గ్లోబల్ రాడికల్ ఇస్లామిజానికి విరుగుడుగా ఇండియన్ సూఫీయిజం
New Delhi: శాంతి, బహుళత్వం, సమ్మిళితత్వం, సంయమనం, హేతుబద్ధత వంటి అంశాలతో ఇస్లాంను పునఃసమీక్షించి పునరుజ్జీవింపజేయాల్సిన అవసరం ప్రపంచ ముస్లిం సమాజంలో ఎప్పటి నుంచో ఉంది. ముఖ్యంగా అత్యంత రాడికల్ ఇస్లామిక్ తీవ్రవాద నెట్ వర్క్ అల్ ఖైదా 9/11 ఉగ్రదాడుల తర్వాత ఈ లక్ష్యాన్ని సాధించే దిశగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ముమ్మర ప్రయత్నాలు జరిగాయి.
Indian Sufism: శాంతి, బహుళత్వం, సమ్మిళితత్వం, సంయమనం, హేతుబద్ధత వంటి అంశాలతో ఇస్లాంను పునఃసమీక్షించి పునరుజ్జీవింపజేయాల్సిన అవసరం ప్రపంచ ముస్లిం సమాజంలో ఎప్పటి నుంచో ఉంది. ముఖ్యంగా అత్యంత రాడికల్ ఇస్లామిక్ తీవ్రవాద నెట్ వర్క్ అల్ ఖైదా 9/11 ఉగ్రదాడుల తర్వాత ఈ లక్ష్యాన్ని సాధించే దిశగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ముమ్మర ప్రయత్నాలు జరిగాయి. ఈ నేపథ్యంలో, అనేక పాశ్చాత్య, అరబ్, ముస్లిం దేశాలు ప్రపంచ రాడికల్ ఇస్లామిజానికి విరుగుడుగా తమ ముస్లిం సమాజాలలో ఇస్లాం 'మితవాద' వెర్షన్లు లేదా రూపాలను ప్రోత్సహించడానికి ప్రయత్నించాయి. జోర్డాన్ లో "మిడిల్ మోస్ట్ ఇస్లాం" (అల్-ఇస్లాం అల్-ముతాదిల్), మొరాకోలో "హ్యుమానిటేరియన్ ఇస్లాం" (అల్-ఇస్లాం అల్-ఇన్సాని), ట్యునీషియాలో డెమోక్రటిక్ ఇస్లాం, ఇండోనేషియాలో ఇస్లాం నుసంతారా ఇస్లామిక్ ప్రపంచంలో ఈ సృజనాత్మక పునరాలోచన (ఇజ్తిహాద్) కు కొన్ని స్పష్టమైన ఉదాహరణలు.
భారత్ లో కూడా అకడమిక్, మేధో, విధాన నిర్ణాయక స్థాయిలో మేధోమథనం, కఠోర కసరత్తులు జరిగాయి. భారతీయ ఇస్లాం ఇప్పటికే మత తీవ్రవాదానికి, తీవ్రవాదానికి ప్రతిరూపంగా ఉంది, ఎందుకంటే దాని అంతర్లీన సైద్ధాంతిక శక్తి (సూఫీయిజం) పురాతన మార్మికవాదం లోతుగా పాతుకుపోయింది. 9/11 బాంబు దాడుల నేపథ్యంలో శాంతిస్థాపనకు, తీవ్రవాదాన్ని ఎదుర్కోవడానికి ఇస్లాంకు ప్రత్యామ్నాయ శాంతియుత, ఆధ్యాత్మిక దృక్పథం కలిగిన అంశంగా సూఫీయిజం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆవిర్భవించింది. దురదృష్టవశాత్తూ, రాజకీయ ఇస్లామిజం గ్లోబల్ రాడికల్ సిద్ధాంతకర్తలు తీవ్రవాద ఆలోచనలు-చర్యలు, మతపరమైన సంఘర్షణలు, విశ్వాస ఆధారిత హింస, పౌరులను ఉద్దేశపూర్వకంగా చంపడం, ఆత్మాహుతి-బాంబు దాడులను సమర్థించడానికి బహుళత్వ-వ్యతిరేక సిద్ధాంతం సంబంధించి పూర్తి సిద్ధాంతాన్ని రూపొందించారు.
ఈ నేపథ్యంలో ఇస్లామిక్ చట్రంలో శాంతి, తీవ్రవాద వ్యతిరేకం గురించి హేతుబద్ధమైన, స్థిరమైన కథనం అవసరం. అందువలన, ప్రముఖ సూఫీ పండితులు, ముఖ్యంగా భారతదేశంతో పాటు ప్రపంచంలోని ఇతర ప్రాంతాలలో మత తీవ్రవాద దాడిని ఎదుర్కోవటానికి అనేక మంది యువ ముస్లిం అభ్యాసకుల ఊహలను ఆకర్షించే మార్గాలను మేధోమథనం చేశారు. సైద్ధాంతిక ప్రాతిపదికన తీవ్రవాదాన్ని ఖండించే ప్రయత్నంలో, సమాజంలోని బలహీన వర్గాల శాంతి, తీవ్రవాద నిర్మూలనకు సూఫీయిజం-ప్రేరేపిత విధానాన్ని వారు వ్యక్తీకరించారు. అందువలన, శాంతి, తీవ్రవాద వ్యతిరేక-తీవ్రవాద నిర్మూలన ఇస్లాం ఆధారిత సూఫీ కథనం భారతీయ ఇస్లాం చట్రంలో తీవ్రవాద పునాదులను ఖండించడంలో పునాది వేయబడింది. ఈ భారతీయ నమూనాను అనుసరించి, మధ్యప్రాచ్యం, ఐరోపా, అమెరికా, దక్షిణాసియా మొదలైన దేశాలలో తీవ్రవాదానికి ఖచ్చితమైన కౌంటర్ పాయింట్లను కనుగొనే లక్ష్యంతో కఠినమైన సూఫీ క్రియాశీలతను సిద్ధం చేశారు.
ఇటీవలి వరకు, సూఫీ ఇస్లాం చాలా ముస్లిం దేశాలలో ఫ్యాషన్ కాదు. బదులుగా, దీనిని ఉన్నత తరగతి, ప్రభుత్వం, సైన్యం-బ్యూరోక్రాట్లు మాత్రమే కాకుండా ఉలేమాలు, ఇస్లామిక్ అధికారులు, మతాధికారులు-మత నిపుణులు కూడా తిరస్కరించారు. కానీ ముస్లిం ప్రపంచంతో పాటు పలు అరబ్ దేశాల్లో ఇప్పుడు రివర్స్ దృక్పథం వ్యక్తమవుతోంది. అనేక ముస్లిం దేశాల రాజ్యాలు-ఉలేమాలు సూఫీయిజాన్ని ఇస్లాం మరింత సహనశీల వెర్షన్ గా స్వీకరించడం ప్రారంభించాయి, ఇది వారి ఇస్లామిక్ దేశాలలో తీవ్రవాదం-దాని పెరుగుదలను ఎదుర్కోవటానికి వారిని బాగా సన్నద్ధం చేస్తుంది. ఇది సూఫీయిజం లోతుగా పాతుకుపోయిన స్థానిక సంప్రదాయాలతో నిండిన భారతదేశ తీవ్రవాద వ్యతిరేక ప్రయత్నాల బయటి-వెలుపలి ప్రభావం. అనేక ముస్లిం దేశాలు తీవ్రవాదం, తక్ఫిరిజం, మతతత్వం వంటి విపత్తులను ఎదుర్కొంటున్న సమయంలో, సైద్ధాంతిక రుగ్మతలకు ఆధ్యాత్మిక దివ్యౌషధంగా భారతీయ సూఫీయిజం వారిని ఆదుకుంది.
అంతర్జాతీయ రాడికల్ ఇస్లామిక్ సంస్థలు, అల్ ఖైదా, ఐసిస్ వంటి ఉగ్రవాద సంస్థలు తమ నిస్సిగ్గుగా ఇస్లాం వ్యతిరేక చర్యలతో విశ్వ సౌభ్రాతృత్వానికి ప్రతీకగా ఇస్లాం ప్రతిష్ఠను నాశనం చేశాయి. ఇరాక్, సిరియాల్లో సాధారణ పౌరులను, పోరాటం చేయని అమాయక ముస్లింలను క్రూరంగా ఊచకోత కోసే స్థాయికి ఈ ఉగ్రవాద సంస్థలు వెళ్లాయి. ఈ సమయంలో, సూఫీయిజం అణచివేతకు గురైనవారికి రక్షణగా వచ్చింది, ఎందుకంటే అది అన్ని తీవ్రవాద భావాలను-చర్యలను పూర్తిగా తిరస్కరించింది. ముఖ్యంగా భారతీయ సూఫీలు ఇస్లాంలో పొందుపరిచిన మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనను తీవ్రంగా వ్యతిరేకించారు. ఇజ్మా ఇ ఉమ్మత్ (ఉమ్మత్ ఏకాభిప్రాయం) కు విరుద్ధమైన ఖురాన్-హదీస్ తక్ఫిరి బోధనలు-తప్పుడు వ్యాఖ్యానాలకు దూరంగా ఉండాలని ముస్లిం యువతను ప్రోత్సహించారు. భారతదేశంలోని సూఫీ ప్రార్థనా మందిరాలన్నీ ఏకతాటిపై పౌరులను ఉద్దేశపూర్వకంగా చంపడం, ఆస్తులు, సంపదను నాశనం చేయడం, ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు చేయడం, ముస్లింలను కుఫ్ర్ (తక్ఫిరిజం) అని ఆరోపించడం, స్థానిక-అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ప్రార్థనా మందిరాలను కూల్చివేయడాన్ని ఖండించాయి. మరోవైపు, ప్రముఖ భారతీయ సూఫీ పండితులు, ఉలేమాలు రాడికల్ ఇస్లామిజం వేదాంత పునాదులను-ఇస్లాం పేరుతో ఉగ్రవాద మేధో, సామాజిక, మత, రాజకీయ-సైద్ధాంతిక పునాదులను ఖండించారు.
భారతదేశంలోని సూఫీయిజం-ఆధారిత సెమినారీలకు చెందిన క్లాసికల్ ఇస్లామిక్ పండితులు తక్ఫీర్ (ఇతరులను అవిశ్వాసులుగా ప్రకటించడం), జిహాదీజం (జిహాద్ హింసాత్మక దుర్వినియోగం), ఖిలాఫత్ (షరియా చేత పాలించబడటం), అల్ వాలా వా అల్ బరా (ముస్లింల పట్ల విధేయత-ఇతరుల పట్ల తిరస్కారం), దార్-ఉల్ హర్బ్ (ముస్లిమేతర దేశాల మత వర్గీకరణ) మొదలైన వక్రీకరించిన తీవ్రవాద సిద్ధాంతాలను క్రమపద్ధతిలో ఖండించారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ముస్లింలలో రాడికల్ ఇస్లామిక్ భావజాలాన్ని బోధించడానికి రాసిన పుస్తకాలలోని అతివాద వేదాంత వాదనలను వారు పాయింట్ బై క్లాజుల వారీగా తోసిపుచ్చారు. తీవ్రవాదాన్ని ఎదుర్కోవడానికి సూఫీయిజం ప్రాముఖ్యతను-ముఖ్యమైన ఔచిత్యాన్ని ధృవీకరిస్తూనే, వారు ఇస్లాం విశ్వజనీన- స‌మానత్వ విలువలైన ఉఖువాత్ ఇ ఇన్సాని (మానవజాతి సోదరభావం), రసూల్ ఇ రహ్మత్ (సర్వ మానవాళికి దయగా ప్రవక్త), వసతియా-ఎతిదాల్ (ఇస్లామిక్ సూత్రాలలో సంయమనం మరియు సమతుల్యత) తసాముహ్ (ఇతర అభిప్రాయాలను సహించడం మరియు అంగీకరించడం) వంటి వాటికి ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇచ్చారు. మువాసాత్ (సహానుభూతి-సామాజిక అనుబంధం), క్వామీ యక్జహతి (జాతీయ సమైక్యత-సామరస్యం). సూఫీయిజం సహనశీల, ఆధ్యాత్మిక, మితవాద విలువలను ప్రోత్సహించకుండా భారతీయ ముస్లిం సమాజంలో ఇది అసాధ్యం.
ఏదేమైనా భారతీయ సూఫీ పండితులు, ఉలేమాలు సూఫీయిజం పునరుద్ధరణ పేరుతో "సంస్కరణవాద సూఫీయిజాన్ని" పునరుద్ఘాటించకపోతే ప్రపంచ ముస్లింలకు ఎంతో మేలు చేస్తారు. విశ్వ ప్రవచన సంప్రదాయాలకు పూర్తిగా అనుగుణంగా, ఆధ్యాత్మిక, సన్యాసి నీతిమంతులైన ముస్లింలతో సంపూర్ణ సమన్వయంతో ఉండే సూఫీయిజం నాన్ కన్ఫార్మిస్ట్ రూపానికి వారు మద్దతు ఇవ్వాలి. సూఫీయిజం పేరుతో అజ్ఞానాన్ని, అహేతుకతను, నిరక్షరాస్యతను మనం ఎన్నడూ సమర్థించకూడదు. ఖురాన్ లోని విశ్వజనీన విలువలను, ముఖ్యమైన సందేశాలను ప్రతిబింబించని సూఫీయిజం పేరుతో ఏదీ అర్థరహితం. చారిత్రాత్మకంగా, భారతీయ ఇస్లాం దాని ఉనికిలో ఎక్కువ భాగం సూఫీ మషాయిఖ్, సెయింట్స్-డెర్విషెలకు రుణపడి ఉంది. 13 వ శతాబ్దానికి చెందిన సూఫీ సాధువుజ-భారతదేశంలో చిష్తీ సూఫీ వ్యవస్థ స్థాపకుడు మొయినుద్దీన్ చిష్తీ ఖ్వాజా గరీబ్ నవాజ్ అని కూడా పిలుస్తారు, మదీనా నుండి భారతదేశానికి వచ్చారు, అక్కడ అతను ఇస్లామిక్ శాస్త్రాలలో మాస్టర్-ఉపాధ్యాయుడిగా పనిచేశాడు. ఆయన రాక ఉపఖండంలో సూఫీయమ్ శాశ్వత శకానికి నాంది పలికింది.
ఖ్వాజా గరీబ్ నవాజ్ భారతదేశంలో మిశ్రమ సంస్కృతికి మార్గదర్శకుడు, ఇది బాగా ఉత్సాహభరితంగా, విస్తృతంగా ఆమోదించబడింది. మెజారిటీ భారతీయ ప్రజలచే ప్రశంసించబడింది. అతని తరువాత ఖ్వాజా కుతుబుద్దీన్ భక్తియార్ కాకి, బాబా ఫరీద్, ఖ్వాజా నిజాముద్దీన్ ఔలియా, మఖ్దూం సయ్యద్ అష్రఫ్ జహంగీర్ సిమ్నానీ, అమీర్ ఖుస్రో శాశ్వత మోక్షం కోసం ముందుకు సాగారు. వారు షరతులు లేని ప్రేమ, శాంతి, సర్వస్వరూపమైన ఆధ్యాత్మికతను బోధించారు, ప్రోత్సహించారు. 800 సంవత్సరాల తరువాత కూడా ఈ సాధువుల మందిరాలను అన్ని మత సంప్రదాయాల ప్రజలు ఇప్పటికీ సందర్శిస్తున్నారనే వాస్తవం - మత విద్వేష ప్రస్తుత పరిస్థితిని ఎదుర్కోవటానికి సూఫీజం ఒక సాధనంగా ఉండగలదని నిదర్శనం.
ఇది భారతదేశానికే కాదు, ముస్లిం ప్రపంచానికి కూడా మంచిది. భారతీయ సూఫీయిజం ప్రేరణతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక మంది సూఫీ దేవతలు తీవ్రవాదం, తీవ్రవాదంపై పోరాడేందుకు తమ ఖంఖాలు, సమావేశాలు, వసతిగృహాల నుంచి బయటకు వచ్చారు. సూఫీయిజం పునరుద్ధరణ, శాంతియుత సందేశాలు, మానవతా విలువల ప్రచారం ద్వారానే తీవ్రవాదాన్ని తమ సమాజాల నుంచి తుడిచిపెట్టగలమని ముస్లిం దేశాలలో ఏకాభిప్రాయం పెరుగుతోంది. ఈ విధంగా, ముస్లిం ప్రపంచంతో భారతదేశం పురాతన సంబంధాల అందమైన ఉత్పత్తి అయిన సూఫీయిజం నేడు ప్రపంచం నుండి తీవ్రవాద ఆలోచనలు, రాడికల్ ఇస్లామిక్ భావజాలాలను అంతం చేయడంలో గొప్పగా సహాయపడుతుంది.
- గులాం రసూల్ డెహ్ల్వి
(వ్యాసక‌ర్త వరల్డ్ ఫర్ పీస్ అనే స్వతంత్ర ఆన్ లైన్ జర్నల్ కు ఎడిటర్ ఇన్ చీఫ్)
క్లిక్ చేసి ఏసియా నెట్ న్యూస్ తెలుగు వాట్సాప్ చానెల్·ను ఫాలో అవ్వండి
