భారత సంతతికి చెందిన ప్రొఫెసర్‌ జోయితా గుప్తాను ‘‘డచ్ నోబెల్ బహుమతి’’ వరించింది. ‘‘న్యాయమైన, స్థిరమైన ప్రపంచం’’పై దృష్టి సారించిన ఆమె శాస్త్రీయ పనికి డచ్ సైన్స్‌లో అత్యున్నతమైన స్పినోజా బహుమతిని పొందారు.
భారత సంతతికి చెందిన ప్రొఫెసర్‌ జోయితా గుప్తాను ‘‘డచ్ నోబెల్ బహుమతి’’ వరించింది. ‘‘న్యాయమైన, స్థిరమైన ప్రపంచం’’పై దృష్టి సారించిన ఆమె శాస్త్రీయ పనికి డచ్ సైన్స్‌లో అత్యున్నతమైన స్పినోజా బహుమతిని పొందారు. జోయితా గుప్తా.. 2013 నుంచి ఆమ్‌స్టర్‌డ్యామ్ విశ్వవిద్యాలయంలో గ్లోబల్ సౌత్‌లో పర్యావరణం, అభివృద్ధి ప్రొఫెసర్‌గా ఉన్నారు. డచ్ రీసెర్చ్ కౌన్సిల్ (ఎన్‌డబ్ల్యూవో) ఎంపిక కమిటీ.. ఆమెను విస్తృత, ఇంటర్ డిసిప్లినరీ పరిశోధన కోసం ఎంపిక చేసింది. ఈ అవార్డును కొన్నిసార్లు ‘‘డచ్ నోబెల్ ప్రైజ్’’ అని కూడా పిలుస్తారు.
ఈ అవార్డు జోయితా గుప్తాకు శాస్త్రీయ పరిశోధన, జ్ఞాన వినియోగానికి సంబంధించిన కార్యకలాపాలకు ఖర్చు చేయడానికి 1.5 మిలియన్ యూరోలను ఇస్తుంది.
‘‘జోయితా గుప్తా పరిశోధనలో మంచి పాలన ద్వారా వాతావరణ మార్పుల వల్ల తలెత్తే సమస్యలకు పరిష్కారం ఉంటుంది. వాతావరణ సంక్షోభం, ప్రపంచ నీటి సవాళ్లు, సాధ్యమయ్యే పరిష్కారాలు, న్యాయం మధ్య సంబంధాలను విప్పే ప్రయత్నం ఆమె పరిశోధనలో ప్రధానమైనది’’ అని ఆమ్‌స్టర్‌డామ్ విశ్వవిద్యాలయ ప్రకటనలో పేర్కొంది.
‘‘ప్రజలు, గ్రహం రెండింటికి న్యాయం అనేది జోయితా పనిలో సాధారణ అంశం. ఆమె వాతావరణ న్యాయానికి కాపాడేందుకు కనికరం లేకుండా కట్టుబడి ఉంది. ఎల్లప్పుడూ క్రమశిక్షణల సరిహద్దులను దాటి చూస్తుంది. వాతావరణ సమస్యను చేరుకోవడానికి ఇదే ఏకైక మార్గం అని గ్రహించారు’’ అని ఆమ్‌స్టర్‌డామ్ విశ్వవిద్యాలయం రెక్టర్ మాగ్నిఫికస్ పీటర్-పాల్ వెర్బీక్ చెప్పారు.
ఆమ్‌స్టర్‌డామ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఈ అవార్డును అందుకున్న 12వ పరిశోధకులైన జోయితా గుప్తాను అక్టోబర్ 4న అధికారికంగా ప్రెజెంటేషన్ వేడుకలో సత్కరిస్తారు. ఇక, జోయితా గుప్తా.. ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయం, గుజరాత్ విశ్వవిద్యాలయం, హార్వర్డ్ లా స్కూల్‌లో చదువుకున్నారు. వ్రిజే యూనివర్శిటీట్ ఆమ్‌స్టర్‌డామ్ నుంచి పీహెచ్‌డీ పొందారు. ఆమె ఐహెచ్‌ఈ డెల్ఫ్ట్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ వాటర్ ఎడ్యుకేషన్‌లో ప్రొఫెసర్‌గా కూడా ఉన్నారు. ఆమె ప్రొఫెసర్‌షిప్‌తో పాటు, గుప్తా ఎర్త్ కమీషన్‌కు కో-చైర్‌గా ఉన్నారు. ఫ్యూచర్ ఎర్త్ స్థాపించారు. గ్లోబల్ ఛాలెంజెస్ ఫౌండేషన్ మద్దతు ఇస్తున్నారు.