Dollar vs Rupee: భారీగా పతనమవుతున్న రూపాయి...అసలు రూపాయి విలువ పడిపోతే ఎవరికి నష్టం, ఎవరికి లాభం

రూపాయి విలువ  పడిపోయినప్పుడు ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏమి జరుగుతుంది? దాని విలువను ఎవరు నిర్ణయిస్తారు? అసలు రూపాయిని US డాలర్‌తో ఎందుకు కొలుస్తారు? అసలు రూపాయి విలువ పడిపోతే ఎవరికి నష్టం, ఎవరికి లాభమో తెలుసుకుందాం.

డాలర్‌తో పోలిస్తే భారత కరెన్సీ రూపాయి బలహీనపడుతోంది. ఈ వారంలో రెండోసారి డాలర్‌తో పోలిస్తే రూపాయి కనిష్ట స్థాయికి చేరుకుంది. మే 12న ఒక డాలర్ ధర రూ.77.55కి చేరి సరికొత్త కనిష్ట స్థాయిని తాకింది. కానీ ప్రస్తుతం రూ. 77.43 వద్ద ట్రేడవుతూ కొద్దిగా కోలుకుంది. అయితే త్వరలోనే ఒక డాలర్ కు 80 రూపాయల మార్కును దాటే అవకాశం ఉందని మార్కెట్‌లో ఆందోళన వ్యక్తమవుతోంది.

అయితే రూపాయి పతనం  సహజంగానే, ఇది దేశంలోని అనేక రంగాలను ప్రభావితం చేస్తుంది, దీని కారణంగా ఆర్థిక వ్యవస్థ దెబ్బతింటుంది, GDP కూడా ప్రభావితమవుతుంది. కానీ డాలర్‌తో రూపాయి మారకం విలువ కూడా సామాన్యుడి వెన్ను విరుస్తుంది.

1. రూపాయి విలువ ఎందుకు పడిపోతోంది?
ప్రస్తుతం రష్యా-ఉక్రెయిన్ మధ్య యుద్ధమే, దీనికి ప్రధాన కారణంగా చెప్పుకోవచ్చు. అలాగే అమెరికా ఫెడరల్ బ్యాంక్ వడ్డీ రేట్ల పెంపు వల్ల ప్రపంచ వృద్ధి మందగించవచ్చన్న భయం కూడా ఒక కారణంగా మారింది. ముడిచమురు ధరల్లో కూడా పెరుగుదల కనిపిస్తోంది.

నిజానికి, డాలర్‌తో రూపాయి విలువ ఎంత అనేది ప్రపంచ మార్కెట్ నిర్ణయిస్తుంది. మార్కెట్ అంటే డిమాండ్, సరఫరా అని అర్థం. డాలర్‌కు డిమాండ్‌ ఎక్కువగా ఉంటే రూపాయి బలహీనపడుతుంది. ఏదైనా అవసరం కోసం భారత్ తరపు నుంచి డాలర్లు ఖర్చు చేసినప్పుడు డాలర్లకు డిమాండ్ పెరుగుతుంది. ఉదాహరణకు, భారతదేశం విదేశాల నుండి ఏ వస్తువును దిగుమతి చేసుకున్నా, అందుకు డాలర్లలో చెల్లిస్తుంది. 

ఇటీవల ముడిచమురు బ్యారెల్ ధర పెరిగి 130 డాలర్ల స్థాయికి చేరింది. ప్రస్తుతం  ఇప్పుడు 100-110 డాలర్ల వద్ద కొనసాగుతోంది. దీంతో భారత్ ఎగుమతుల కన్నా దిగుమతుల విలువ పెరిగిపోతోంది. ఫలితంగా వాణిజ్యలోటు ఏర్పడుతుంది. వాణిజ్యలోటు పెరిగినంత కాలం రూపాయి పతనమవుతునే ఉంటుంది. 

ఇది కాకుండా, విదేశీ పెట్టుబడిదారులు భారత స్టాక్ మార్కెట్ నుండి డబ్బును ఉపసంహరించుకుంటున్నారు, దీని కారణంగా డాలర్లకు డిమాండ్ కూడా పెరుగుతోంది. ఫలితంగా రూపాయి బలహీనపడుతోంది.

2. పారిశ్రామిక రంగంపై ప్రభావం.. 
రూపాయి పతనం పారిశ్రామిక రంగంపై పెద్ద ఎత్తున ప్రభావం చూపుతుందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు. ఎందుకంటే నిర్మాణానికి ఉపయోగించే వస్తువులు విదేశాల నుండి వస్తాయి. రూపాయి క్షీణత తర్వాత ఈ వస్తువులు ఖరీదైనవిగా మారిపోయాయి. ఉదాహరణకు, చమురు, బొగ్గు, పారిశ్రామిక వస్తువులు, రసాయనాలు, వ్యవసాయ వస్తువుల ధరలు పెరుగుతాయి. అంటే, పరిశ్రమలకు నిధుల సమస్య ఎదురవుతుంది. ఫలితంగా వాటి లాభాలపై ప్రభావం చూపుతుంది. 

ద్రవ్యోల్బణం సమయంలో రిజర్వ్ బ్యాంక్ వడ్డీ రేట్లు పెంచిన తర్వాత డిమాండ్ భారీగా తగ్గుతుందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు. ఎందుకంటే రూపాయి పడిపోవడం వల్ల ముడిసరుకు ఖరీదు ఎక్కువై వస్తువుల ధరలు పెరగడం వల్ల డిమాండ్ తగ్గుతుంది.

3. బలహీనపడుతున్న రూపాయి సామాన్యుల జేబులపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపుతుంది?
పతనం రూపాయి సామాన్యుడి వ్యయంపై ప్రత్యక్ష ప్రభావం చూపుతుంది. భారతదేశం ఎగుమతులు దాని దిగుమతుల కంటే తక్కువగా ఉన్నాయి, అంటే, భారతదేశం విదేశాల నుండి ఎక్కువ వస్తువులను దిగుమతి చేసుకుంటుంది. ఒక డాలర్‌ ఇంతకుముందు 75 రూపాయలు ఉంది. ఇప్పుడు అది 80 రూపాయలు అయ్యిందని అనుకుందాం. అంటే విదేశాల నుంచి ఒక డాలర్ విలువ ఉన్న వస్తువు ఏది దిగుమతి చేసుకున్నా, 75 రూపాయల బదులు, 80 రూపాయలు అంటే 5 రూపాయలు అదనంగా చెల్లించాలి. అంటే దిగుమతి చేసుకున్న వస్తువు ధర పెరుగుతుంది.  సామాన్యులు ఇప్పటికే ద్రవ్యోల్బణ ప్రభావంతో నిత్యవసరాలపై అధిక ధరలను ఎదుర్కొంటున్నారు. విదేశాల్లో చదువుకోవడానికి అయ్యే ఖర్చు పెరుగుతుంది. అలాగే విదేశీ సంస్థల నుంచి పరిశ్రమలు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు తీసుకున్న రుణాల వడ్డీలు కూడా పెరుగుతాయి.

4. డీజిల్, పెట్రోల్, వంటనూనెలు మరింత ప్రియం..
మన దేశీయ ఇంధన అవసరాల్లో దాదాపు 90 శాతం పైగా డీజిల్ , పెట్రోల్ అవసరాలను క్రూడాయిల్ దిగుమతుల ద్వారానే తీర్చుకుంటున్నాం. కానీ డాలర్ విలువ పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో క్రూడాయిల్ కోసం ఎక్కువ మొత్తంలో ఖర్చు చేయాల్సి వస్తుంది. ఫలితంగా డీజిల్ , పెట్రోల్ ధరలు పెరిగే చాన్స్ ఉంది. ఈ ప్రభావం నేరుగా ట్రాన్స్ పోర్ట్ రంగంపై కూడా ఉంటుంది. అంతేకాదు భారత్ వంటనూనెలను సైతం పెద్ద మొత్తంలో దిగుమతి చేసుకుంటోంది. ఇందులో సన్ ఫ్లవర్, పామాయిల్ ప్రధానంగా ఉన్నాయి. వీటి ధరలు భారీగా పెరిగే అవకాశం ఉంది.    

5. రూపాయి పడిపోతే ఎవరికి లాభం..
అయితే డాలర్ బలపడితే కొన్ని వర్గాలకు లాభ పడుతాయి. ఒక డాలర్‌కు 75కి బదులుగా 80 రూపాయలు లభిస్తే, అప్పుడు స్పష్టంగా ఎగుమతిదారు లాభపడతాడు. ఇందులో ప్రధానంగా ఐటి, ఫార్మా రంగాలు ఎగుమతుల్లో ముందున్నాయి. ఈ రంగాలకు చెందిన సంస్థలు స్పష్టంగా లాభపడతాయి. విదేశాల్లో ఉద్యోగాలు చేసి జీతాన్ని ఇండియాకు పంపే వారికి లాభం ఉంటుంది.