ప్రభుత్వనికి రూ. 2.11 లక్షల కోట్ల చెక్కు.. తొలిసారిగా రిజర్వ్ బ్యాంక్ చర్య...
ముంబైలో బుధవారం జరిగిన సెంట్రల్ బోర్డ్ 608వ సమావేశంలో సెంట్రల్ బ్యాంక్ డైరెక్టర్ల బోర్డు ప్రపంచ అండ్ దేశీయ ఆర్థిక స్థితిగతులపై చర్చించింది. ఈ సందర్భంగా రూ.2,10,874 కోట్ల మిగులును ప్రభుత్వానికి బదిలీ చేయాలని బోర్డు నిర్ణయించింది.
2024 సార్వత్రిక ఎన్నికల ఫలితాల తర్వాత దేశంలో ఏర్పాటైన కొత్త ప్రభుత్వానికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా నుండి పెద్ద బహుమతి లభిస్తుంది. తొలిసారిగా ప్రభుత్వానికి డివిడెండ్గా రూ.2.11 లక్షల కోట్లు ఇవ్వాలని రిజర్వ్ బ్యాంకు బోర్డు నిర్ణయించింది. రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా బుధవారం సమావేశంలో కేంద్ర ప్రభుత్వానికి 2.11 లక్షల కోట్ల రూపాయల డివిడెండ్ను FY24 కోసం ఆమోదించింది, అయితే ఈసారి FY23 కంటే 141 శాతం ఎక్కువ.
రిజర్వ్ బ్యాంక్ 2023 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.87,416 కోట్లను మిగులుగా కేంద్ర ప్రభుత్వానికి బదిలీ చేసింది. ముంబైలో బుధవారం జరిగిన రిజర్వ్ బోర్డ్ 608వ సమావేశంలో సెంట్రల్ బ్యాంక్ డైరెక్టర్ల బోర్డు ప్రపంచ అండ్ దేశీయ ఆర్థిక పరిస్థితులపై చర్చించింది. ఈ సందర్భంగా రూ.2,10,874 కోట్ల మిగులును ప్రభుత్వానికి బదిలీ చేయాలని బోర్డు నిర్ణయించింది.
అత్యధిక డివిడెండ్ చెల్లింపు కోసం ఆమోదం
2023-24 సంవత్సరానికి కేంద్ర ప్రభుత్వానికి అత్యధికంగా రూ. 2.11 లక్షల కోట్ల డివిడెండ్ చెల్లింపును రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా బుధవారం ఆమోదించింది. 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరానికి డివిడెండ్ లేదా మిగులు బదిలీని ఆర్బిఐ కేంద్రానికి రూ.87,416 కోట్లు ఇచ్చింది. అంతకుముందు 2018-19లో అత్యధికంగా రూ.1.76 లక్షల కోట్లను ఆర్బీఐ కేంద్రానికి డివిడెండ్గా ఇచ్చింది.
గవర్నర్ శక్తికాంత దాస్ అధ్యక్షత
రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ల 608వ సమావేశం ఈరోజు ముంబైలో రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా గవర్నర్ శక్తికాంత దాస్ అధ్యక్షతన జరిగింది. ఔట్లుక్కు వచ్చే నష్టాలతో సహా ప్రపంచ ఇంకా దేశీయ ఆర్థిక దృక్పథాన్ని బోర్డు సమీక్షించింది. బోర్డ్ ఏప్రిల్ 2023–మార్చి 2024 సంవత్సరంలో రిజర్వ్ బ్యాంక్ పనితీరుపై కూడా చర్చించింది, 2023-24 సంవత్సరానికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ వార్షిక నివేదిక, ఆర్థిక నివేదికలను ఆమోదించింది. ఆకస్మిక రిస్క్ బఫర్ (సిఆర్బి) కింద రిస్క్ నిబంధనను ఆర్బిఐ బ్యాలెన్స్ షీట్లో 6.5 నుండి 5.5 శాతం పరిధిలో కొనసాగించాలని కమిటీ సిఫార్సు చేసింది.
ఆర్థిక లోటు రూ.17.34 లక్షల కోట్లు
ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో ద్రవ్య లోటు లేదా వ్యయం ఇంకా రాబడి మధ్య అంతరాన్ని రూ.17.34 లక్షల కోట్లు (జీడీపీలో 5.1 శాతం)గా ఉంచాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. 2024-25 మధ్యంతర బడ్జెట్లో, ప్రభుత్వం ఆర్బిఐ అలాగే ప్రభుత్వ రంగ ఆర్థిక సంస్థల నుండి డివిడెండ్ ఆదాయాన్ని రూ. 1.02 లక్షల కోట్లుగా అంచనా వేసింది.
ప్రభుత్వానికి ఎలాంటి ప్రయోజనం చేకూరుతుంది?
*ఆర్థిక లోటును తగ్గించడంలో సహాయం చేస్తుంది
*అనేక రంగాలలో ఖర్చులు పెరిగే సౌలభ్యం ఉంటుంది
*ప్రభుత్వం మార్కెట్ నుండి తక్కువ మొత్తంలో లోన్ తీసుకోవలసి ఉంటుంది
*డిజిన్వెస్ట్మెంట్పై ఎక్కువగా ఆధారపడటం తగ్గుతుంది
ఒక నివేదిక ప్రకారం, కేంద్ర ప్రభుత్వానికి రికార్డు స్థాయిలో రూ. 2.11 లక్షల కోట్ల డివిడెండ్ ఇవ్వాలని ఆర్బిఐ నిర్ణయించడం వల్ల ద్రవ్య లోటును 0.30 శాతం నుంచి 0.40 శాతానికి తగ్గించవచ్చు. ఎస్బిఐ నివేదిక ప్రకారం, ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో గ్రాస్ డొమెస్టిక్ ప్రోడక్ట్ (జిడిపి)తో పోలిస్తే ప్రభుత్వం ద్రవ్య లోటు లక్ష్యాన్ని 5.1 శాతంగా నిర్ణయించింది. గ్లోబల్ మార్కెట్లలో నెలకొన్న గందరగోళాన్ని ఆర్బీఐ సద్వినియోగం చేసుకుని అస్థిరతను తెలివిగా నిర్వహించేందుకు ఇదో ఉదాహరణ అని ఎస్బీఐ నివేదికలో పేర్కొంది. విదేశీ కరెన్సీ ఆస్తుల నుంచి వచ్చే వడ్డీ ఆదాయంలో ఆర్బీఐ మంచి వృద్ధిని సాధించింది. ఇది ఇటీవలి సంవత్సరాలలో US ఫెడరల్ రిజర్వ్ వడ్డీ రేట్ల పెంపుదలకు దారితీసింది. విదేశీ మారకద్రవ్యం కూడా గణనీయంగా పెరిగింది.