పాకిస్తాన్‌కు రావి నది నీటిని నిలిపివేసిన భారత్, ఎందుకంటే..?
By Siva Kodati | First Published Feb 26, 2024, 7:50 AM ISTరావి నది నుంచి పాకిస్తాన్‌లోకి వెళ్లే నీటిని భారత్ నిలిపివేసింది. ప్రపంచబ్యాంక్ పర్యవేక్షణలో సంతకం చేసిన 1960 సింధూ జలాల ఒప్పందం ప్రకారం రావి నీటిపై భారతదేశానికి ప్రత్యేక హక్కులు వున్నాయి. సింధు జల ఒప్పందం ప్రకారం.. రావి , సట్లెజ్, బియాస్ నీటిపై భారతదేశానికి పూర్తి హక్కులు వుండగా.. సింధూ, జీలం, చీనాబ్ నీటిపై పాకిస్తాన్‌కు హక్కులు వున్నాయి.
రావి నది నుంచి పాకిస్తాన్‌లోకి వెళ్లే నీటిని భారత్ నిలిపివేసింది. 45 ఏళ్లుగా నిర్మితమవుతున్న డ్యామ్ ఎట్టకేలకు పూర్తి కావడంతో ఇండియా ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది. ప్రపంచబ్యాంక్ పర్యవేక్షణలో సంతకం చేసిన 1960 సింధూ జలాల ఒప్పందం ప్రకారం రావి నీటిపై భారతదేశానికి ప్రత్యేక హక్కులు వున్నాయి. పంజాబ్‌లోని పఠాన్‌కోట్‌ జిల్లాలో వున్న షాపూర్ కంది బ్యారేజీ.. జమ్మూకాశ్మీర్ , పంజాబ్‌ల మధ్య గృహ వివాదం కారణంగా నిలిచిపోయింది. కానీ అది భారతదేశం నుంచి గణనీయమైన నీటి భాగాన్ని ఇన్నాళ్లూ పాకిస్తాన్‌కు వెళ్లేలా చేసింది. సింధు జల ఒప్పందం ప్రకారం.. రావి , సట్లెజ్, బియాస్ నీటిపై భారతదేశానికి పూర్తి హక్కులు వుండగా.. సింధూ, జీలం, చీనాబ్ నీటిపై పాకిస్తాన్‌కు హక్కులు వున్నాయి.
1979లో పంజాబ్, జమ్మూకాశ్మీర్ ప్రభుత్వాలు పాకిస్తాన్‌కు నీటిని ఆపడానికి రంజిత్ సాగర్ డ్యామ్, దిగువ షాపూర్ కంది బ్యారేజీని నిర్మించడానికి ఒక ఒప్పందంపై సంతకాలు చేశాయి. ఈ ఒప్పందంపై అప్పటి జమ్మూకాశ్మీర్ ముఖ్యమంత్రి షేక్ మహ్మద్ అబ్దుల్లా , పంజాబ్ సీఎం ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ సంతకం చేశారు. 1982లో మాజీ ప్రధాని ఇందిరా గాంధీ ఈ ప్రాజెక్ట్‌కు శంకుస్థాపన చేశారు. 1998 నాటికి ఈ ప్రాజెక్ట్ పూర్తవుతుందని అంచనా వేశారు. రంజిత్ సాగర్ డ్యామ్ నిర్మాణం 2001లో పూర్తయినప్పటికీ, షాపూర్ కంది బ్యారేజీ కార్యరూపం దాల్చలేదు. రావి నది నీటి ప్రవాహం పాకిస్తాన్‌లోకి వెళ్తుంది.
Latest Videos
undefined
2008లో షాపూర్ కంది ప్రాజెక్ట్‌ను జాతీయ ప్రాజెక్ట్‌గా ప్రకటించగా.. 2013లో నిర్మాణ పనులు ప్రారంభించారు. హాస్యాస్పదంగా 2014లో పంజాబ్, జమ్మూకాశ్మీర్ మధ్య వివాదాల కారణంగా ప్రాజెక్ట్ మళ్లీ నిలిచిపోయింది. చివరికి 2018లో కేంద్రం మధ్యవర్తిత్వం వహించి ఇరు రాష్ట్రాల మధ్య ఒప్పందం కుదిరింది. మొన్ననే ప్రారంభమైన పనులు ఎట్టకేలకు పూర్తయ్యాయి. పాకిస్తాన్‌కు వెళ్లే నీటిని ఇప్పుడు జమ్మూకాశ్మీర్‌లోని రెండు కీలక జిల్లాలు కతువా, సాంబాకు సాగునీరు అందించడానికి ఉపయోగించనున్నారు. 1150 క్యూసెక్కుల నీరు ఇప్పుడు సమైక్య రాష్ట్రంలో 32 వేల హెక్టార్లకు సాగునీరు అందుతుంది.
జమ్మూకాశ్మీర్ కూడా డ్యామ్ నుంచి ఉత్పత్తి అయ్యే హైడల్ పవర్‌లో 20 శాతం అందుకుంటుంది. 55.5 మీటర్ల ఎత్తున్న షాపర్ కంది ఆనకట్ట మల్టీపర్పస్ రివర్ వ్యాలీ ప్రాజెక్ట్‌లో భాగం.. ఇందులో మొత్తం 206 మెగావాట్ల స్థాపిత సామర్ధ్యంతో రెండు హైడల్ పవర్ ప్రాజెక్ట్‌లు వున్నాయి. దీనిని రంజిత్ సాగర్ డ్యామ్ ప్రాజెక్ట్ నుంచి 11 కి.మీ దిగువన రావి నదిపై నిర్మించారు. జమ్మూకాశ్మీర్‌తో పాటు డ్యామ్ నుంచి వచ్చే జలాలు పంజాబ్, రాజస్థాన్‌లకు కూడా సహాయపడతాయి.
క్లిక్ చేసి ఏసియా నెట్ న్యూస్ తెలుగు వాట్సాప్ చానెల్·ను ఫాలో అవ్వండి