Meo Muslim women: మియో ముస్లిం వర్గాల్లో భర్తను కోల్పోయిన వేలాది మంది మహిళలు తండ్రి లేదా భర్త వదిలివెళ్లిన ఆస్తిలో వాటా కోసం, అది అతని సమీప రక్త సంబంధీకుల (పురుషుడు) చేతుల్లోకి వెళ్లకుండా నిరోధించడానికి న్యాయస్థానాలను ఆశ్రయిస్తున్నారు. ఒక వ్యక్తికి కొడుకులు, కూతుళ్లు లేకపోతే ఆ భూమి ఆటోమేటిగ్గా భార్యకు కాకుండా అతని కుటుంబ రక్త సంబంధీకుల చేతుల్లోకి వెళ్తుంది. ఇదే అంశం ఇప్పుడు చర్చనీయాంశంగా మారింది.
Meo Muslim women rights: ఇప్పటికీ దేశంలో బ్రిటీష్ కాలం నాటి అనేక చట్టాలు పలు వర్గాల హక్కులకు అడ్డుగా నిలుస్తున్నాయి. ఇలాంటివారిలో మియో ముస్లిం మహిళలు ఉన్నారు. ముస్లిం పర్సనల్ లా ప్రకారం లేదా సమాన వాటాకు హామీ ఇచ్చే భారత రాజ్యాంగ నిబంధనల ప్రకారం ముస్లిం మహిళలకు వారసత్వంలో అసమాన వాటా ఉండాలా? అనే అంశంపై చర్చ సాగుతోంది. కేరళకు చెందిన సి.షుక్కూర్, డాక్టర్ షీనా షుక్కుర్ అనే దంపతులు తమ సంపదను తమ ముగ్గురు కుమార్తెలకు బదలాయించడానికి వివాహమైన 29 ఏళ్ల తర్వాత ప్రత్యేక వివాహ చట్టం కింద తమ వివాహాన్ని నమోదు చేయడం ఇప్పుడు మియో ముస్లిం వర్గాలకు సంబంధించిన ఈ అంశం ఇప్పుడు చర్చనీయాంశంగా ఉంది. ఎందుకంటే ఉత్తర భారతదేశంలోని ఒక ప్రాంతంలో నివాసముంటున్న మియో ముస్లిం మహిళలు ఆస్తిని వారసత్వంగా పొందడాన్ని నిషేధిస్తుంది. మేవాట్, రేవారీ, ఫరీదాబాద్, ఓల్డ్ గుర్గావ్ అనే నాలుగు జిల్లాలతో కూడిన మేవాట్ ప్రాంతంలో మియో ముస్లిం మహిళలకు తన తల్లిదండ్రులకు ఒక్కగానొక్క సంతానం అయినప్పటికీ పూర్వీకుల ఆస్తిపై హక్కు లేదన్నది వాస్తవం. బ్రిటీష్ వారు రూపొందించిన రివాజ్-ఎ-కనూన్ అనే సంప్రదాయ చట్టం ప్రకారం ఇది జరుగుతుంది.
దేశరాజధానికి దగ్గరగా, ఆధునిక నగరమైన గురుగ్రామ్ సమీపంలో ఉన్న ఈ ప్రాంతంలో, వారసత్వ చట్టం నేటి మియో ముస్లింల హిందూ-రాజ్ పుత్ లకు గత ఆచారాల నుంచి వచ్చింది. ఈ చట్టం ముస్లిం పర్సనల్ లాను అధిగమించింది. సర్ డబ్ల్యు.హెచ్.రట్టిగన్ వ్యవసాయ రాష్ట్రాలైన పంజాబ్, హర్యానాలలో అమలులో ఉన్న అన్ని ఆచారాలను క్రోడీకరించే పనిలో భాగంగా ఈ చట్టాన్ని తీసుకువచ్చారు. "A Digest of Customary Law In The Punjab”లో పొందుపరచబడిన చట్టంలోని 22వ పేరాలో.. "సంపూర్ణ లేదా జీవిత కౌలుదారుగా (ఉదా. వితంతువు, కుమార్తె లేదా తల్లి) ఆస్తిపై ఆసక్తి ఉన్న ప్రతి వ్యక్తి (ఉదా. వితంతువు, కుమార్తె లేదా తల్లి) అటువంటి ఆస్తిని అవసరమైన ప్రయోజనం కోసం అమ్మవచ్చు లేదా తాకట్టు పెట్టవచ్చు. అలాగే, ఉమ్మడి హిందూ కుటుంబ ఆస్తిలో కర్త హక్కులతో సమానంగా మియోస్ వ్యవసాయ తెగలలోని మహిళల హక్కులు ఉంచబడ్డాయి. ఆమె తన చట్టపరమైన అవసరాల కోసం ఆస్తిని విడదీయవచ్చు. అంటే చట్టం ప్రకారం, వారసత్వ హక్కులు లేని ఆస్తిని చూసుకునే మేనేజర్ కర్తా.
undefined
ఇది మేవాట్ మహిళలు తమ హక్కులను కోల్పోయేలా చేస్తుంది. సమాజ తీవ్రమైన వెనుకబాటుతనానికి ఒక కారణం అయితే, వితంతువులు ఎక్కువగా ప్రభావితమవుతున్నారు. భర్తను కోల్పోయిన వేలాది మంది మహిళలు తండ్రి లేదా భర్త వదిలివెళ్లిన ఆస్తిలో వాటా కోసం, అది అతని సమీప రక్త సంబంధీకుల (పురుషులు) చేతుల్లోకి వెళ్లకుండా నిరోధించడానికి న్యాయస్థానాలను ఆశ్రయిస్తున్నారు. ఒక వ్యక్తికి కొడుకులు, కూతుళ్లు లేకపోతే ఆ భూమి ఆటోమేటిగ్గా అతని కుటుంబ రక్త సంబంధీకుల చేతుల్లోకి వెళ్తుంది. భర్త చనిపోయాక ఆ భూమిలో మహిళ (భార్య) జీవించవచ్చు కానీ ఆస్తిని అమ్ముకోలేరు. ఆడపిల్లలు, మహిళల సాధికారత కోసం ప్రభుత్వ పథకాలకు కూడా ఈ చట్టం అడ్డంకిగా మారింది. అయితే కొన్నేళ్లుగా ఆచార చట్టాల వల్ల తలెత్తే సమస్యలపై అవగాహన ఏర్పడింది. మహిళల పట్ల వివక్ష చూపే ఆచార చట్టాన్ని రద్దు చేయాలని మేవాట్ మేధావుల బృందం డిమాండ్ చేస్తోంది. ఇస్లామిక్ మతగురువులైన ఉలేమాలు కూడా ఈ డిమాండ్ కు మద్దతు ఇస్తూ సంప్రదాయ చట్టాన్ని రద్దు చేసి, ఆడపిల్లలకు హక్కులు కల్పించడానికి ముస్లిం పర్సనల్ లాను అమలు చేయాలని కోరుతున్నారు.
మియో ముస్లిం సమాజంలో, వారసత్వ చట్టం పురుషులకు అనుకూలంగా ఎంత వక్రీకరించబడిందంటే, ఒకే సంతానంగా ఉన్న మహిళ కూడా తన తల్లిదండ్రులు వదిలివెళ్లిన ఆస్తిని వారసత్వంగా పొందలేరు. రివాజ్-ఎ-కనూన్ ప్రకారం, ఒక మహిళ తన తండ్రి మరణించిన తరువాత వదిలివెళ్లిన ఆస్తులపై తన హక్కును కోల్పోతుంది. ఒక మహిళ న్యాయస్థానాలను ఆశ్రయించినప్పటికీ, ముస్లిం పర్సనల్ లా, వారసత్వ చట్టాల కంటే సంప్రదాయ చట్టానికి ప్రాధాన్యత లభిస్తుంది. దీంతో ఈ పోరాటంలో ఆమె గెలుపు కష్టమే. సమాజం మారుతున్న కొద్దీ, మహిళలు సాధికారత పొందుతుండటంతో మియో ముస్లింలు కూడా ఈ చట్టం అసమర్థతను గ్రహించి దాన్ని అధిగమించే మార్గాలను రూపొందిస్తున్నారు. ఒక ఆడపిల్ల ఉన్న జంటలు సాధారణంగా తమ మనవడిని దత్తత తీసుకొని ఆస్తినంతా అతనికి అప్పగిస్తారు. ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే, ఆస్తి బంధువుల చేతుల్లోకి వెళ్లకుండా నిరోధించడానికి ఇది ఒక తెలివైన మార్గం అయినప్పటికీ, ఇది ప్రశ్నార్థకమైన మహిళకు పెద్దగా సహాయపడదు. ఇది పురుష వారసుడిని ఉత్పత్తి చేయమని మహిళలపై ఒత్తిడి తెస్తుంది.
ఆస్తి హక్కు, తద్వారా జీవనోపాధి కోసం మహిళలు కోరడంపై మేవాట్ లోని కోర్టుల్లో దశాబ్దాలుగా చాలా వ్యాజ్యాలు పెండింగ్ లో ఉన్నాయని స్థానిక న్యాయవాదులు తెలిపినట్టు ఆవాజ్ ది వాయిస్ కథనం పేర్కొంది. దేశవ్యాప్తంగా 85 జిల్లాల్లో 2 కోట్ల మంది ఎంఈవోలు నివసిస్తున్నారు. ఈ ఆచార చట్టం పైన పేర్కొన్న నాలుగు జిల్లాలకు మాత్రమే వర్తిస్తుంది. ఈ చట్టాన్ని బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం పాత గుర్గావ్ జిల్లాకు మాత్రమే చేసింది. నేడు, ఫరీదాబాద్, రేవారీ, నుహ్ జిల్లాలు అసలు గుర్గావ్ నుండి రూపొందించబడ్డాయి. నుహ్ జిల్లాలోని పున్హానా బ్లాక్ లోని జమాల్ గఢ్ గ్రామానికి చెందిన మహ్మద్ ముబారిక్ తన హక్కుల కోసం నాలుగు దశాబ్దాలకు పైగా న్యాయపోరాటం చేస్తున్నారు. 1965లో తన భర్త భాబల్ మరణించిన తర్వాత తమ గ్రామానికి చెందిన కమల్బీ అనే బంధువు వితంతువుగా మారిందని మహ్మద్ ముబారిక్ చెప్పారు. 1983లో కమల్బీ తన తండ్రి అబ్దుల్ హమీద్ను తన కొడుకుగా దత్తత తీసుకున్నారు. దీంతో భార్యకు, భర్త కుటుంబ సభ్యులకు మధ్య గొడవ జరిగింది. దత్తతను రద్దు చేయాలని బాధిత కుటుంబ సభ్యులు కోర్టును ఆశ్రయించారు.
2016లో అబ్దుల్ హమీద్ అనే వ్యక్తి ఈ కేసు విచారణలో ఉండగానే మరణించాడు. అప్పటి నుంచి ఈ కేసుపై పోరాటం చేస్తూనే ఉన్నారు. తన తండ్రి దత్తత చెల్లుబాటును హైకోర్టు, సుప్రీంకోర్టు సమర్థించాయని మహ్మద్ ముబారిక్ చెప్పారు. అయితే, ఆ కుటుంబం తమ భూమిలో సగం మాత్రమే స్వాధీనం చేసుకోగలిగింది. కమాల్బీకి చెందిన సగం భూమిని ఇతర కుటుంబ సభ్యులు బలవంతంగా ఆక్రమించుకున్నారని మహ్మద్ ముబారిక్ చెప్పారు. దీంతో ఆయన మళ్లీ పున్హానా కోర్టును ఆశ్రయించారు. తనకు, తన తండ్రికి సగం భూమి దక్కాలంటే 40 ఏళ్లకు పైగా పోరాటం చేశామనీ, ఇప్పుడు మిగిలిన పోరాటానికి ఎంత సమయం పడుతుందో తెలియడం లేదన్నారు.
చందేనికి చెందిన ఆసిఫ్ అలీ కూడా ఇదే తరహా పోరాటం చేస్తున్నాడు. గత మూడు దశాబ్దాలుగా ఆచార చట్టానికి వ్యతిరేకంగా న్యాయపోరాటం చేస్తున్నానని చెప్పినట్టు ఆవాజ్-ది వాయిస్ నివేదించింది. నూహ్ ఖండ్ లోని దిహానా గ్రామానికి చెందిన జహూర్ ఖాన్ చిన్న కుమార్తెను 1977లో వివాహం చేసుకున్నాడు. అతని మామకు ముగ్గురు కుమార్తెలు ఉన్నారు. జహూర్ తన కుమార్తెను వివాహం చేసుకోకముందే అతను మరణించాడు. వెంటనే ఆ భూమిని ఖాళీ చేసి తమ పేరు మీదకు మార్చుకోవాలని జహూర్ ఖాన్ అత్త అస్గారిని ఆస్తి హక్కుదారులు వేధించడం ప్రారంభించారు. కుటుంబానికి జీవనాధారమైన తన భూమిని కోల్పోకుండా ఉండటానికి, అస్ఘరి 1992 లో జహూర్ కుమారుడు, ఆమె మనవడిని దత్తత తీసుకుంది. పురుష వారసుడిని దత్తత తీసుకునే అస్గారి హక్కును సవాలు చేస్తూ ఆ కుటుంబం కోర్టును ఆశ్రయించింది. 1996లో సెషన్స్ కోర్టు తన కుటుంబానికి అనుకూలంగా తీర్పు ఇచ్చిందని, ప్రస్తుతం ఈ కేసు హైకోర్టులో ఉందని ఆసిఫ్ చెప్పారు. 2019 మేలో అస్గారి కన్నుమూయడంతో చివరి క్షణం వరకు ఆమెను జాగ్రత్తగా చూసుకున్నారు.
వారసత్వ చట్టాన్ని రద్దు చేసి దాని స్థానంలో వారసత్వంలో స్త్రీ, పురుషులకు సమాన హక్కులు కల్పించే కొత్త చట్టాన్ని తీసుకురావాలని ఆసిఫ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి విజ్ఞప్తి చేశారు. న్యాయవాది మహేష్ కుమార్ మాట్లాడుతూ బ్రిటీష్ ప్రభుత్వ హయాంలోనే ఈ చట్టం చేశారు. నేడు మహిళలకు సమాన హక్కులు కల్పించేలా దీన్ని మార్చాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. కస్టమ్ చట్టానికి స్వస్తి పలకడమే మంచిదన్నారు. ఈ చట్టం రాజ్యాంగానికి, ముస్లిం పర్సనల్ లాకు విరుద్ధమని మేవాత్ ఉలేమా పేర్కొంది. ఈ బ్రిటీష్ చట్టం కారణంగా మేవాట్ మహిళలు వెనుకబడి ఉన్నారు. ఇది మేవాటి అమ్మాయిలను వారి పూర్వీకుల ఆస్తిలో వారి వాటా నుండి దూరంగా ఉంచే చట్టం అని ఉలేమా చెప్పారు. అందుకు విరుద్ధంగా పూర్వీకుల ఆస్తుల్లో అమ్మాయిలకు వాటా ఇవ్వాలని ఇస్లాంలో ఉత్తర్వులు ఉన్నాయి. ఆచార చట్టం కారణంగా మేవాట్ లోని వేలాది మంది బాలికలు తమ కుటుంబ ఆస్తిని కోల్పోతున్నారు. ఇప్పుడు మేవతి ఆడబిడ్డల హక్కుల కోసం గళం విప్పాల్సిన సమయం ఆసన్నమైందన్నారు.
హర్యానాలోని మేవాత్ ప్రాంతంలో కస్టమరీ చట్టాన్ని రద్దు చేయడం ద్వారా ముస్లిం వ్యక్తిగత చట్టాన్ని అమలు చేయాలని మేవాత్కు చెందిన ముఫ్తీ జాహిద్ హుస్సేన్ అన్నారు. ఈ వ్యక్తిగత చట్టాన్ని అమలు చేయాలని ప్రజలు కోరుకుంటున్నారని ఆయన పేర్కొన్నారు. ఉలేమాలు స్థానిక రాజకీయ నాయకులను కలుసుకుని ఆచార చట్టాన్ని (రివాజ్ ఇ కానూన్) రద్దు చేయాలనీ, ముస్లిం పర్సనల్ లాను అమలు చేయాలని డిమాండ్ చేశారు. ఈ డిమాండ్ పై మేవాట్ లోని ఇతర ఎమ్మెల్యేలతో చర్చించి ఉమ్మడి వ్యూహాన్ని రూపొందిస్తామని ఆయన చెప్పారు. వచ్చే అసెంబ్లీ సమావేశాల్లో ఈ చట్టానికి వ్యతిరేకంగా ప్రైవేటు బిల్లును తీసుకురానున్నట్టు పేర్కొన్నారు.