. భారతీయ రక్షణ-అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థను రూపొందించి చెక్కిన వ్యక్తిని గుర్తుంచుకోవాలని'' అన్నారు. బంగ్లాదేశ్ కు చెందిన ఒక పర్యాటకుడు సైతం "ఒక శాస్త్రవేత్త- ప్ర‌జా నాయకుడు అతని జన్మస్థలంలో ఉత్తమ రీతిలో గౌరవించబడ్డార‌ని'' పేర్కొన్నారు. హైదరాబాద్ నుంచి ఈ మ్యూజియానికి వచ్చిన మరో పర్యాటకుడు.. ''.. భారతదేశపు గొప్ప కుమారుడికి తగిన నివాళి. ఇంత వినయపూర్వక మూలాలున్న, చాలా చిన్న పట్టణం నుంచి వచ్చిన వ్యక్తి ఈ దేశంలో అత్యున్నత స్థాయికి ఎదగడం ఆశ్చర్యకరం. ఆ మహానుభావుడి జీవితాన్ని స్ఫూర్తిగా తీసుకోగలిగిన విద్యార్థులు, యువత తప్పక సందర్శించాల్సిన ప్రదేశం. డాక్టర్ ఎ.జె.పి.అబ్దుల్ కలాం జీవిత విశేషాలు అందరూ తెలుసుకోవాలి'' అని పేర్కొన్నాడు.
ట్రిప్ అడ్వైజర్ వెబ్ సైట్ లో ఢిల్లీ ఎన్ సిటికి చెందిన ఒక సందర్శకుడు.. ''స్మారక చిహ్నం మాత్రమే కాదు, ఒక దేవాలయం లేదా ప్రార్థనా స్థలం, చుట్టుపక్కల ప్రాంతంలో వార్తాపత్రికలు పంపిణీ చేయడానికి అలవాటు పడిన ఒక అమాయక బాలుడు భారతదేశ ప్రథమ పౌరుడు ఎలా అయ్యాడో మీరే ప్రేరేపించవచ్చు. ఆ ప్రదేశం నిండా ఛాయాచిత్రాలు, క్షిపణుల ప్రతిరూపం, విగ్రహాలు, సమాధి, ఇంకా మరెన్నో ... స్కూల్ పిల్లల హడావిడి ఉన్నప్పటికీ ప్రశాంత వాతావరణం.. రామేశ్వరంలో తప్పక చూడవలసిన ప్రదేశం'' అని పేర్కొన్నాడు.
- ఆశా ఖోసా
(ఆవాజ్ ది వాయిస్ సౌజన్యంతో..)