
ప్రపంచ స్థాయిలో వార్తల్లో నిలుస్తున్న బిట్ కాయిన్ లాంటి డిజిటల్ కరెన్సీని తీవ్రంగా వ్యతిరేకించిన ఆర్బీఐ.. సొంతంగా డిజిటల్ కరెన్సీని విడుదల చేస్తామని గతంలోనే చెప్పింది. అందుకు తగినట్లుగానే కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్లో ఈ అంశాన్ని ప్రతిపాదించింది. అందుకే డిజిటల్ కరెన్సీ రంగం ఇప్పుడు ఆచరణాత్మకంగా పరిచయం చేస్తోంది.
డిజిటల్ రూపాయి అంటే ఏమిటి?:
నిజానికి మనం రోజువారీ జీవితంలో ఉపయోగించే నాణేలు నోట్లను ఆర్బిఐ జారీ చేస్తుంది. దేశంలో ఎవరికైనా వీటిని ఇవ్వవచ్చు. ఇది సురక్షితంగా ఉంటుందని ఆర్బీఐ హామీ ఇస్తుంది. ఇప్పుడు అదే టైటిల్ ఫార్మాట్లో ఆర్బీఐ డిజిటల్ కాయిన్ ను విడుదల చేసింది. వీటికి కూడా నాణేలు, నోట్ల రూపంలో కూడా ఆర్బీఐ హామీ ఇస్తుంది.
ఎక్కడ దొరుకుతుంది? ఎవరు అందుబాటులో ఉన్నారు…
మొదటి దశలో, SBI, HDFC, ICICI, బ్యాంక్ ఆఫ్ బరోడా, యూనియన్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, కోటక్ మహీంద్రా బ్యాంక్, యెస్ బ్యాంక్, IDFC ఫస్ట్ బ్యాంక్ HSBC సహా 9 బ్యాంకులు డిజిటల్ రూపాయిని విడుదల చేస్తున్నాయి. ఈ డిజిటల్ కరెన్సీని సెకండరీ మార్కెట్లో ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలను కొనేందుకు చేయడానికి అనుమతిస్తారు. ప్రస్తుతం ఈ డిజిటల్ కరెన్సీని ఉపయోగించడానికి కొన్ని ఆర్థిక సంస్థలకు మాత్రమే అనుమతి ఉంది. అంటే 9 బ్యాంకులకు మాత్రమే డిజిటల్ రూపీని ఉపయోగించుకునే వీలుంది.
ఏం లాభం?:
డిజిటల్ రూపాయిని ఉపయోగించడం వల్ల బ్యాంకుల మధ్య లావాదేవీలు సులభతరం అవుతాయి. డిజిటల్ రూపీలో ముద్రణ ఖర్చులు ఉండవు. RBI స్వయంగా అటువంటి డిజిటల్ రూపాయిని జారీ చేస్తుంది కాబట్టి, బిట్కాయిన్తో సహా ఇతర ప్రైవేట్ కంపెనీలు చెలామణిలో ఉంచిన డిజిటల్ కరెన్సీలో భారీ హెచ్చుతగ్గులు వచ్చే ప్రమాదం లేదు మొత్తం వ్యవస్థ RBI కేంద్ర ప్రభుత్వ నియంత్రణలో ఉంది.
త్వరిత రిటైల్ రూపాయి:
మొదటి దశలో, డిజిటల్ రూపాయి ఆచరణాత్మకంగా హోల్సేల్ లావాదేవీల కోసం మాత్రమే ప్రారంభించబడింది, దాని లాభాలు నష్టాల ఆధారంగా, డిజిటల్ రూపాయి మరో నెలలోపు రిటైల్ రంగానికి కూడా అందుబాటులోకి వస్తుంది. ఇది సంస్థలు, సంస్థలు, ప్రైవేట్ రంగం ద్వారా ఉపయోగించవచ్చు.
ఇ-రూపాయి అంటే ఏమిటి?
మనం రోజూ ఉపయోగించే నోట్లు, నాణేల మాదిరిగానే ఇది కూడా స్థిర విలువ కలిగిన కరెన్సీ. ఇది వర్చువల్ అంటే డిజిటల్. మొదటి దశలో SBIతో సహా 9 బ్యాంకుల కోసం సౌకర్యాన్ని అందుబాటులోకి తెస్తాయి. వారు సెకండరీ మార్కెట్లో ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలను వర్తకం చేయడానికి దీనిని ఉపయోగిస్తారు.
ఏం లాభం?
వీటిని దొంగిలించలేరు, లావాదేవీ రుసుములను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. కరెన్సీ ముద్రణ లేదు, షిప్పింగ్ అవసరం లేదు.