What are Exit Polls : ఎన్నికల సమయంలో మీడియా తరచూ ఈ ఎన్నికలపై కథనాలు ఇస్తూ రాజకీయ ముఖచిత్రాన్ని తెలియజేస్తూ ఉంటుంది. ఈ క్ర‌మంలోనే ఎక్కువ‌గా వినిపించే పేర్లు ఒపీనియన్ పోల్స్, ఎగ్జిట్ పోల్స్. ఎగ్జిట్ పోల్స్ అంటే ఏమిటి? ఎగ్జిట్ పోల్స్ ఎలా లెక్కిస్తారు? పూర్తి వివ‌రాలు మీకోసం..
How are exit polls conducted : ఎన్నికలు.. నిజంగా చెప్పాలంటే ప్రజాస్వామ్య పండుగ. ఇది ఎన్నికల తేదీల ప్రకటన, నామినేషన్ల ప్రక్రియ నుంచి మొద‌లై ఎన్నికల ప్రచారం, పోలింగ్ ఇలా ఫ‌లితాలు వెలువ‌డే వరకు కొన‌సాగుతుంది. ఎన్నికల ప్ర‌రంభం నుంచి అంద‌రిలో దీనిపై ఉత్కంఠ నెలకొంది. ఏ పార్టీ గెలుస్తుంది? ఎవ‌రికీ ఎన్ని సీట్లు వ‌స్తాయి? ప్ర‌భుత్వం ఏర్పాటు చేయ‌బోయేది ఎవ‌రు? ఇలా అనేక ప్ర‌శ్న‌లు ప్ర‌జ‌ల్లో మెద‌ల్లో మెదులుతూనే ఉంటాయి. ఈ క్ర‌మంలోనే ఎక్కువ‌గా వినిపించే పేర్లు ఒపీనియన్ పోల్స్, ఎగ్జిట్ పోల్స్. ఎగ్జిట్ పోల్స్ అంటే ఏమిటి? ఎగ్జిట్ పోల్స్ ఎలా లెక్కిస్తారు?
ఎగ్జిట్ పోల్స్ అంటే ఏమిటి?
ప్రస్తుత ఎన్నికలు దశలవారీగా జ‌రుగుతున్నాయి. ప్రస్తుత సార్వ‌త్రిక ఎన్నికలు (ఎన్నికలు 2024) చివ‌రిద‌శ ఓటింగ్ జూన్ 1తో ముగియ‌నుంది. దీంతో ఇప్ప‌టికే ఒపీనియన్ పోల్స్ ప్ర‌క‌టించిన మీడియా సంస్థ‌లు ఇప్పుడు ఎగ్జిట్ పోల్స్ ప్ర‌క‌టించ‌డానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయి. ఓటింగ్ పూర్తిగా ముగిసిన తర్వాత ఎగ్జిట్ పోల్స్ ను ప్ర‌క‌టించాల‌నే ఎన్నికల సంఘం ఆంక్ష‌ల‌తో జూన్ 1న సాయంత్రం ఎగ్జిట్ పోల్స్ ఫ‌లితాలు రానున్నాయి. ఎగ్జిట్ పోల్స్ ప్రజలు ఎన్నికలలో ఎలా ఓటు వేశారనే దాని గురించిన అంచనాలను అందిస్తాయి. వారు పోలింగ్ స్టేషన్‌ల నుండి నిష్క్రమించిన వెంటనే ఓటర్లతో ఇంటర్వ్యూలు, అలాగే ఓటరు డేటాకు సంబంధించిన ఇతర లెక్కల ఆధారంగా ఎగ్జిట్ పోల్స్ ను వెలువ‌రిస్తారు.
అంటే ఎన్నిక‌ల్లో ఓటు వేసిన తర్వాత ప్ర‌జ‌ల నుంచి వ‌చ్చిన స్పంద‌న‌లు, ఓటరు డేటాను ప‌రిగ‌ణ‌లోకి తీసుకుని వెలువ‌రించే ముంద‌స్తు ఎన్నికల ఫ‌లితాల అంచ‌నాలే ఎగ్జిట్ పోల్స్. భార‌త్ లో ఎక్కువ మంది ఎగ్జిట్ పోల్స్‌కు ప్రాధాన్య‌త ఇస్తారు. ఎందుకంటే ఈ ఫ‌లితాలు వాస్తవానికి చాలా ద‌గ్గ‌ర‌న ఉండ‌టం ఇదివవ‌ర‌కు చాలా సార్లు చూశాం. సాధారణంగా, ఎగ్జిట్ పోల్‌లు ఓటింగ్ చివరి రోజున విడుదల చేయబడతాయి, అటువంటి పోల్‌లను నిర్వహించే ఏజెన్సీలు అన్ని దశల్లో పోలింగ్ పూర్తయ్యే వరకు వేచి ఉండాలని భారత ఎన్నికల సంఘం ఆదేశించింది. ఎందుకంటే ముందుగానే అంటే ఎన్నికలు పూర్తి కాకుండానే ఎగ్జిట్ పోల్స్ ప్ర‌క‌టిస్తే ఇంకా ఓటు వేయని ఓటర్లను ప్రభావితం చేసే అవకాశం ఉంటుంది.
ఎగ్జిట్ పోల్స్ ఎట్టకేలకు విడుదలైన రోజున, పోల్‌స్టర్లు తరచూ వివిధ అంచనాలను ఇస్తారు. ఎగ్జిట్ పోల్‌ల అంచనాలు వారి రాజకీయ ప్రాధాన్యతలకు దగ్గరగా ఉన్న వాటిపై ప్రజలు సాధారణంగా ఆసక్తి చూపడం ఆసక్తికరంగా ఉంది. కొన్ని పోల్‌లు సూచించే ఓట్ల వాటా అంచనాలను చూడటంలో వారికి పెద్దగా ఆసక్తి లేదు, వారి పద్ధతులను చూడటం పక్కనబెట్టింది. చాలా తరచుగా, ఎగ్జిట్ పోల్స్ యొక్క ఖచ్చితత్వం రాజకీయ పార్టీలపై వ్యక్తిగత అభిప్రాయాల ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది. ప్రస్తుతం జరుగుతున్న లోక్‌సభ ఎన్నికల ఎగ్జిట్ పోల్స్ జూన్ 1 (శనివారం) సాయంత్రం వెలువడినప్పుడు, ఇదే పరిస్థితి పునరావృతమయ్యే అవకాశం ఉంది. అనేక టెలివిజన్ ఛానెల్‌లు ఎన్నికలను ప్రసారం చేయడానికి హడావిడి చేస్తాయి. దురదృష్టవశాత్తు, ఎగ్జిట్ పోల్ నంబర్‌లను చూపించడంలో తామే ఫ‌స్ట్ ఉండాల‌నే ధోర‌ణి పోక‌డ ప్ర‌జాస్వామ్యంలో అంత మంచిది కాద‌నే వాద‌న‌లు కూడా ఉన్నాయి.
ఇటీవలి సంవత్సరాలలో అనేక ఎగ్జిట్ పోల్‌లు విరుద్ధమైన ఫలితాలను కూడా అందించిన సంద‌ర్భాలు ఉన్నాయి. గత సంవత్సరం, అనేక సర్వేలు ఛత్తీస్‌గఢ్, మధ్యప్రదేశ్, రాజస్థాన్, తెలంగాణ అంచ‌నాల‌కు భిన్నంగా ఫ‌లితాలు వ‌చ్చాయి. నేడు, కొందరు ఎగ్జిట్ పోల్‌ను నిర్వహించిన సర్వే ఏజెన్సీని లేదా దానిని ప్రారంభించిన టెలివిజన్ ఛానెల్‌ని చూసి దాని ఖచ్చితత్వాన్ని అంచనా వేస్తారు. మరికొందరు నమూనా పరిమాణాన్ని చూస్తారు.. ఒక సాధారణ భావన ఏమిటంటే, నమూనా పరిమాణం పెద్దది, పోల్ మరింత నమ్మదగినది. వాస్తవానికి, ఇవి అనేక విభిన్న అంశాలపై ఆధారపడి ఉండే ఎగ్జిట్ పోల్ ఖచ్చితత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి సూచికలుగా ఉంటున్నాయి. ఎగ్జిట్ పోల్స్ లో వివిధ సర్వేలు, టెలిఫోన్ ద్వారా లేదా ముఖాముఖిగా నిర్మాణాత్మక ప్రశ్నపత్రాన్ని ఉపయోగించి పెద్ద సంఖ్యలో ప్రతివాదులను ఇంటర్వ్యూ చేసిన తర్వాత డేటా సేకరించబడిందనే భావనపై పనిచేస్తుంది.
భార‌త్ లో ఎప్పటి నుంచి ఎగ్జిట్ పోల్స్.. ?
మన దేశంలో 1957లో రెండవ లోక్‌సభ ఎన్నికల సమయంలో ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ పబ్లిక్ ఒపీనియన్ పోల్ నిర్వహించినప్పుడు ఎగ్జిట్ పోల్స్ ప్రారంభం అయ్యాయి. 1957లో ఎగ్జిట్ పోల్స్ ప్రారంభమైనప్పటి నుండి, నమూనా పరిమాణంలో కనీసం ఒక అంశంలో అపారమైన మెరుగుదల ఉంది. 20,000 నుండి 30,000 మంది ప్రతివాదుల జాతీయ నమూనాను పెద్దదిగా పరిగణించే రోజులు పోయాయి. ఈరోజు మన దగ్గర 10 లక్షల శాంపిల్స్‌తో ఎగ్జిట్ పోల్స్ నిర్వహించే సర్వే ఏజెన్సీలు ఉన్నాయి. కొన్ని లక్షల నమూనాల ఎగ్జిట్ పోల్స్ నేడు సర్వసాధారణంగా మారాయి. అయితే, భారతదేశంలోని వివిధ వైవిధ్యాలు - స్థానం, కులం, మతం, భాష, విద్యా స్థాయిలు, ఆర్థిక తరగతి - ఇవన్నీ ఓటింగ్ ప్రవర్తనను ప్రభావితం చేసే ఓట్ల వాటాను అంచనా వేయడం అంత తేలికైన పని కాదు. ఈ విభిన్న వర్గాల ఓటర్లలో ఎవరికైనా ఎక్కువ లేదా తక్కువ ప్రాతినిధ్యం అంచనాల ఖచ్చితత్వాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది.